Lạm phát được coi là một chỉ tiêu kinh tế vĩ mô mà bất kỳ nhà đầu tư hay người tiêu dùng nào cũng cần quan tâm đến lạm phát bởi nó có ảnh hưởng đến mọi mặt của nền kinh tế. Vậy lạm phát là gì? Nguyên nhân lạm phát là do đâu và tại sao chúng ta cần quan tâm tới vấn đề này. Tất cả sẽ đều được giải đáp thông qua nội dung dưới đây mời quý bạn đọc cùng theo dõi.
Lạm phát là gì?
Lạm phát là gì?
Lạm phát có thể hiểu đơn giản là sự tăng mức giá chung một cách liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá của một loại tiền tệ nào đó. Khi mức giá chung bỗng dưng tăng lên cao, cùng một đơn vị tiền tệ nhưng sẽ mua được ít hàng hóa và các dịch vụ hơn so với thời gian trước đây thì khi đó lạm phát đang phản ánh sự suy giảm của sức mua trên một đơn vị tiền tệ trong nền kinh tế.
Lạm phát tăng giá hàng hóa
Mọi hàng hóa trên thị trường đều có giá cả nhất định. Giá của hàng hóa dịch vụ chính là số tiền mà người mua phải trả để có được hàng hóa dịch vụ đó. Giả sử đến một thời điểm giá mì tôm tăng từ 5000 đồng đến 10.000 đồng và nhiều hàng hóa khác cũng tăng giá như vậy, người ta tính đến một hiện tượng của nền kinh tế, đó là lạm phát. Chỉ số giá tiêu dùng tăng là một biểu hiện rõ ràng của lạm phát.
Tuy nhiên, không nhất thiết giá cả của mọi hàng hóa và dịch vụ đồng thời phải tăng lên theo cùng một đơn vị hay cùng tỷ lệ mà chỉ cần mức giá trung bình của hàng hóa tăng lên thì được cho là hiện tượng của lạm phát. Điều đó có nghĩa là khi xem xét lạm phát người ta dựa trên mức giá trung bình của tất cả các hàng hóa và dịch vụ. Quan trọng là lạm phát không phải sự tăng lên của mức giá mà là sự tăng lên liên tục của mức giá.
Lạm phát gây suy giảm sức mua trên đơn vị tiền tệ
Lạm phát cũng có thể được coi như sự suy giảm về sức mua của đồng tiền trong nước so với loại ngoại tệ khác. Khi lạm phát xảy ra, một đơn vị tiền tệ cũng sẽ mua được ít hàng hoá và dịch vụ hơn. Cũng như ví dụ trên nếu trước đây chỉ cần 5000 đồng người ta có thể mua được một gói mì tôm thì khi có lạm phát 5000 đồng chỉ mua được nửa gói mà thôi hoặc thậm chí là không thể mua được.
Lịch sử đã chứng minh rằng nhiều đồng tiền bị suy giảm sức mua một cách tồi tệ. Vào năm 1989, giá 1kg thịt bò tại Nam Tư là 600.000 dinar, năm 1994 giá 1kg thịt bò này là 10.000.000 dinar. Như vậy vào năm 1994 với giá 600.000 dinar người ta không thể mua nổi một miếng thịt bò. Giá trị trao đổi của đơn vị bị xuống dốc một cách khủng khiếp.
Xem thêm: Mối quan hệ giữa lạm phát và lãi suất là như thế nào?
Nguyên nhân gây ra và sự tác động của lạm phát đến nền kinh tế
Hiện tượng lạm phát thường xảy ra khi nào?
Nguyên nhân lạm phát
Có thể đưa ra một số lý do gây ra lạm phát như nhu cầu của người tiêu dùng tăng đột biến làm giá cả tăng lên. Lúc đó các công ty, doanh nghiệp sẽ cung ứng hàng hóa dịch vụ nhiều hơn và cần nhiều người lao động để sản xuất ra hàng hóa dịch vụ tăng thêm đó và tỷ lệ thất nghiệp cũng sẽ giảm xuống.
Mặt khác lạm phát cũng có thể xảy ra khi giá cả các yếu tố sản xuất như tiền lương, thuế gián thu và nguyên vật liệu tăng. Đây thường là nguyên nhân chính làm đẩy chi phí sản xuất lên cao hơn, làm lượng hàng hóa mà các doanh nghiệp đang cung ứng bị giảm xuống. Doanh nghiệp cần ít công nhân hơn và làm cho tỉ lệ thất nghiệp cũng tù đó mà tăng cao.
Tác động của quá trình lạm phát tới nền kinh tế
Khi ở trong điều kiện bình thường, nền kinh tế nào cũng luôn tiềm ẩn tình trạng lạm phát và nó ở mức độ chấp nhận được, thường dưới 10%/năm đối với các nước đang phát triển. Khi nó vượt qua ngưỡng chấp nhận được thì lúc đó nó sẽ gây ra những hệ lụy, tác động đến sự phân phối nguồn của cải không theo nỗ lực cống hiến và nhu cầu như các hợp đồng tín dụng dài hạn thường được tính toán dựa trên tỷ lệ lạm phát dự tính.
Nếu lạm phát thực tế cao hơn lạm phát dự tính thì người đi vay tại ngân hàng và các doanh nghiệp sẽ được lợi trong khi đó người đi vay người gửi tiết kiệm và người lao động nhận một số tiền lương cố định chưa được điều chỉnh theo lạm phát thì sẽ là người chịu thiệt.
Khi lạm phát xảy ra, chúng ta cần nhiều tiền hơn để sẵn sàng cho việc chi trả những món hàng như khi chưa có lạm phát. Khiến chúng ta phải đi vay tiền tại các tổ chức tín dụng chẳng hạn như các doanh nghiệp cũng cần phải vay vốn nhiều hơn để nhập nguyên vật liệu và hàng hóa để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.
Nếu có quá nhiều người vay dẫn đến tình trạng các ngân hàng phải tăng lãi suất cao hơn. Khi lãi suất tăng nhiều mà doanh nghiệp sử dụng số tiền đó để kinh doanh, khoản lợi nhuận do kinh doanh mang lại thường nhỏ hơn số tiền lãi phải trả ngân hàng thì nền kinh tế đó sẽ có nguy cơ suy thoái và các doanh nghiệp đành phải thu hẹp sản xuất.
Khi đó số người thất nghiệp sẽ tăng lên, đời sống của người dân cũng gặp khó khăn hơn rất nhiều. Thu nhập của người dân lao động cũng vì thế mà bị giảm mạnh. Một hệ lụy khủng khiếp xảy ra là khi lạm phát xảy ra người giàu sẽ thường tích lũy tài sản và hàng hóa. Trong khi người nghèo thì lại không đủ tiền để mua sắm các hàng hóa thiết yếu hằng ngày.
Xem thêm: Suy thoái kinh tế là gì? Nguyên nhân, hậu quả và giải pháp
Lạm phát có thực sự tồi tệ?
Hậu quả của lạm phát
Không hẳn như chúng tôi đã phân tích ở phía trên, trong điều kiện bình thường thì một nền kinh tế thường duy trì lạm phát ở một mức độ phù hợp. Nếu nền kinh tế lạm phát bằng 0 hoặc giảm phát (phát âm) cũng sẽ khiến cho nền kinh tế bị trì trệ. Hiểu một cách đơn giản hơn giảm phát là tình trạng mức giá chung của nền kinh tế giảm số liên tục.
Chẳng hạn với nhiều người sẽ nghĩ rằng hàng hóa giảm xuống sẽ làm nền kinh tế có lợi, bởi vì chúng ta mua được nhiều hàng hóa hơn, nhưng thực tế lại không phải như vậy. Khi nền kinh tế trong tình trạng đang lạm phát, tình trạng này tồi tệ không kém nền kinh tế lạm phát phi mã.
Bởi vì thất nghiệp gia tăng, dòng vốn tắc nghẽn khiến các doanh nghiệp đóng cửa do không có lợi nhuận và không có khả năng chi trả lãi vay. Chính vì vậy mỗi quốc gia hiện nay đều tìm cách để kiểm soát lạm phát chứ không cố gắng triệt tiêu lạm phát.
Đối với các cá nhân, khi lạm phát tăng cao thì việc gửi tiền vào các ngân hàng mang lại lợi ích nhanh chóng, bởi vì lãi suất tiền gửi của ngân hàng tăng cao để có thể kiềm chế lạm phát. Giả sử với lãi suất ngân hàng là 14% giai đoạn 2008 - 2014 thì một người có 500 triệu đồng sẽ nhanh chóng thu được gấp đôi số tiền của họ chỉ sau thời gian hơn 05 năm.
Vậy làm thế nào để giữ tiền khi lạm phát?
Suy nghĩ giữ thật nhiều tiền trong két sắt giúp cho tài sản của bạn an toàn nhưng sẽ bị phản tác dụng nếu lạm phát xảy ra. Bởi vì đồng tiền gần như bị sụt giảm giá trị theo tỷ lệ lạm phát thực tế. Vì vậy các nhà đầu tư cần phải làm gì khi lạm phát?
Câu trả lời chính là các bạn cần lựa chọn một hình thức đầu tư phù hợp để không chỉ bảo vệ tài sản của bản thân mình mà còn giúp các bạn có cơ hội kiếm thêm nhiều khoản lợi nhuận tốt hơn. Các bạn cần chuẩn bị sẵn sàng để đối mặt với quá trình lạm phát, nên giữ tâm lý vững vàng giúp tìm kiếm cơ hội đầu tư tốt nhất.
>> Tham khảo: Đầu tư giá trị - Nguyên tắc đầu tư giá trị trong chứng khoán
Nên đầu tư gì khi lạm phát?
Có rất nhiều kênh đầu tư hấp dẫn giúp bạn có thể kiếm được tiền, dù thị trường đang suy giảm bởi vấn đề lạm phát. Dưới đây là 06 kênh đầu tư an toàn và được nhiều chuyên gia đánh giá cao.
Vàng
Vàng là một tài sản và là kênh trú ẩn tài sản nổi tiếng với tính an toàn cao. Nhìn vào thực tế, giá vàng đã tăng lên gấp nhiều lần và liên tục lập đỉnh cao cũng như tiến đến mốc 70 triệu/lượng trong năm 2022. Rất nhiều nhà đầu tư đã thu được khoản lợi nhuận khổng lồ từ việc giao dịch vàng.
Truyền thống cất giữ vàng đã có từ lâu tại Việt Nam. Ngày nay, đây là kênh đầu tư kiếm lợi nhuận được nhiều người yêu thích. Dựa trên quan điểm là vàng chống lại sự mất giá của đồng tiền, hiện nay có ngày càng nhiều người đổ xô đi mua vàng về cất giữ và coi đây là một "kênh trú ẩn" an toàn.
Giá của vàng có xu hướng tăng trong dài hạn. Khi nguồn cung của vàng có giới hạn, điều này rất dễ hiểu khi có nhiều chuyên gia kỳ vọng giá trị vàng vẫn còn tăng cao hơn trong tương lai.
Nên mua vàng càng sớm càng tốt nhưng không phải muốn mua lúc nào và mua như thế nào cũng được. Đầu tư vàng đòi hỏi các bạn phải có kiến thức về lĩnh vực này, tìm được cơ hội, thời điểm thích hợp mới mua. Do đó tác động từ nhiều yếu tố giá vàng sẽ có lúc lên xuống thất thường, khi bạn mua lúc giá thấp sẽ có lợi hơn mức giá cao.
Bất động sản
Khi tìm hiểu câu trả lời cho câu hỏi đầu tư gì khi quá trình lạm phát đang diễn ra chắc chắn các bạn sẽ không thể bỏ qua kênh đầu tư bất động sản. Quỹ đất có giới hạn mà dân số ngày càng tăng, chính vì vậy giá trị bất động sản cũng ngày càng tăng.
Đất đai luôn tồn tại vĩnh viễn, còn bất động sản lại có tính duy nhất và độc lập. Hơn nữa việc ăn - ở - mặc là nhu cầu cơ bản của mọi tầng lớp con người. Lạm phát tăng cao giá bất động sản có xu hướng tăng theo, càng lâu dài đất và bất động sản sẽ càng có giá trị.
Nếu các bạn biết cách đầu tư, có kế hoạch tính toán lâu dài thì không khó để gặt hái được thành công. Tuy nhiên, khi đầu tư vào lĩnh vực này bạn cần có nguồn vốn và trang bị cho mình đầy đủ kiến thức.
>> Tham khảo: Chứng khoán phái sinh là gì? Cách đầu tư, giao dịch hiệu quả
Chứng khoán
Đầu tư gì khi lạm phát
Tính đến hết tháng 3/2022, số tài khoản chứng khoán đã cán mốc 4,9 triệu, đạt khoảng 5 % dân số. Đến cuối tháng 06, số lượng tài khoản giao dịch trong nước đã tăng lên hơn 6,1 triệu tài khoản. Điều này cho thấy thị trường chứng khoán đang được ưa chuộng và đang được đánh giá là kênh đầu tư có tiềm năng.
Cổ phiếu cũng là một trong những sản phẩm đầu tư có thể giúp các bạn gia tăng được giá trị tài sản. Việc sở hữu số lượng cổ phiếu của những doanh nghiệp nằm trong danh sách các ngành có lợi khi lạm phát có thể giúp bạn nhận được một khoản lợi nhuận dù cho thị trường đang trì trệ bởi tình hình lạm phát.
Đầu tư vào các cổ phiếu một cách khôn ngoan là cách để các bạn bảo vệ và gia tăng tài chính của bản thân. Các cổ phiếu giúp các nhà đầu tư thu được lợi nhuận trong ngắn hạn hoặc dài hạn, tùy vào hình thức đầu tư bạn hướng tới. Tham gia vào thị trường cuộc phiếu cũng là một cách giúp các công ty, doanh nghiệp có thêm động lực để mở rộng, giúp phát triển hoạt động của sản xấut kinh doanh từ đó vượt qua thời kỳ lạm phát.
Tuy nhiên hãy lưu ý, thị trường chứng khoán có sự biến động mạnh mẽ hơn vàng. Chính vì vậy các bạn cần phải cẩn trọng, học hỏi và tích lũy nhiều kinh nghiệm để có được chiến lược đầu tư hiệu quả.
Trái phiếu
Đây là một sản phẩm thuộc thị trường chứng khoán, tính rủi ro thấp hơn so với cổ phiếu. Hình thức đầu tư này sẽ có rủi ro khi doanh nghiệp phát hành bị phá sản, tuy nhiên khả năng này gần như rất thấp. Trái phiếu ngân hàng sẽ càng an toàn hơn vì khả năng bị sụp đổ gần bằng 0.
Khi các công ty, doanh nghiệp càng tăng trưởng thì giá trị trái phiếu càng tăng cao và lợi nhuận mang lại cũng sẽ tốt hơn. Đây được xem là kênh đầu tư hiệu quả mà các bạn có thể cân nhắc đầu tư trong thời kỳ lạm phát. Tuy nhiên, mức lợi nhuận do trái phiếu đem lại cũng sẽ thấp hơn đối với cổ phiếu vì lợi nhuận chủ yếu đến từ việc trả lãi suất cố định.
Khi đầu tư vào trái phiếu, bạn nên tìm mua các loại trái phiếu của những doanh nghiệp uy tín, có tiếng, các hoạt động kinh doanh tăng trưởng,... ngoài ra các bạn có thể thường xuyên theo dõi thông tin phát hành để tận dụng được thời điểm mua cổ phiếu với giá tốt nhất.
Chứng chỉ quỹ
Đầu tư chứng chỉ quỹ là một hình thức nhằm bảo vệ các tài sản trước lạm phát phù hợp nếu các bạn có ít vốn và không có nhiều thời gian để nghiên cứu thị trường. Khi mua các loại chứng chỉ quỹ của những công ty quản lý quỹ, nguồn vốn của các bạn sẽ được đầu tư bởi các chuyên gia như các khoản tài chính chuyên nghiệp và qua đó giúp nâng cao khả năng kiếm lời.
Khi thị trường xảy ra tình trạng lạm phát, bạn dùng tiền để mua chứng chỉ quỹ và giúp giảm thiểu rủi ro mất giá, cơ hội tăng tài sản bởi các khoản lợi nhuận tốt từ kết quả đầu tư thành công.
Đây là những khoản đầu tư dài hạn, phù hợp cho những người thích sự an toàn và mong muốn nhận được lợi nhuận lâu dài. Việc sở hữu chứng chỉ quỹ của tổ chức uy tín sẽ đảm bảo an toàn cho nguồn tiền của bạn. Đồng thời nâng cao khả năng kiếm lời nếu quỹ đầu tư xây dựng khu vực phù hợp.
Gửi tiết kiệm ngân hàng
Đây là một trong những cách tích lũy được nhiều người lựa chọn hiện nay nhờ ưu điểm về tính an toàn cao cũng như khoản lợi nhuận đến từ lãi suất gửi tiền.
Ngân hàng của một tổ chức tài chính có uy tín và chịu sự giám sát trực tiếp của ngân hàng Nhà nước. Việc các ngân hàng dẫn tới phá sản rất khó xảy ra. Bên cạnh đó hiện nay các ngân hàng đều có những chính sách chi trả lãi suất hấp dẫn cho các sản phẩm tiền gửi tiết kiệm, giúp các bạn thu được lợi nhuận trong quá trình tích lũy.
Các ngân hàng ngày nay thường cung cấp rất nhiều sản phẩm, dịch vụ hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư. Các bạn có thể so sánh giữa từng ngân hàng từ đó tìm ra sản phẩm tốt và lãi suất cao, kỳ hạn gửi linh hoạt để tham gia.
Với 06 gọi ý kênh đầu tư trên, chúng tôi tin rằng các bạn đọc đã biết khi lạm phát trên đầu tư gì? Đầu tư là quá trình dài, cần hỏi liên tục bỏ bạn học hỏi, thu kiến thức và kinh nghiệm mỗi ngày. Hãy xác định mong muốn và hướng đi của bạn, lựa chọn kênh đầu tư hợp lý. Như vậy, ngay cả khi nền kinh tế đàng trong tình trạng lạm phát, các bạn cũng sẽ không cần quá lo lắng về tình hình đầu tư của mình.
Kết luận
Lạm phát là một yếu tố vĩ mô vô cùng quan trọng, để quản lý tài chính cá nhân thật tốt thì mỗi người không thể không quan tâm đến quá trình lạm phát. Tuy nhiên, hãy nhìn tình trạng lạm phát như những cơ hội đến với bạn. Nếu lạm phát hạ xuống thấp, có thể giá mua hàng hóa tăng, khi giá cả rẻ vừa giúp nền kinh tế, lại vừa tiết kiệm được nguồn vốn. Nếu lạm phát tăng lên cao, hãy nghĩ tới các tài sản có giá trị hoặc cách để nhân đôi số tiền nhanh chóng trong ngân hàng. Lạm phát không đáng lo ngại, mấu chốt là các bạn hãy luôn thông minh, tìm cách đầu tư để vượt qua thành công !
Đơn vị uy tín tại Việt Nam chuyên tư vấn và giải đáp kiến thức đầu tư chứng khoán - Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV
Chứng khoán là một trong những lĩnh vực có thể mang đến cho các nhà đầu tư thu về nguồn lợi nhuận trong một thời gian rất ngắn. Tuy vậy, kèm theo lợi nhuận tốt thì cũng rất nhiều rủi ro tương ứng xảy ra với khoản lợi nhuận đó.
Bởi không một ai khi mới tham gia vào đầu tư một việc gì đó mà có thể làm tốt và thành công ngay được. Nếu bạn muốn tham gia vào đầu tư chứng khoán, nhưng chưa có kinh nghiệm hay kiến thức về lĩnh vực này thì các bạn có thể hãy liên hệ với FTV để được giải đáp. Công ty chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ các bạn 24/7 với đội ngũ chuyên gia tư vấn giàu kinh nghiệm, luôn nhiệt tình và đem đến nhiều kiến thức bổ ích về đầu tư.
Truy cập ngay vào website chính của FTV là ftv.com.vn hoặc liên hệ trực tiếp đến số Hotline 0983 668 883 để được tư vấn và giải đáp về lạm phát là gì một cách chính xác nhé!