.png){kind=logo}
Các bạn đã từng nghe đến thuật ngữ tín phiếu bao giờ chưa? Trong vay vốn chắc chắn bạn sẽ được nghe về tín phiếu, một loại chứng chỉ để ghi nhận khoản nợ ngắn hạn, được pháp luật phát hành. Hôm nay hãy cùng với FTV tìm hiểu kỹ hơn về tín phiếu, tín phiếu kho bạc, tín phiếu Chính phủ, tín phiếu ngân hàng... để xem đặc điểm của từng loại như thế nào nhé ! Mời cả nhà cùng theo dõi nội dung bài viết dưới đây của FTV nhé !
Tín phiếu là gì?
Khái niệm tín phiếu
Tín phiếu là chứng chỉ ghi nhận khoản nợ ngắn hạn được phát hành theo phương thức do pháp luật đã quy định để vay tiền. Tín phiếu sẽ xác nhận quyền chủ nợ, quyền được hưởng lợi tức ổn định của những người sở hữu và các nghĩa vụ tương ứng của chủ thể phát hành.
Vì vậy, có thể hiểu tín phiếu có nghĩa là phiếu để làm cơ sở tin tưởng cho người sở hữu nó. Cách thức phát hành tín phiếu thường do pháp luật quy định và tùy thuộc vào loại tín phiếu, ai là người phát hành tín phiếu.
Phân loại tín phiếu
Tín phiếu thường được chia thành 02 loại như sau: Tín phiếu kho bạc và tín phiếu ngân hàng Nhà nước.
Tín phiếu kho bạc
Đây là một công cụ vay nợ ngắn hạn của Chính phủ do kho bạc Nhà nước phát hành để có thể bù đắp cho những phần thiếu hụt tạm thời của ngân sách Nhà nước.
Tín phiếu kho bạc thuộc loại chứng khoán chiết khấu, nghĩa là nó không được phát hành để trả lãi. Tuy nhiên, lại được bán ra với mức giá chiết khấu, nghĩa là giá thấp hơn mệnh giá. Cho đến khi đã tới hạn, các nhà đầu tư sẽ nhận được đủ mệnh giá, vì vậy phần chênh lệch giữa mệnh giá của chứng khoán và giá mua chứng khoán chính là phần lãi của các nhà đầu tư.
Tín phiếu kho bạc thường được xem là công cụ tài chính có độ rủi ro thấp nhất trên thị trường tiền tệ. Bởi vì hầu như tín phiếu kho bạc không có khả năng gây tình huống vỡ nợ từ người phát hành. Tức là không thể có chuyện Chính phủ đánh mất khả năng thanh toán khoản nợ khi đến kỳ hạn thanh toán, bởi bất kỳ lúc nào cũng có thể tăng thuế hoặc in tiền để trả nợ. Mặc dù vậy, mức lãi suất đó thường sẽ thấp hơn các công cụ khác đang lưu thông trên thị trường tiền tệ.
Tín phiếu kho bạc thường sẽ được phát hành theo từng lô bằng các phương pháp đấu giá khác nhau. Những người mua chủ yếu là các ngân hàng ngoài ra còn có các công ty, doanh nghiệp và các trung gian tài chính khác.
Tín phiếu kho bạc thường được xem là công cụ có tính thanh khoản cao nhất trên thị trường tiền tệ bởi nó được mua bán nhiều nhất.
Tín phiếu kho bạc thường được các ngân hàng trung ương Nhà nước sử dụng như một công cụ để điều hành chính sách tiền tệ thông qua thị trường mở.
Tín phiếu ngân hàng Nhà nước
Tín phiếu ngân hàng nhà nước
Đây là loại công cụ về nợ do ngân hàng Nhà nước đang phát hành với mục đích là hút số tiền về nhanh để thắt chặt chính sách tiền tệ.
Tín phiếu do ngân hàng Nhà nước phát hành cho các tổ chức tín dụng hoạt động trên lãnh thổ nước Việt Nam. Tổ chức đó có thể hoạt động, với tính pháp lý rõ ràng, có tài khoản thanh toán bằng đồng tiền Việt Nam tại ngân hàng nhà nước. Tín phiếu được ngân hàng phụ trách phát hành, hạch toán và thanh toán bằng đồng tiền Việt Nam.
Kỳ hạn tín phiếu ngân hàng Nhà nước không vượt quá số ngày là 364 ngày. Mệnh giá tiền của tín phiếu bao giờ cũng sẽ là 100.000 đồng hay là bội số của 100.000 đồng.
Ngân hàng Nhà nước phát hành tín phiếu bằng hình thức ghi sổ. Tín phiếu chính là chứng chỉ để ghi sổ nợ trong thời gian ngắn hạn được phát hành theo luật định để có thể vay tiền. Chủ sở hữu tín phiếu là chủ nợ, được hưởng lợi tức ổn định từ các cá nhân hoặc tổ chức vay. Đồng thời, sẽ cần phải thực hiện nghĩa vụ tương ứng theo yêu cầu đề ra.
Khi đến hạn thì bên vay nợ sẽ phải thanh toán cho chủ tín phiếu bằng với số của mệnh giá vào ngày đến hạn. Nếu đến hạn thanh toán mà rơi vào ngày chủ nhật, kỳ nghỉ lễ thì việc thanh toán tiền phiếu của ngân hàng sẽ được thực hiện vào ngày tiếp sau đó.
Lãi suất cho vay tính phí sẽ giao cho ngân hàng Nhà nước trực tiếp quy định, đương nhiên điều này sẽ phải phù hợp với mệnh giá tiền chung tại thời điểm đó.
Khi phát hành các loại tín phiếu thì ngân hàng cũng sẽ phải đưa ra mục tiêu rõ ràng và điều chỉnh hạn mức phù hợp với mục tiêu về việc điều hành các chính sách tiền tệ trong từng thời kỳ.
Việc vay mượn tín phiếu phải có thỏa thuận rõ ràng và đều qua ràng buộc và nội dung trong đó thường nêu về lãi suất, thời hạn vay, thời điểm trả nợ. Hiện nay, tín phiếu có thể do Chính phủ, ngân hàng Nhà nước hoặc các công ty, doanh nghiệp phát hành ra thị trường. Mục đích là để huy động vốn trong thời gian ngắn dưới một năm.
Các đối tượng có tín phiếu của ngân hàng Nhà nước thì rất khó có thể sử dụng để mua hoặc bán, cầm cố, hay trao đổi trên thị trường mở bán theo một cách mập mờ nào khác. Thông thường thì họ sẽ giữ lại cho tới khi đáo hạn thời gian tiếp theo để hưởng lãi suất nhất định.
Tín phiếu sẽ được mua vào hoặc bán ra, được chuyển nhượng hoặc cầm cố giữa các ngân hàng thương mại, các chi nhánh ngân hàng, hay một số ngân hàng hợp tác xã hội, công ty tài chính khác. Bảo hiểm tiền gửi thường được phép mua các loại tín phiếu ngân hàng Nhà nước từ các đơn vị nêu trên.
Quy định của pháp luật Nhà nước về tín phiếu
Tín phiếu Chính phủ
Đối tượng phát hành tín phiếu
Các tổ chức tín dụng, các chi nhánh ngân hàng nước ngoài khi phát hành giấy tờ có giá theo giấy phép thành lập, hay hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thường bao gồm:
- Ngân hàng thương mại.
- Ngân hàng hợp tác xã.
- Chi nhánh các ngân hàng ở nước ngoài.
- Các công ty tài chính, các doanh nghiệp hay công ty cho thuê tài chính.
Các đối tượng mua tín phiếu
- Đối tượng mua giấy tờ có giá là các tổ chức bao gồm cả các tổ chức tín dụng, các chi nhánh của ngân hàng nước ngoài, cá nhân ở Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 02, khoản 03 của Điều 4 về Đối tượng mua giấy tờ có giá tại Thông tư số 1/2021/TT-NHNN.
- Đối tượng mua các giấy tờ có giá do công ty tài chính, doanh nghiệp, công ty cho thuê tài chính phát hành sẽ là tổ chức Việt Nam hoặc có thể là tổ chức nước ngoài.
- Đối tượng mua trái phiếu phải phù hợp với Luật Chứng khoán, các văn bản hướng dẫn Luật Chứng khoán và theo các quy định của pháp luật có liên quan.
Hình thức phát hành tín phiếu
Các tổ chức tín dụng, chi nhánh của ngân hàng nước ngoài phát hành giấy tờ có giá theo hình thức là các chứng chỉ, bút toán ghi sổ hay các hình thức khác phải phù hợp với quy định tại Luật Chứng khoán hay tại các văn bản hướng dẫn của Luật Chứng khoán và những quy định của Pháp luật có liên quan đến tín phiếu.
Trường hợp mà phát hành tín phiếu (giấy tờ có giá) theo các hình thức chứng chỉ, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài sẽ phải thiết kế và in ấn để đảm bảo khả năng không bị giả mạo.
Còn trường hợp phát hành giấy tờ có giá mà không theo hình thức chứng chỉ, không theo tổ chức tín dụng, không theo chi nhánh ngân hàng nước ngoài cấp cho người mua chứng nhận quyền sở hữu tín phiếu.
Mệnh giá của tín phiếu
Mệnh giá của tín phiếu hay giấy tờ có giá là 100.000 VNĐ hoặc bội số của 100.000 VNĐ.
Mệnh giá của tín phiếu (giấy tờ có giá) ngoại trừ các loại trái phiếu phát hành theo hình thức chứng chỉ sẽ được in sẵn hoặc theo thỏa thuận của các tổ chức tín dụng, những chi nhánh ngân hàng ở nước ngoài khi phát hành đối với người mua.
Thời hạn, ngày phát hành và thời gian đến hạn thanh toán của tín phiếu
Tín phiếu
Thời hạn hay ngày phát hành và thời gian đến hạn thanh toán đối với các loại tín phiếu, kỳ phiếu hay chứng chỉ tiền gửi thường sẽ do các tổ chức tín dụng, các chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định.
Nguyên tắc cần nhớ khi phát hành tín phiếu
Tổ chức tín dụng hay các chi nhánh ngân hàng nước ngoài thường chủ động tổ chức các đợt phát hành kỳ phiếu, tín phiếu, chứng chỉ tiền gửi theo quy định tại thông tư số 1/2021/TT-NHNN này khi tuân thủ các tỉ lệ đảm bảo an toàn theo quy định tại Khoản 1 Điều 130 của Luật các tổ chức tín dụng đã được sửa đổi và bổ sung, hướng dẫn của ngân hàng nhà nước.
Các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài nếu thực hiện phát hành tín phiếu trực tiếp cho người mua ngay tại các địa điểm giao dịch để hợp pháp thuộc mạng lưới hoạt động của những tổ chức tín dụng, các chi nhánh ngân hàng tại nước ngoài.
Tín phiếu thường được phát hành theo hình thức chứng chỉ hoặc chứng nhận quyền sở hữu tín phiếu phải bao gồm những nội dung cơ bản sau:
- Tên của tổ chức phát hành.
- Tên gọi hoặc tên gọi khác của tín phiếu.
- Ký hiệu, số Seri phát hành của tín phiếu.
- Chữ ký chính xác của người đại diện hợp pháp của tổ chức tín dụng, của chi nhánh ngân hàng nước ngoài phát hành và các chữ ký cho các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định.
- Mệnh giá, thời giá, ngày phát hành, ngày đến hạn thanh toán.
- Ghi rõ phần lãi suất, các phương thức để trả lãi, thời điểm cần trả lãi và địa điểm, thời gian cần thanh toán gốc và lãi.
- Họ và tên, số chứng minh nhân dân (CMND), thẻ căn cước công dân (CCCD) hoặc hộ chiếu còn thời hạn có hiệu lực, địa chỉ của người mua nếu người mua là các cá nhân. Tên của tổ chức mua, giấy phép thành lập hoặc mã số doanh nghiệp hay số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, địa chỉ của tổ chức mua. Đối với tín phiếu do công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính phát hành, cần ghi rõ người sở hữu chỉ được chuyển quyền sở hữu cho tổ chức.
- Các nội dung khác của tín phiếu sẽ do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định.
Quy trình phát hành và thanh toán tín phiếu (giấy tờ có giá)
Quy trình phát hành và thanh toán tín phiếu do các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định phù hợp với đặc điểm, các mô hình quản lý của những tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các quy định của pháp luật có liên quan cũng như đảm bảo việc phát hành và thanh toán giấy tờ có giá được chính xác và an toàn, hiệu quả. Các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải đưa thông tin với đầy đủ nội dung cho người mua tín phiếu về quy trình phát hành và thanh toán các loại giấy tờ có giá.
Thanh toán tín phiếu
Các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trách nhiệm thanh toán tiền gốc, lãi giấy tờ có giá đầy đủ và cần phải đúng thời hạn cho người mua đối với giấy tờ có giá.
Với phương thức thanh toán gốc, lãi giấy tờ có giá do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng Nhà nước ngoài quyết định phù hợp với các quy định của pháp luật có liên quan và sẽ được công bố cho người mua giấy tờ có giá trước khi bắt đầu quá trình phát hành.
Việc thanh toán trước hạn giấy tờ có giá do các tổ chức tín dụng, các chi nhánh ngân hàng tại nước ngoài sẽ quyết định trên cơ sở đề nghị của người mua tín phiếu, đảm bảo an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Lãi suất sẽ áp dụng trong trường hợp người mua thanh toán trước hạn giấy tờ có giá phù hợp với quy định của các ngân hàng Nhà nước.
Vậy phương thức phát hành tín phiếu như thế nào?
Phương thức phát hàng tín phiếu
Hiện nay trên thị trường tài chính của nước ta có hai phương pháp chính được sử dụng để phát hành tín phiếu là phương thức đấu thầu, phương thức bắt buộc.
Phương thức đấu thầu
Với phương thức đấu thầu thì các nhà đầu tư có thể hiểu đơn giản đó chính là việc ngân hàng Nhà nước đảm nhiệm việc thực hiện phát hành các loại tín phiếu thông qua phương thức đấu thầu. Chỉ cần thông qua những nội dung đã được quy định bởi pháp luật về nghiệp vụ của thị trường và được mở một cách đúng quy cách nhất.
Phương thức bắt buộc
Thực tế thì phương thức này các ngân hàng thường sẽ tiến hành phát hành tín phiếu bắt buộc phải dựa vào chính tình hình thực tế đang diễn ra của thị trường ở trong một thời điểm nhất định tương đương. Mặc dù vậy, các tổ chức tín dụng phải thực hiện giao dịch mua tín phiếu cần tuân theo đúng với nội dung của các quyết định đã được ban hành bởi Thống đốc của ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Trên thực tế thì tín phiếu thường được phát hành theo phương thức bắt buộc một phần là vì thông qua bổ sung quy định về việc xử lý vi phạm khi phát hành tín phiếu sai quy định. Chính vì vậy, đối với các trường hợp tổ chức tín dụng thanh toán không đủ hoặc không tiến hành mua thì ngân hàng Nhà nước sẽ chủ động chiến lược thanh toán của các đối tượng tổ chức tài chính đó.
Ngân hàng sẽ thông báo khi thu nợ số tiền thiếu trong 05 ngày làm việc kể từ khi phát hành tín phiếu cho tổ chức tín dụng. Ngược lại, nếu đến hạn trích xong nợ mà vẫn không hoàn thành được việc thu hồi thì tổ chức tín dụng sẽ bị xử lý vi phạm hành chính theo quy định.
Mục đích chính của việc phát hành tín phiếu
Tín phiếu kho bạc
- Nhằm tạo ra lợi nhuận, tối giản hóa số tiền như thường trên thị trường tiền tệ, đồng thời điều này cũng là để thắt chặt chính sách tiền tệ tài chính và điều tiết đồng tiền luân chuyển.
- Ngoài ra việc sử dụng tín phiếu còn giúp hạn chế việc ăn chặn cũng như chống được những tình trạng lạm phát đối với đồng tiền Việt Nam, chúng ta không thể phủ nhận rằng tình hình lạm phát tiền tệ của nước ta cũng đã giảm được đáng kể trong thời gian gian gần đây.
- Các chính sách và quy định của tiền tệ cũng đã được cải thiện và hoạt động dễ dàng hơn.
- Tín phiếu làm tăng số lượng cung cấp tiền.
- Kích thích được hoạt động và tình hình kinh tế giữa các tổ chức, công ty, các xí nghiệp tài chính.
- Tạo ra lợi nhuận và tối giản hóa số tiền lưu thông trên thị trường tiền tệ.
Kết luận
Thông qua bài viết vừa rồi có thể hiểu tín phiếu là chứng chỉ ghi nhận khoản nợ ngắn hạn được phát hành theo phương thức do pháp luật đã quy định để vay tiền. Tín phiếu sẽ xác nhận quyền của chủ nợ, quyền được hưởng lợi tức ổn định của những người sở hữu và các nghĩa vụ tương ứng của chủ thể phát hành.
Trên đây là toàn bộ những thông tin vô cùng hữu ích về tín phiếu, các phương thức phát hành tín phiếu hay mục đích phát hành của tín phiếu, nguyên tắc và quy trình khi phát hành tín phiếu... Hy vọng đã cung cấp thêm nhiều kiến thức về tín phiếu, về Luật phần nào giúp các bạn hiểu và có thể áp dụng trong đầu tư một cách hiệu quả nhất.
Công ty Cổ phần Đầu tư và Công Nghệ FTV chuyên tư vấn kiến thức đầu tư chứng khoán và hàng hóa phái sinh uy tín tại thị trường Việt Nam
Tại Việt Nam năm 2022 thì thị trường chứng khoán vẫn luôn luôn được đánh giá rất cao, bởi vì đây chính là một trong những kênh đầu tư tài chính vô cùng hấp dẫn thông qua rất nhiều yếu tố khác nhau. Bởi thế, sức hút của thị trường chứng khoán vẫn khiến rất nhiều người quan tâm và muốn thử sức với lĩnh vực này.
Các bạn chưa có kiến thức và kinh nghiệm nhưng lại mong muốn có thể tham gia ngay vào đầu tư chứng khoán thì có thể liên hệ ngay với công ty FTV. Chúng tôi luôn có đội ngũ chuyên gia tư vấn dày dặn kinh nghiệm, sẽ tận tình hỗ trợ các bạn 24/7 các về phương pháp đầu tư chứng khoán, mặt hàng phái sinh hiệu quả và cách thức để có thể giúp phòng, ngừa rủi ro trong đầu tư.
Nếu các bạn cần liên hệ ngay với FTV để thắc mắc về tín phiếu là gì, hãy nhấc máy gọi ngay đến số Hotline 0983 668 883 hoặc truy cập nhanh vào trang web chính của chúng tôi là ftv.com.vn để được tư vấn và hỗ trợ giải đáp nhanh chóng nhất.
Xem thêm:
