Cách đọc bảng chứng khoán chi tiết cho nhà đầu tư mới

Đầu tư chứng khoán là một trong những cách đầu tư sinh lời và kiếm tiền thông minh. Tuy nhiên, để việc đầu tư được an toàn, hiệu quả thì các nhà đầu tư mới cần phải biết cách đọc bảng giá chứng khoán. Đây là một trong điều cơ bản và quan trọng nhất cần phải nắm vững cho người mới bắt đầu. Để tìm hiểu chi tiết hơn về thông số cũng như hướng dẫn cách đọc bảng giá sao cho chuẩn, hãy theo dõi ngay những chia sẻ của FTV dưới đây.

Những sàn giao dịch chứng khoán hiện nay tại Việt Nam

Sàn giao dịch chứng khoán là nơi đây cung cấp dịch vụ cho người môi giới và những người giao dịch chứng khoán. Các thông tin về chứng khoán tại đây đã được kiểm chứng hoàn toàn chính xác.

Tại Việt Nam, độ uy tín của chứng khoán được niêm yết sắp xếp theo thứ tự lần lượt trong 3 sàn chứng khoán sau:

Sàn HSX (HOSE)

Sàn HOSE (Sở giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh) được thành lập vào năm 2000. Sàn HSX trực thuộc ủy ban chứng khoán nhà nước và được đảm nhiệm vai trò quản lý hệ thống giao dịch chứng khoán niêm yết tại Việt Nam.

Các công ty muốn niêm yết cổ phiếu trên sàn HSX cần phải đảm bảo được những điều kiện rất khắc nghiệt. Ngoài ra, sàn HOSE còn được quản lý trực tiếp bởi nhà nước vì thế sự uy tín luôn được đảm bảo.

Sàn giao dịch HNX

Sàn HNX ( sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội) được thành lập vào năm 2009. Sàn này chịu trách nhiệm quản lý thị trường giao dịch chứng khoán với mức độ uy tín cực kỳ cao.

Sàn giao dịch UPcom

Khi những công ty không đủ điều kiện để niêm yết chứng khoán trên sàn HSX và HNX thì sàn Upcom chính là nơi diễn ra giao dịch của loại chứng khoán này. Upcom được thành lập cùng năm với HNX (2009) và được quản lý bởi Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội.

Trước khi doanh nghiệp đủ điều kiện niêm yết trên HOSE và HNX thì các cổ phiếu được niêm yết tại sàn Upcom. Do vậy , lượng chứng khoán tại sàn có số lượng cũng rất lớn.

Cách đọc bảng giá trên sàn giao dịch chứng khoán

Cách đọc bảng giá chứng khoán thực chất không hề khó như nhà đầu tư mới nghĩ. Nhà đầu tư chỉ cần nắm rõ những thông tin sau thì chắc chắn rằng có thể hiểu những con số, ký hiệu trên sàn giao dịch chứng khoán. Để giúp nhà đầu tư có thể hình dung rõ hơn FTV sẽ lấy ví dụ cụ thể như hình minh hoạ dưới đây:

Bảng điện tử chứng khoán Mytrade

Mã chứng khoán

Mã chứng khoán là điều đầu tiên nhà đầu tư cần biết khi tìm hiểu cách đọc bảng giá chứng khoán. Mã này thường được kí hiệu trên bảng điện là “Mã CK” và nằm ở cột đầu tiên phía bên trái của bảng giá chứng khoán. Cột này sẽ cung cấp cho nhà đầu tư các mã chứng khoán hiện nay trên thị trường.

Các mã chứng khoán này sẽ được sắp xếp theo thứ tự từ A-Z theo mã của từng công ty. Nếu nhà đầu tư muốn tìm bất cứ mã của bất kỳ công ty nào chỉ cần ấn tại ô “nhập mã CK” và nhập mã chứng khoán của công ty đó.

Giá tham chiếu trong chứng khoán

Bên cạnh cột mã chứng khoán sẽ đến cột giá tham chiếu trong chứng khoán được ký hiệu với tên là “TC”. Giá tham chiếu chính là mức giá sau khi đóng cửa của phiên giao dịch gần nhất trước đó trên sàn giao dịch chứng khoán. Và mức giá này sẽ được dùng làm cơ sở để tính ra giá trần hay giá sàn. Tuy nhiên riêng trên sàn giao dịch UPCOM thì giá tham chiếu sẽ tính bằng giá bình quân của lần giao dịch gần nhất trên sàn chứng khoán.

Giá trần

Tiếp theo cột giá tham chiếu chính là cột giá trần được kí hiệu “Trần” có màu tím. Giá trần là mức giá cao nhất mà nhà đầu tư có thể mua hay bán trong ngày giao dịch đó. Tùy vào mức quy định của các sàn giao dịch chứng khoán về giá trần cũng khác nhau:

Với sàn giao dịch HNX quy định giá trần là mức giá tăng tối đa là 10% so với giá tham chiếu trong phiên giao dịch đó.
Với sàn giao dịch UPCOM thì quy định giá trần là mức giá tăng tối đa 15% so với giá bình quân của phiên giao dịch ngày trước đó.
Còn tại sàn giao dịch HSX thì mức giá trần sẽ tăng tối đa 7% so với mức giá tham chiếu trong phiên giao dịch đó.

Giá sàn

Tiếp theo cột “Trần” thì sẽ đến với “Sàn” hay còn gọi là giá sàn. Giá sàn tức là mức giá thấp nhất mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh giao dịch mua bán trên sàn chứng khoán trong ngày. Cũng giống như giá trần thì giá sàn sẽ có quy định khác nhau tại các sàn khác nhau:

Sàn giao dịch HSX, giá sàn là mức giá giảm 7% so với mức giá tham chiếu trong phiên giao dịch đó.
Sàn giao dịch UPCOM thì giá sàn giảm 15% so với mức giá bình quân phiên giao dịch trước.
Sàn giao dịch HNX giá sàn là mức giá giảm 10% so với mức giá tham chiếu trong phiên giao dịch đó.

Giá trần và giá sàn trong bảng giá chứng khoán

Đặc biệt nhà đầu tư có thể nhận ra trong cách đọc bảng giá chứng khoán là số % tăng giảm giá sàn, trần. Có thể thấy rằng thông thường tại các sàn giao dịch thì mức giá trần và mức giá sàn sẽ là mức giá tăng lên hoặc giảm đi cùng với số % từ giá tham chiếu hoặc giá bình quân so với phiên giao dịch trước của sàn giao dịch UPCOM. Khi tiến hành mua cổ phiếu nhà đầu tư chỉ được mua trong khoảng từ giá sàn đến giá trần.

Tổng khối lượng

Tổng khối lượng là cột tiếp theo mà FTV muốn giới thiệu trong cách đọc bảng giá chứng khoán bên cạnh cột giá sàn và được ký hiệu là “Tổng KL”. Cột này cho nhà đầu tư biết tổng số cổ phiếu đã được giao dịch trong một ngày trên sàn giao dịch chứng khoán.

Tổng khối lượng ở bảng giá chứng khoán

Và nhìn vào tổng khối lượng nhà đầu tư cũng có thể biết được tính thanh khoản của cổ phiếu. Tính thanh khoản là một thuật ngữ tài chính chỉ về mức độ mà một tài sản có thể mua hoặc bán mà không gây ảnh hưởng đến giá thị trường của nó. Nhìn vào tính thanh khoản, nhà đầu tư có thể biết được tiềm năng của cổ phiếu trên sàn giao dịch.

Dư mua chứng khoán

Đây là cột tiếp theo cạnh cột “ Tổng KL” thể hiện 3 mức giá đặt giao dịch mua tốt nhất đi kèm với khối lượng đặt mua tương đương. Cụ thể sau đây:

Dư mua ở bảng giá chứng khoán

Với cột “ Giá 1” và “KL1” được hiểu là mức giá đặt mua cổ phiếu cao nhất hiện tại và khối lượng mua tương ứng với mức giá đó trên sàn giao dịch. So với những lệnh đặt mua khác thì lệnh tại mức giá này luôn luôn được ưu tiên đặt mua nhất.
Với cột “ Giá 2” và “KL2” được hiểu là mức giá đặt mua cổ phiếu cao thứ hai tại thời điểm hiện tại và khối lượng mua tương ứng mức giá đó. Đây là lệnh đặt mua với độ ưu tiên chỉ sau mức giá 1.
Với cột “ Giá 3” và “KL3” tương tự chính là mức giá cổ phiếu và khối lượng đặt mua tương ứng cao thứ 3, đây cũng là lệnh giao dịch mua ưu tiên thứ ba.

Dư bán chứng khoán

Cũng giống cột dư mua thì cột “dư bán” cũng thể hiện với 3 mức giá bán thấp nhất được ưu tiên cùng khối lượng chào bán của nó. Cụ thể sau đây:

Với cột “ Giá 1” và “KL1” là mức giá cổ phiếu thấp nhất và khối lượng chào bán tương ứng của nó trên thị trường giao dịch hiện tại. Mức giá 1 luôn có lệnh chào bán được ưu tiên nhất so với những lệnh khác.
Với cột “ Giá 2” và “KL2” là giá bán cổ phiếu thấp thứ 2 và khối lượng chào bán tương ứng chỉ đứng sau mức giá 1. Tại mức giá 2 thì lệnh chào bán sẽ được ưu tiên số 2 trên sàn giao dịch
Với cột “ Giá 3” và “KL3” chính là cổ phiếu giá bán thấp thứ 3 và khối lượng chào bán cổ phiếu tương ứng trên sàn giao dịch. Đây cũng là mức giá được ưu tiên với lệnh chào bán thứ 3 sau hai mức giá 1 và 2.

Ngoài ra để hiểu cách đọc bảng giá chứng khoán nhà đầu tư cần biết rằng trên một sàn giao dịch không chỉ có 3 mức giá bán và giá mua trên mà còn nhiều mức giá khác. Những mức giá này không được hiển thị bởi nó là mức giá không tốt so với 3 loại giá này. Nhà đầu tư cũng có thể mua các mức giá khác nhưng các mức giá trên ba cột hiển thị vẫn nên ưu tiên.

Khớp lệnh trong chứng khoán

Tiếp theo của cách đọc bảng giá chứng khoán chính là cột khớp lệnh trên sàn giao dịch chứng khoán. Khớp lệnh được hiểu là việc thực hiện xong thỏa thuận giữa dư mua và dữ bán trên sàn giao dịch. Đây là hệ thống gồm 3 cột được kí hiệu bao gồm cột “Giá”, “KL” và “ +/-” với ý nghĩa như sau:

Cột “Giá” tức là mức giá khớp trong phiên giao dịch hoặc giá được khớp cuối ngày.
Cột “KL” cho biết số cổ phiếu khớp tương ứng với mức giá khớp trên bảng giao dịch chứng khoán.
Và cột “ +/-” là sự tăng hoặc giảm giá, cho biết mức giá thay đổi như thế nào so với giá tham chiếu.

Giá trên sàn chứng khoán

Giá là cột nhà đầu tư không thể bỏ qua nếu như muốn thành thạo cách đọc bảng giá chứng khoán. Cột “ giá” trên sàn giao dịch chứng khoán là hệ thống gồm 3 cột giá cao nhất, giá thấp nhất và giá trung bình được giao dịch. Với mức giá cao nhất tức là mức giá khớp cao nhất tính từ đầu phiên giao dịch đến hiện tại, mức giá thấp nhất chính là mức giá khớp thấp nhất tính từ đầu phiên giao dịch đến hiện tại. Nhìn vào cột này thì nhà đầu tư sẽ nhận biết được giá cổ phiếu thay đổi thế nào trong suốt phiên giao dịch.

Dư mua và dư bán trên sàn giao dịch chứng khoán

Cột “ Dư mua/ Dư bán” là cột tiếp theo FTV muốn giới thiệu cho nhà đầu tư trong cách đọc bảng giá chứng khoán. Cột này có thể hiểu như sau:

Đối với khớp lệnh liên tục thì dư mua và dư bán chính là số lượng cổ phiếu đang chờ khớp.
Còn khi kết thúc ngày giao dịch thì cột dư mua và dư bán chính là khối lượng cổ phiếu không được giao dịch trong ngày đó.

Nhà đầu tư nước ngoài (ĐTNN)

Nhà đầu tư nước ngoài chính là số lượng cổ phiếu được giao dịch bởi nhà đầu tư nước ngoài trong ngày trên sàn giao dịch chứng khoán. Tất nhiên sẽ bao gồm cả hai cột bên mua và bên bán. Cột này được kí hiệu là “ ĐTNN” có thể hiểu đơn giản như sau:

Cột “ Mua” tức là số lượng cổ phiếu mà nhà đầu tư nước ngoài đã mua được trong ngày giao dịch.
Cột “ Bán” tức là số lượng cổ phiếu mà nhà đầu tư nước ngoài đã bán ra trong ngày giao dịch.

Vùng thông tin chỉ số thị trường

Ngoài việc hiểu những cột thông tin ở dưới thì để biết cách đọc bảng giá chứng khoán thì những vùng thông tin thị trường ở trên nhà đầu tư cũng không thể bỏ qua. Ví dụ trên sàn giao dịch Vndirect ở đây có những chỉ số thị trường như: VN-index, VN30-Index, VNX Allshare,….. Nhà đầu tư có thể hiểu cụ thể các chỉ số này như sau:

Vùng thông tin bao gồm các chỉ số chứng khoán

VN-Index là chỉ số niêm yết xu hướng biến động giá trên tất cả những cổ phiếu niêm yết được giao dịch tại sở giao dịch thành phố Hồ Chí Minh (HSX).
VN30-Index chính là chỉ số giá của 30 công ty được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh đã đáp ứng được tiêu chí sàng lọc với giá trị vốn và tính thanh khoản đứng đầu.
VNX AllShare là một chỉ số chung thể hiện sự biến động của tất cả những cổ phiếu trên sàn HSX và HNX.
…

Cách đọc bảng giá để nhận định tình hình giao dịch thị trường chứng khoán

Nắm được các thông tin trên sàn chứng khoán là chưa đủ mà để hiểu sâu hơn về cách đọc bảng giá chứng khoán thì nhà đầu tư cần phải nắm được cách đánh giá sơ bộ về tình hình thị trường. Những mã cổ phiếu trên thị trường hầu như đều có sự biến động cùng với sự biến động của thị trường.

Và các chỉ số thị trường hay còn gọi là Index sẽ là cơ sở để nhà đầu tư có thể đánh giá và nắm được cách biến động của thị trường. Chỉ số này bắt nguồn từ sự biến động tăng hoặc giảm giá, vốn hóa cổ phiếu được tính toán chi tiết cụ thể.

Chúng tôi cũng muốn nhà đầu tư lưu ý một số điểm như: Hãy chú ý đến những biến động lớn của chỉ số và khối lượng giao dịch lớn hơn so với các ngày thường:

Khi thị trường có ít mã chứng khoán tăng trưởng, tuy nhiên điểm số thị trường vốn vẫn tăng thì người ta gọi là “Xanh vỏ đỏ lòng”. Nhà đầu tư có thể hiểu chỉ số cao bởi số lượng vốn hóa lớn và thị trường chưa được coi là khả quan.
Ngược lại khi phần lớn những mã chứng khoán tăng và điểm số của thị trường thấp thì thị trường được xem là trạng thái lạc quan.
Khi thị trường đang lên và số lượng mã giao dịch tăng giá nhiều hơn giảm thì thị trường được xem là tốt. Lúc này các nhà đầu tư cũng có thể bắt đầu mua cổ phiếu bởi thị trường đang có tiềm năng tăng nữa trong tương lai.
Khi thị trường chứng khoán đang trên đà lao dốc và số lượng mã giảm nhiều hơn những mã tăng thì thị trường không tốt nên nhà đầu tư cần cân nhắc việc bán cổ phiếu để tránh thua lỗ.

Kết luận

Học cách đọc bảng chứng khoán chính là bài học vỡ lòng của bất kỳ nhà đầu tư nào khi muốn tham gia vào thị trường chứng khoán. Hy vọng những thông tin trên sẽ có ích cho nhà đầu tư mới muốn tìm hiểu và giao dịch chứng khoán trực tuyến.

FTV – Đơn vị tư vấn chuyên về đầu tư chứng khoán, hàng hóa phái sinh hàng đầu tại thị trường Việt Nam

Là một trong những đơn vị tư vấn đầu tư chứng khoán, hàng hóa phái sinh phát triển nhanh nhất tại Việt Nam nên FTV đã trở thành công ty môi giới chứng khoán uy tín tại Việt Nam

Với triết lý: Xây dựng tương lai bền vững cùng Quý khách hàng và đối tác cùng nguyên tắc kinh doanh dựa trên nền tảng đạo đức nên FTV luôn cung cấp cho khách hàng những dịch vụ chuyên môn tốt nhất.

Cùng với đó, đội ngũ nhân viên của FTV với kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ được đào tạo bài bản nên càng mang đến sự hài lòng từ phía khách hàng.

Xem thêm: