Đối với những nhà đầu tư tài chính có thâm niên lâu năm thì chắc chắn việc họ quan tâm nhiều nhất hiện nay đó chính là chỉ số ROCE. Nếu bạn chưa biết về chỉ số này thì bài viết sau của chúng tôi sẽ giải đáp được mọi thắc mắc của bạn về ROCE là gì cũng như vấn đề cách tính, cách sử dụng và ý nghĩa mà chỉ số này biểu đạt. Có thể nói, ROCE chính là một trong những chỉ số giúp cho bạn có thể đánh giá được tỷ lệ thu nhập một cách cụ thể trên số vốn mà bạn đã sử dụng. Cùng FTV tìm hiểu nội dung chi tiết dưới bài viết này nhé.
ROCE là gì?
ROCE là gì?
ROCE chính là cụm từ được viết tắt của Return on Capital Employed. Nó có nghĩa là phần lợi nhuận kiếm được trên số vốn làm việc, chỉ số ROCE sẽ giúp các nhà đầu tư có thể dễ dàng hiểu biết và nhận ra được mô hình biểu thị với tỷ lệ phần trăm để đo lường được các mức độ và khả năng sinh lời cũng như hiệu quả để sử dụng vốn của công ty. Yếu tố này đóng vai trò rất quan trọng. Nó thông báo cho công ty biết về khả năng sinh lời của những vốn đầu tư ban đầu. Từ đó, công ty nắm được nguồn vốn của mình đang được sử dụng là có hiệu quả hay không và những điểm nào phải điều chỉnh để tạo ra lợi nhuận. Cũng chính vì những lý do trên mà các nhà đầu tư thường sẽ sử dụng chỉ số ROCE để đo lường tiềm năng phát triển của công ty.
Bản chất của chỉ số ROCE
ROCE được đánh giá cao bởi vì vai trò của nó trong việc đánh giá những thực thể từ vốn, ví dụ như dầu hoặc vận tải. Đối với mặt kỹ thuật, ROCE tiết lộ số lợi nhuận mà công ty đó trên mỗi đô la sử dụng trong kinh doanh. Có những tỷ suất sinh lời khác, chẳng hạn như là tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE). Tuy nhiên, ROE chỉ sử dụng để đánh giá khả năng sinh lời của một công ty ở phương diện vốn chủ sở hữu của các cổ đông. Nó không giống như chỉ số này, ROCE làm nhiệm vụ xem xét sự kết hợp giữa nợ và vốn chủ sở hữu. Hãy tưởng tượng rằng nó có độ hữu ích như thế nào khi bạn dự đoán được giá cổ phiếu của một công ty trong khoảng hai năm tới. Phần trăm lợi nhuận trên 1 đô la càng cao thì càng tốt. Do đó, ROCE cho biết tỷ lệ công ty nào có khả năng sinh lời cao hơn.
Các chủ doanh nghiệp cần phải hiểu rõ tầm quan trọng của chỉ số ROCE. Đây là xu hướng: những nhà đầu tư tỏ ra ưa thích các công ty, điều này cho ta thấy tỷ lệ ROCE tăng trưởng ấn tượng trong các năm qua. Được hướng dẫn bởi nguyên tắc là ROCE ổn định là được, tuy nhiên ROCE là hoàn hảo. Họ có một điểm tốt. Những công ty có ROCE biến động cao hoặc thấp thể hiện sự thiếu hụt tài chính và quá trình mua cổ phiếu hoặc chứng khoán của họ không nên coi là một khoản đầu tư.
Mặc dù ROCE có thể đóng vai trò như là một công cụ hiệu quả để đánh giá được khả năng sinh lời của một doanh nghiệp ,nhưng cũng có một vài tỷ số tài chính sử dụng để phân tích hoạt động của một công ty. Chúng bao gồm chỉ số ROIC (lợi nhuận trên vốn đầu tư), chỉ số ROE (lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) và chỉ số ROA (lợi nhuận trên tài sản).
Ý nghĩa của chỉ số ROCE
Ý nghĩa của chỉ số ROCE
Chỉ số ROCE giữ vai trò quan trọng đối với cả nhà đầu tư và doanh nghiệp. Những ý nghĩa của ROCE được biểu thị như sau:
Thứ nhất: Đối với doanh nghiệp
- Việc tính toán chỉ số ROCE cho biết lợi nhuận được tạo ra trên 1 đồng vốn sử dụng. Các doanh nghiệp sẽ dùng chỉ số này để đánh giá hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp đó sau khi đã bỏ ra một số vốn để đầu tư đáng kể.
- Chỉ số ROCE cũng hỗ trợ giám đốc doanh nghiệp những kiến thức về tối ưu hòa vốn và là công cụ hữu hiệu trong quá trình đánh giá dự báo vấn đề tăng trưởng của doanh nghiệp.
Thứ hai: Đối với nhà đầu tư
- ROCE đặc biệt thích hợp để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh và so sánh khả năng sinh lời của doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp trong lĩnh vực sử dụng nhiều vốn (ví dụ như công ty dầu khí, điện lực, viễn thông…).
- Chỉ số ROCE trợ giúp cho quá trình so sánh khả năng sinh lời của hai doanh nghiệp trong cùng một lĩnh vực. Chỉ số ROCE càng cao chứng tỏ khả năng sinh lời của công ty sẽ càng mạnh.
Ví dụ: Công ty A có mức lợi nhuận là 100 tỷ VNĐ với mức doanh thu 1000 tỷ VNĐ. Công ty B có lợi nhuận là 150 tỷ với mức doanh thu 1000 tỷ đồng.
Trường hợp chỉ xét ở mức sinh lợi nhuận thì có thể thấy A có biên độ lợi nhuận là 10% thấp hơn công ty B là 15%. Nếu như xét thêm tiêu chí lượng vốn sử dụng ban đầu để có lợi nhuận và doanh thu trên thì kết quả hoàn toàn có thể khác biệt.
Giả sử vốn của công ty A là 500 tỷ VNĐ còn vốn của công ty B là 1000 tỷ VNĐ. Lúc này chỉ số ROCE của công ty A là 20 % (100/500) và của công ty B là 15% (150/1000). Qua đó ta có thể thấy công ty A đã sử dụng vốn hiệu quả hơn công ty B.
Ưu và nhược điểm của chỉ số ROCE
Nhà đầu tư sử dụng chỉ số ROCE để phân tích sẽ có những ưu và nhược điểm cụ thể như sau:
Ưu điểm:
- Công thức tính chỉ số ROCE khá đơn giản và dễ áp dụng. Hầu như những người quản lý không có chuyên môn về kế toán cũng có thể dễ dàng tính toán chỉ số ROCE để đánh giá hoạt động của doanh nghiệp hoặc những dự án đầu tư.
- Chỉ số ROCE được thể hiện dưới dạng % nên những nhà đầu tư có thể sử dụng để so sánh giữa những dự án có quy mô và lãi suất khác nhau.
Nhược điểm:
- Chỉ số ROCE sử dụng thông tin dữ liệu tài chính trong quá khứ. Vì vậy, chỉ số ROCE có khả năng bị bóp méo nếu như công ty can thiệp sửa đổi lợi nhuận kế toán.
- Ban lãnh đạo không đầu tư vào những tài sản mới nếu ROCE được sử dụng làm thước đo hiệu suất. Nguyên nhân đó là nếu đầu tư vào tài sản mới sẽ dẫn đến gia tăng giá trị tài sản và khấu hao. Hậu quả sẽ làm giảm lợi nhuận trước lãi vay, thuế và cả chỉ số ROCE.
- Chỉ số ROCE chỉ tính được ở mức trung bình nên nó sẽ không có khả năng đánh giá được dự án này sẽ kéo dài được bao lâu. Trong khi dự án càng dài thì mức độ rủi ro càng lớn.
- Nếu như doanh nghiệp có số tiền dự trữ quá lớn, chỉ số ROCE sẽ không phản ánh đúng hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp. Bởi vì số tiền dự trữ có thể được sử dụng làm vốn đầu tư hoặc là không. Vậy nên, nó có thể thổi phồng vốn sử dụng lên và làm cho quá trình phân tích bị ảnh hưởng đến kết quả hiệu suất kinh doanh.
>> Tham khảo: Drawdown là gì? Ý nghĩa và cách kiểm soát Drawdown hiệu quả
Cách tính chỉ số ROCE
Cách tính chỉ số ROCE
Trong kinh tế, ROCE sẽ được tính theo công thức dưới đây:
ROCE = Lợi nhuận trước thuế và lãi vay ( tiếng anh là Profit Before Interest and Taxation) / Vốn sử dụng (tiếng Anh là Capital Employed)
Trong đó:
Lợi nhuận trước thuế và lãi vay chính là lợi nhuận mà công ty có được từ hoạt động kinh doanh sau khi đã trừ chi phí thuế và lãi vay. Nó bao gồm những khoản lãi ròng, những khoản thu nhập bất thường và khoản trả cổ tức. Lợi nhuận trước thuế và lãi vay sẽ được tính bằng cách lấy tổng doanh thu trừ chi phí giá vốn sản phẩm và trừ chi phí hoạt động.
Vốn sử dụng chính là tổng số vốn đã được đầu tư và hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp gồm tổng giá trị của những cổ phiếu thông thường và ưu đãi, những khoản nợ, những khoản thuê tài chính, những khoản dự phòng. Và vốn sử dụng được tính bằng cách lấy tổng tài sản trừ nợ ngắn hạn.
Những lưu ý khi sử dụng chỉ số ROCE để đánh giá doanh nghiệp
Trong việc đánh giá doanh nghiệp, để sử dụng chỉ số ROCE một cách hiệu quả thì những nhà đầu tư cần lưu ý một số điều dưới đây:
Đầu tiên: nhà đầu tư nên so sánh chỉ số ROCE của một công ty với chi phí vay vốn thời điểm hiện tại. Số tiền mà chủ đầu tư bỏ ra có thể thu lại được lợi nhuận tốt hay không so với việc sử dụng số tiền đó đem gửi ngân hàng với lãi suất thấp thì việc đầu tư vào một công ty, doanh nghiệp nào đó chắc chắn sẽ đem lại lãi suất cao hơn. Nhưng bạn phải chắc chắn một điều rằng công ty đó có khả năng sinh lời cao. Nếu không thì đây sẽ là một cuộc đầu tư thất bại.
Thứ hai: nhà đầu tư cần phải xem xét các số liệu của ROCE qua nhiều năm. Sự nhất quán là yếu tố quan trọng đối với hoạt động của công ty. Việc xem xét những số liệu ROCE sẽ giúp cho chủ đầu tư biết được trong những năm qua công ty hoạt động như thế nào và có thu về lợi nhuận tốt không. Nếu chỉ số ROCE của công ty có xu hướng tăng lên qua các năm thì có nghĩa là công ty đó hoạt động có hiệu quả. Còn nếu chỉ số ROCE sụt giảm thì cũng đồng nghĩa với hoạt động của công ty đang trên đà tụt dốc.
>> Tham khảo: ROA là gì? Cách tính và sử dụng chỉ số ROA trong chứng khoán
Sự khác biệt giữa chỉ số ROCE và ROA
Sự khác biệt giữa chỉ số ROCE và ROA
Tỷ lệ hoàn vốn sử dụng (hay ROCE) và tỷ số lợi nhuận trên tài sản (hay ROA) được xem là một trong hai tỷ lệ sinh lời tương tự mà nhà đầu tư và nhà phân tích đã dùng để sử dụng và đánh giá với những công ty khác. Tỷ lệ ROCE là số liệu được đánh giá cực kỳ hiệu quả khi tiến hành những thao tác đánh giá và sử dụng vốn khả dụng của công ty.
Công thức tính ROCE được biểu hiện như sau:
ROCE = EBIT/ Capital Employed
Vốn sử dụng được hiểu là quá trình tính được tổng tài sản trừ khoản nợ ngắn hạn hoặc tổng số vốn chủ sở hữu cộng nợ phải trả. Do đó, nó cũng có thể được xem là tương tự như tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (hay ROE), ngoại trừ việc nó bao gồm những khoản nợ phải trả. Chỉ số ROCE càng cao thì công ty càng hoạt động hiệu quả. Từ đó, mà họ có thể sử dụng nguồn vốn khả dụng của mình để tạo ra được những khoản lợi nhuận khác.
Chỉ số ROCE đặc biệt hữu ích và hiệu quả để so sánh những công ty của họ thâm dụng vốn hay không. Một số liệu ROCE tốt dành cho một công ty luôn luôn phải nằm trong một mức cao hơn hiệu quả tài chính trung bình. Tỷ số ROA tương tự như tỷ số ROCE ở việc nó có thể đo lường được các khả năng sinh lời và hiệu quả tài chính. Sự khác biệt đó là chỉ số, hệ số ROE tập trung đặc biệt vào khả năng có thể sử dụng được những loại tài sản đem lại hiệu quả. Tỷ lệ ROA chia doanh thu hàng năm cho tổng những loại tài sản để bạn biết được các mức doanh thu trên mỗi đô la được tạo ra so với số tài sản của một công ty.
ROA được xác định bằng công thức sau:
ROA = Net Income (hay thu nhập ròng)/ Total Assets (hay tổng tài sản)
Tỷ lệ ROA cao là dấu hiệu phát triển vô cùng mạnh mẽ, nó cho thấy được rằng một công ty đang nằm trên đà phát triển và hoạt động tốt. Đồng thời nó cũng tạo ra được lợi nhuận đáng kể từ vốn lưu động. Cũng như những chỉ số đo lường hiệu suất khác, chỉ số ROA được sử dụng tốt nhất để có thể tiến hành so sánh những công ty tương tự trong cùng ngành. Sự khác biệt giữa những tỷ số của ROCE và ROA không lớn, nhưng nó là sự đáng kể để các nhà đầu tư cần phải quan tâm. Những thước đo thu nhập khác nhau tồn tại một cách chính xác để từ đó mà những nhà đầu tư và nhà phân tích có thể đánh giá được rất cụ thể và chính xác hơn được những hoạt động của công ty từ các khía cạnh khác nhau để xác định được bức tranh toàn cảnh hơn về giá trị ròng, hay tình trạng tài chính cũng như triển vọng tăng trưởng của công ty.
Kết luận
ROCE là một thước đo hữu ích trong hiệu quả tài chính. Nó được chứng minh là đặc biệt hữu ích trong việc so sánh giữa những công ty tham gia vào các lĩnh vực công nghiệp sử dụng nhiều vốn. Tuy vậy, không có một thước đo hiệu suất nào là hoàn hảo. Và ROCE được sử dụng hiệu quả nhất cùng với những thước đo khác. Chẳng hạn như ROE hay ROA,… Như vậy, bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin về chỉ số ROCE là gì và cách xác định chỉ số này. Trước khi cân nhắc sử dụng chỉ số ROCE, bạn nên nắm vững những ưu nhược điểm cũng như lưu ý quan trọng khi sử dụng ROCE. Chúc các bạn sẽ thành công!
FTV – tự hào là đơn vị đi đầu trong lĩnh vực tư vấn về đầu tư chứng khoán và hàng hóa phái sinh uy tín hiện nay
Với phương châm cảu FTV : “Tận tâm - Chính trực - Khách quan - Chuyên nghiệp”. Vì vậy, chúng tôi luôn luôn cố gắng, nỗ lực không ngừng để nâng cao sáng tạo, tính chuyên nghiệp và đạo đức trên thị trường chứng khoán nhằm tạo ra sự khác biệt về năng lực và công nghệ. Từ đó, có thể mang đến cho quý khách hàng những dịch vụ an toàn và nhanh chóng nhất.
Nếu có câu hỏi thắc mắc nào về ROCE là gì hoặc cần hỗ trợ đầu tư hãy liên hệ đến chúng tôi qua số HOTLINE 0983 668 883 để được giải đáp nhanh nhất.
Xem thêm: