.png){kind=logo}
Như các bạn đã biết, cổ phiếu được giao dịch trên thị trường là đại diện cho giá trị của một doanh nghiệp. Tuy nhiên mỗi mã cổ phiếu thì sẽ có tỷ lệ khác nhau. Tuy tỷ lệ này chiếm tỷ trọng không cao nhưng lại có vai trò cực kỳ quan trọng. Các nhà đầu tư lướt sóng hay đầu cơ ngắn hạn thì chắc chắn không thể bỏ qua những thông tin về Free Float. Hôm nay, hãy dành ra 05 phút để tìm hiểu về Free Float là gì cùng với FTV chúng tôi ngay bây giờ.
Free Float là gì? Công thức xác định Free Float trong chứng khoán
Tìm hiểu Free Float là gì?
Free Float được hiểu là tỷ lệ cổ phiếu có thể tự do chuyển nhượng. Đây là tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do được phép chuyển nhượng so với tổng cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường của công ty, doanh nghiệp đó.
Hiểu một cách đơn giản, chỉ số Free Float trong chứng khoán thường được sử dụng để mô tả số lượng cổ phiếu có sẵn cho công chúng để có thể giao dịch trên thị trường tài chính thứ cấp. Đôi khi, các con số này được coi là một cách tốt hơn để xác định giá trị vốn hóa thị trường. Vì nó cung cấp sự trình bày chính xác hơn về giá trị của công ty, doanh nghiệp theo các đơn vị đầu tư đại chúng.
Công thức để xác định tỷ lệ Free Float
Công thức tính toán Free Float được thể hiện như sau:
F= Khối lượng cổ phiếu lưu hành - Khối lượng cổ phiếu hạn chế (Cổ phiếu không được tự do chuyển nhượng) / Khối lượng cổ phiếu đang lưu hành
Trong đó:
+ F là tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng hay còn gọi là Free Float.
+ Cổ phiếu đang lưu hành là số lượng các cổ phiếu đang được nắm giữ bởi tất cả các cổ đông của công ty.
+ Cổ phiếu hạn chế hay cổ phiếu không được tự do chuyển nhượng cho đến khi đáp ứng các điều kiện nhất định. Cổ phiếu hạn chế được nắm giữ bởi ban quản lý công ty, ví dụ như chủ tịch, giám đốc điều hành công ty.
Cách tăng hoặc giảm khối lượng cổ phiếu Free Float - Cổ phiếu chuyển nhượng tự do
Số cổ phiếu đang lưu hành của một công ty, doanh nghiệp có thể sẽ giảm hoặc tăng bởi các quyết định của ban quản lý.
Ví dụ: Một công ty AA có thể tăng lượng cổ phiếu chuyển nhượng tự do bằng cách đơn giản là bán cổ phiếu trong đợt chào bán lần hai hoặc tiến hành chia tách các loại cổ phiếu.
Ngoài ra, khi các cổ phiếu bị hạn chế trở về trạng thái không bị hạn chế nữa thì cổ phiếu này sẽ tăng tỷ lệ Free Float - lưu hành tự do. Ngược lại, nếu một công ty hay doanh nghiệp nào đó cũng có thể giảm tỷ lệ cổ phiếu chuyển nhượng tự do bằng cách thực hiện thao tác mua lại cổ phiếu hoặc chia tách cổ phiếu.
Những lưu ý khi làm tròn tỷ lệ Free Float khi tính toán
Free Float của cổ phiếu thành phần thì cứ sáu tháng sẽ được xem xét và thay đổi một lần. Bên cạnh đó khi cổ phiếu có biến động thông tin khác có thể làm cho tỷ lệ thay đổi từ 5 % sẽ được cập nhật ở trong kỳ. Hệ số chia sẽ được điều chỉnh khi tỷ lệ Free Float đảm bảo tính liên tục của các chỉ số.
- Với tỷ lệ Free Float < hoặc = 15% thì làm tròn lên theo bước 1 %
- Với tỷ lệ Free Float > 15% làm tròn lên theo bước 5 %
Bên cạnh đó, đôi khi ở trong kỳ giao dịch mà từng cổ phiếu có sự thay đổi về tỷ lệ Free Float thì có thể dẫn tới tình trạng bị nhỏ lẻ và dễ bị nhiễu nên sản sinh ra nguyên tắc làm tròn tỷ lệ. Theo đó, những tỷ lệ nhỏ hơn hoặc bằng A% thì sẽ làm tròn bằng A. A ở đây sẽ là bội của 05. Ví dụ như nếu tỷ lệ là 4 % thì sẽ được tính là 5 %, tỷ lệ là 9 % thì sẽ được tính là 10 %.
Dưới đây là bảng giới hạn tỷ lệ Free Float làm tròn:
Quy tắc làm tròn tỷ lệ Free Float là gì?
Ngoài ra, nhà đầu tư cần lưu ý khi sử dụng phương pháp Free Float, giá trị vốn hóa của thị trường thu được sẽ thường nhỏ hơn kết quả đã thu về từ phương pháp tính giá trị vốn hóa đầy đủ.
Nếu cổ phiếu AA có tỷ lệ Free Float là 14.55% thì khi tính toán chỉ số, cổ phiếu AA có tỷ lệ Free Float là 15%.
Còn nếu cổ phiếu BB có tỷ lệ Free Float là 15.55% thì khi tính toán chỉ số, cổ phiếu BB sẽ có tỷ lệ Free Float là 20%.
Xem xét về tỷ lệ Free Float
Tỷ lệ của chỉ số Free Float của các cổ phiếu thành phần trong rổ chỉ số sẽ được xem xét điều chỉnh toàn bộ theo định kỳ là 06 tháng một lần vào cùng thời điểm xem xét định kỳ chỉ số. Tỷ lên Free Float của cổ phiếu thành phần cũng có thể được cập nhật ngay trong kỳ khi cổ phiếu có sự kiện doanh nghiệp hoặc các thông tin khác dẫn đến tỷ lệ Free Float thay đổi 5% điểm trở lên.
Khi điều chỉnh tỷ lệ Free Float, hệ số chia BMV cũng sẽ được điều chỉnh để đảm bảo tính liên tục của chỉ số này.
Phương pháp Free Float là gì?
Đây được coi là cách tính giá trị vốn hóa của thị trường - Market Capitalization của các công ty, doanh nghiệp cơ sở của chỉ số thị trường chứng khoán. Với phương pháp Free Float thì Market Capitalization này được tính bằng cách lấy giá vốn nhân với số lượng cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường.
Thay vì sử dụng tất cả các cổ phiếu trong đó cả cổ phiếu đang lưu hành và hạn chế như trường hợp của phương pháp vốn hóa thị trường đầy đủ, phương pháp Free Float lại loại trừ cổ phiếu bị hạn chế.
Ví dụ về phương pháp này:
Giả sử rằng cổ phiếu AA giao dịch ở mức 100.000 đồng và có tổng cộng 125.000 cổ phiếu. Trong đó, 25.000 cổ phiếu bị khóa có nghĩa là chúng được nắm giữ bởi các nhà đầu tư tổ chức lớn và ban quản lý công ty cũng sẽ không sẵn sàng giao dịch. Sử dụng phương pháp Free Float, vốn hóa thị trường của AA sẽ là 100.000 x 100.000 (Tổng số cổ phiếu có sẵn để giao dịch) = 10 tỷ đồng.
Các trường hợp cổ phiếu không được tự do nhượng quyền Free Float
Free Float trong chứng khoán
Các cổ phiếu cũng sẽ không được tự do chuyển nhượng Free Float khi ở trong các trường hợp cụ thể dưới đây. Cổ phiếu của công ty, doanh nghiệp mà ở trong thời gian hạn chế chuyển nhượng đã được quy định bởi luật như:
- Cổ đông sáng lập.
- Cổ phiếu được phát hành riêng lẻ dưới 100 nhà đầu tư.
- Phát hành các cổ phiếu ưu đãi cho cán bộ công nhân viên.
- Cổ phiếu bị hạn chế chuyển nhượng của các công ty, doanh nghiệp FDI sau khi chuyển sang công ty cổ phần (CTCP).
- Các trường hợp bị hạn chế quyền chuyển nhượng khác theo quy định đã hiện hành:
+ Cổ phiếu thuộc sở hữu của các cổ đông nội bộ và những người có liên quan.
+ Các loại cổ phiếu thuộc sở hữu của các nhà cổ đông chiến lược.
+ Cổ phiếu lại thuộc quyền sở hữu của các cổ đông Nhà nước.
+ Cổ phiếu thuộc sở hữu của các cổ đông lớn, các công ty quản lý quỹ, các công ty chứng khoán và công ty bảo hiểm hay các công ty bảo hiểm nhân thọ… Sau đó ngoại trừ các công ty đầu tư có mục tiêu chiến lược rõ ràng, có quỹ tương hỗ, các quỹ đầu tư, hay các doanh nghiệp đầu tư tự kinh doanh, ETFs…
+ Cổ phiếu của các cổ đông lớn cũng vẫn có thể bị hạn chế quyền chuyển nhượng cho đến khi tỷ lệ nắm giữ ở mức dưới 4%
+ Trường hợp cổ phiếu sở hữu chéo trực tiếp giữa các công ty thuộc chỉ số với nhau.
Với các quỹ tỷ lệ Free Float nhỏ hơn 5% thì các nhà đầu tư nên kiểm tra rằng liệu quỹ ở trong một nhóm quỹ khác. Ví dụ như Dragon Capital là một quỹ lướt, có nhiều quỹ con như Norges Bark, Amersham Industries Limited, VietNam Enterprise Investments Limited... là những nhóm thường xuyên hàng tiến lướt sóng cổ phiếu. Trong các trường hợp tổng kết quỹ còn trên 5 % thì khóa lại.
Trên đây nhà đầu tư có thể áp dụng một công thức tính như sau:
Cổ phiếu Free Float = Tổng số cổ phiếu - Số cổ phiếu đã khoá
Liên hệ giữa Free Float và tỷ lệ Market Maker
Cổ phiếu Free Float là gì?
Tỷ lệ Market Maker hay còn được gọi là tỷ lệ làm giá có mối liên hệ với công thức như sau:
Tỷ lệ Market Maker = Khối lượng giao dịch trung bình trong 10 phiên / Số cổ phiếu Free Float
Nếu tỷ lệ Free Float từ 1 % trở lên thì có thể xác định loại cổ phiếu này có mức làm giá mạnh.
Trong các trường hợp thông thường, cổ phiếu có tỷ lệ Free Float trên tổng số cổ phiếu lưu hành cao thì có thể xếp lại cổ phiếu này khó làm giá hơn. Những trường hợp cổ phiếu có tỷ lệ Free Float cao như thì rất khó bị làm giá. Lý do là bởi vì lượng cổ phiếu bên ngoài nhiều, các nhà đầu tư cần tốn thêm nhiều tiền và cổ phiếu thì mới giúp cân bằng tỷ lệ cung cầu theo một mức giá cụ thể phù hợp với mục tiêu.
Vậy tầm quan trọng của chỉ số Free Float
Tỷ lệ chuyển nhượng tự do của một số cổ phiếu được các nhà đầu tư xem xét vô cùng kỹ lưỡng và là một thước đo vô cùng quan trọng khi chọn cổ phiếu. Nói chung, khi các cổ phiếu có chỉ số Free Float tỷ lệ nhỏ thì hiếm khi được các tổ chức đầu tư vào. Bởi vì, những cổ phiếu có chỉ số như vậy thường dễ bị biến động hơn so với một cổ phiếu có lượng thả nổi lớn.
Ngoài ra, các cổ phiếu có lượng giao dịch nhỏ hơn thường có mức chệnh lệch giá mua lớn hơn và tính thanh khoản bị hạn chế do lượng cổ phiếu đã có sẵn trên thị trường cũng đang hạn chế.
Kết luận
Được coi là tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng - Free Float là tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do được phép chuyển nhượng đối với tổng cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường của công ty đó. Theo các chuyên gia chứng khoán, các nhà đầu tư nên lựa chọn các loại cổ phiếu tiềm năng, có lượng Free Float thấp. Cùng với đó là tỷ lệ ở trong khoảng từ 2% đến 3% là phù hợp.
Hy vọng những thông tin chia sẻ hữu ích về Free Float trên đây giúp các bạn hiểu được rằng: "Đầu tư chứng khoán không phải là chuyện đơn giản bởi nếu giản đơn thì chắc hẳn đã nhiều người thành công". Lời khuyên dành cho các nhà đầu tư đặc biệt là những người mới tập tành bước chân vào thế giới chứng khoán đó là phải thật kiên nhẫn.
FTV - Đơn vị chuyên tư vấn kiến thức đầu tư chứng khoán và hàng hóa phái sinh uy tín tại thị trường Việt Nam
Năm 2022 tại Việt Nam, thị trường chứng khoán vẫn luôn luôn được đánh giá cao, bởi vì đây là một trong những kênh đầu tư tài chính vô cùng hấp dẫn vì rất nhiều yếu tố khác nhau. Bởi vậy sức hút của chứng khoán vẫn khiến rất nhiều người quan tâm và muốn thử sức với lĩnh vực này.
Các bạn là người mới, mong muốn có thể tham gia ngay vào đầu tư chứng khoán mà chưa biết tìm hiểu, học hỏi ở đâu thì có thể liên hệ ngay với FTV. Tại đây luôn có đội ngũ chuyên gia tư vấn tận tình 24/7, kinh nghiệm dày dặn sẽ hướng dẫn cho các bạn về phương pháp đầu tư hiệu quả và cách để có thể giúp phòng ngừa rủi ro trong đầu tư.
Nếu các bạn cần liên hệ với FTV để hỏi về những thắc mắc về Free Float là gì, hãy gọi ngay đến số Hotline 0983 668 883 hoặc truy cập nhanh vào website của chúng tôi là ftv.com.vn để có được câu trả lời nhanh chóng nhất.
Xem thêm:
