Margin là gì? Khi nào thì nên sử dụng margin trong đầu tư

Trong thị trường đầu tư chứng khoán, Margin là một thuật ngữ quen thuộc. Nó chính là một giải pháp hỗ trợ tài chính cho các nhà đầu tư của công ty chứng khoán. Để hiểu chi tiết hơn về Margin là gì, cách sử dụng Margin như thế nào và có câu trả lời cho việc có nên vay Margin chứng khoán hay không, các bạn hãy cùng FTV theo dõi nội dung bài viết dưới đây nhé!

Margin là gì?

Margin là gì? Margin trong chứng khoán là gì?

Margin (giao dịch ký quỹ chứng khoán) là một thuật ngữ quen thuộc trong đầu tư chứng khoán đề cập đến việc nhà đầu tư sử dụng khoản vay từ công ty chứng khoán (CTCK) và thế chấp khoản vay bằng chính các cổ phiếu mà nhà đầu tư đã mua.

Ví dụ như bạn đang sở hữu 10.000 cổ phiếu FLC với tổng giá trị là 500 triệu VNĐ.

Cơ cấu tài sản ròng của bạn sẽ như sau:

Lúc này, dù bạn không có tiền mặt thì CTCK vẫn cho bạn vay tiền để mua thêm cổ phiếu của họ. Hiểu một cách đơn giản thì Margin giống như hoạt động cho vay cầm cố với CTCK là chủ thể cho bạn vay tiền để mua thêm cổ phiếu và tài sản bạn dùng để cầm cố chính là giá trị cổ phiếu hiện có trong danh mục (500 triệu giá trị cổ phiếu FLC như ví dụ ở trên).

Xem thêm: Ký quỹ là gì?

Margin level là gì?

Margin level (hạn mức ký quỹ) là thuật ngữ cũng được sử dụng nhiều trong đầu tư chứng khoán. Nó chính là tỷ lệ phần trăm dựa trên số lượng vốn của chủ sở hữu (tức nhà đầu tư) so với số tiền ký quỹ đã sử dụng.

Margin level cho phép các nhà đầu tư xác định được số vốn còn lại có thể dùng để mua cổ phiếu. Khi mức ký quỹ âm hoặc bằng 0, giao dịch mua cổ phiếu sẽ không thực hiện được.

Một số các khái niệm liên quan đến Margin 

1. Full Margin

Full Margin là trạng thái mà các nhà đầu tư sẽ sử dụng tối đa tỷ lệ ký quỹ mua mã cổ phiếu mà họ mong muốn. Tỷ lệ cho vay margin tối đa theo các quy định của ủy ban chứng khoán Việt Nam là 1:2. Mặc dù vậy, khi vay ở mức Full Margin, các nhà đầu tư cần phải theo dõi những biến động sẽ xảy ra ở trên thị trường. Vì khi thị trường giảm mạnh mà nhà đầu tư không kịp cắt lỗ thì rủi ro dẫn đến cháy tài khoản sẽ rất cao. Điều này sẽ khiến cho việc Call Margin tài khoản của các nhà đầu tư. 

2. Call Margin 

Call Margin hay còn được gọi là lệnh gọi ký quỹ. Đây là trường hợp mà công ty chứng khoán đề nghị khách hàng sẽ nộp tiền hoặc tăng số lượng chứng khoán thế chấp để giữ tỷ lệ vay margin ở mức an toàn. Call Margin sẽ xảy ra với tỷ lệ “Giá trị tài sản ròng / Giá trị chứng khoán” nhỏ hơn mức tỷ lệ ký quỹ duy trì do các công ty chứng khoán quy định.  

3. Hạn mức Margin - Margin level

Hầu hết các nhà đầu tư khi mở tài khoản ký quỹ đều sẽ được cấp một hạn mức nhất định. Hạn mức này là một giá trị tối đa mà khách hàng có thể thực hiện vay từ các công ty chứng khoán. 

Công thức tính mức ký quỹ (margin level)

Margin Level = (Equity/ Used Margin) x 100%

Tức là Mức ký quỹ = (Vốn chủ sở hữu / Ký quỹ đã sử dụng) x 100%

Ví dụ như một nhà đầu tư có vốn là 10000$ và mở hai giao dịch ngoại hối. Số tiền ký quỹ mà nhà môi giới yêu cầu là 2500$ để giữ cho 2 vị thế giao dịch này mở. Ký quỹ đã sử dụng sẽ là 2500$. Trong trường hợp này, Margin level = (10000/2500) x 100% = 400%. Margin Level càng cao, số tiền mặt để sử dụng cho các giao dịch bổ sung sẽ càng cao.

Công thức tính ký quỹ

Khi Margin Level giảm xuống 100%, hệ thống sẽ báo động Margin Call. Điều này đồng nghĩa với việc tài khoản của nhà đầu tư đang gần như không đủ để duy trì 2 lệnh giao dịch này. Lúc này, CTCK sẽ yêu cầu nhà đầu tư bổ sung thêm tài sản đảm bảo là cổ phiếu chuyển từ CTCK khác về hoặc tiền. Nếu không bổ sung thêm tài sản đảm bảo thì sẽ nhà đầu tư sẽ phải bán bớt cổ phiếu ra để giảm tiền vay và đưa tỉ lệ đòn bẩy về đúng quy định của CTCK. Đây chính là khái niệm Margin Call trong chứng khoán mà nhà đầu tư sử dụng Margin.

Xem thêm: Chứng khoán là gì?

Cách tính Margin Call

Giá trị chứng khoán ký quỹ cần bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – tỷ lệ duy trì)/ (1- tỷ lệ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trong tài khoản ký quỹ theo giá trị trường.

Hoặc sử dụng công thức

Số tiền ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trong tài khoản ký quỹ tính theo giá thị trường.

Trong thực tế, khi Margin Call xảy ra, CTCK có thể bắt đầu bán bất kỳ khoản chứng khoán nào trong danh mục đầu tư mà không cần hỏi trước ý kiến của nhà đầu tư đó.

Margin Level

Tham khảo: Call margin là gì?

Vai trò của Margin trong chứng khoán là gì?

- Lợi ích lớn nhất của trong việc sử dụng margin đó là nhà đầu tư hoàn toàn có thể tối ưu nguồn vốn của bản thân và mua được nhiều cổ phiếu hơn dựa trên những khoản vay từ công ty chứng khoán. 

- Khi sử dụng margin mà giá cổ phiếu tăng, lúc đó nhà đầu tư sẽ thu về nhiều lợi nhuận hơn. Bên cạnh đó, giá trị tài sản ròng cũng sẽ tăng lên. Nhà đầu tư có thể tiếp tục mua thêm cổ phiếu để có thể gia tăng lợi nhuận.

- Bên cạnh đó, khi cổ phiếu giảm giá, lúc đó giá trị tài sản ròng của nhà đầu tư cũng sẽ bị giảm. Giá trị giảm cũng tương ứng với tỉ lệ đòn bẩy nhà đầu tư sử dụng. 

- Trường hợp giá trị tài sản ròng giảm, lúc đó công ty chứng khoán sẽ yêu cầu nhà đầu tư phải bổ sung thêm tải sản đảm bảo là tiền hoặc cổ phiếu. Nếu không bổ sung thêm tài sản đảm bảo thì nhà đầu tư sẽ phải bán bớt cổ phiếu để giảm đi tiền vay và đưa tỉ lệ đòn bẩy về đúng với quy định của công ty chứng khoán.

Các vấn đề cần chú ý khi sử dụng Margin

• Mã chứng khoán có được cấp Margin không?
• Tỷ lệ cho vay
• Hạn mức cho vay (Room Margin) mà CTCK cấp cho mã cổ phiếu đó.
• Lãi suất Margin (Mức lãi áp dụng cho khoản vay).
• Phí giao dịch cần phải trả
• Công nghệ giao dịch và các thủ tục cần thực hiện khi vay

Trong đó, các yếu tố về tỷ lệ cho vay, lãi suất và phí giao dịch là những yếu tố được các nhà đầu tư quan tâm nhiều nhất.

Thị trường sẽ thay đổi như thế nào khi dùng Margin?

Công cụ Margin được rất nhiều nhà đầu tư sử dụng nhằm mục đích gia tăng lợi nhuận, nhưng bên cạnh đó cũng kèm theo mức độ rủi ro cao. Khi sử dụng Margin, thị trường cũng bị tác động và có những thay đổi cụ thể mà người tham gia cần nắm rõ cụ thể:

- Khi giá cổ phiếu tăng, lúc này thị trường có xu hướng tăng trưởng. Nhà đầu tư sẽ được gia tăng mức lợi nhuận hay giá trị tài sản ròng. Xu hướng này kéo theo việc mua thêm nhiều cổ phiếu để có thể tiếp tục gia tăng khoản lợi nhuận nhanh và nhiều hơn.

- Khi giá cổ phiếu giảm, giá trị tài sản ròng của nhà đầu tư lúc này cũng sẽ giảm theo tỷ lệ đòn bẩy, đang sử dụng. Nói cách khác nếu tỷ lệ Margin là 1:1, thì nhà đầu tư sẽ lỗ 1 lượng tương ứng, nhưng khi tỷ lệ là 1:2 thì nhà đầu tư sẽ bị thua lỗ gấp 2 lần so với bình thường. 

Trên đây là 2 xu hướng tăng giảm, chuyển biến của thị trường chứng khoán, khi các nhà đầu tư sử dụng công cụ Margin. Trong trường hợp, giá trị tài sản ròng bị giảm, thì các công ty chứng khoán sẽ yêu cầu bổ sung ký quỹ bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu. Nếu nhà đầu tư không bổ sung vào tài khoản đảm bảo, thì công ty chứng khoán sẽ yêu cầu cần phải bán bớt đi số cổ phiếu để giảm khoản vay về với tỷ lệ đòn bẩy quy định. 

Có nên vay margin trong chứng khoán không?

Mặc dù Margin đem lại nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư nhưng đi kèm với nó thì cũng có không ít rủi ro có thể xảy ra. Cụ thể là:

- Rủi ro từ mức phí vay Margin: Hiện nay, các CTCK đều có mức lãi vay Margin là từ 11-14%, trong khi đó, lãi suất ngân hàng chỉ dao động từ 5-8%. Tức là mức lãi vay Margin là rất lớn nên người chơi cần phải hiểu rõ khi sử dụng.

- Rủi ro từ sự thay đổi của giá cổ phiếu: 

• Khi giá cổ phiếu tăng

Khi giá cổ phiếu tăng và bạn đang dùng Margin thì giá trị tài sàn ròng của bạn sẽ tăng lên, tức là bạn sẽ được lợi nhuận nhiều hơn. Lúc này, bạn có thể mua thêm cổ phiếu để gia tăng lợi nhuận nhanh hơn.

• Khi giá cổ phiếu giảm

Khi giá cổ phiếu giảm và bạn đang dùng Margin thì giá trị tài sản ròng sẽ giảm, tương ứng với tỉ lệ đòn bẩy mà bạn đang sử dụng. Ví dụ, nếu bạn dùng tỉ lệ đòn bảy là 1:2 thì bạn sẽ lỗ gấp đôi so với bình thường còn nếu tỉ lệ là 1:4 sẽ lỗ gấp 4 lần bình thường. 

- Bị động trong giao dịch: Tỷ lệ vay Margin do CTCK quyết định. Khi giá cổ phiếu giảm đến một ngưỡng nào đó, Margin Call sẽ xảy ra và nhà đầu tư buộc phải bán một lượng cổ phiếu nhất định để cân bằng vốn. Nếu nhiều nhà đầu tư sử dụng Margin cùng bán ra cổ phiếu ra vào lúc này, giá cổ phiếu sẽ lại giảm và thiệt hại tài chính kép sẽ xảy ra.

- Rủi ro từ các nhà đầu tư: Nếu không có khả năng phân tích thị trường cũng như dự đoán xu hướng giá cổ phiếu chính xác, đồng thời sử dụng đòn bẩy có tỉ lệ cao, nhà đầu tư sẽ bị thua lỗ nặng khi diễn biến thị trường đi ngược lại với dự đoán.

Có nên sử dụng margin trong đầu tư chứng khoán

Xem thêm: Ủy thác đầu tư - Dịch vụ ủy thác đầu tư chứng khoản FTV

Cách sử dụng Margin trong chứng khoán hiệu quả

Mặc dù sử dụng Margin mang lại cơ hội gia tăng lợi nhuận hấp dẫn khi giá cổ phiếu tăng nhưng nó cũng có thể khiến nhà đầu tư thiệt hại tài chính khá nhiều. Do đó, việc sử dụng Margin có hiệu quả hay không còn phụ thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm của mỗi người.

- Sử dụng tỷ lệ đòn bẩy phù hợp: Theo khuyến cáo của nhiều nhà đầu tư lâu năm thì chỉ nên sử dụng công cụ đòn bẩy Margin khi có tối thiểu từ 3-5 năm giao dịch để hạn chế tối đa các rủi ro có thể xảy ra. Ngoài ra, tỷ lệ đòn bẩy tối ưu nhất là 1:0.5 hoặc 1:1, không nên sử dụng các tỉ lệ quá cao như 1:2, 1:3, 1:4 để giảm tỉ lệ rủi ro thua lỗ lớn. Tỷ lệ đòn bẩy từ 1:1.5 trở đi chỉ áp dụng cho những nhà đầu tư có từ 5-7 năm kinh nghiệm trong đầu tư chứng khoán.

- Nguyên tắc ký quỹ trong giao dịch: Không nên dùng quá 1% số tiền trong tài khoản để thực hiện một giao dịch ký quỹ. Đây chính là quy tắc hạn chế rủi ro tài chính cho các nhà đầu tư từ những biến động khó kiểm soát của thị trường.

- Dùng Margin trong các loại hình cổ phiếu có tính thanh khoản tốt và cho những giao dịch ngắn hạn/ lướt sóng: Đây là cách giúp các nhà đầu tư nhanh chóng thoát khỏi các khoản thua lỗ vì không bán được cổ phiếu lúc cổ phiếu có dấu hiệu giảm giá. 

- Dùng Margin khi bắt được cổ phiếu ở cuối sóng:  Tức là thị trường đang trong chu kỳ đi lên, với những dấu hiệu tạo đỉnh rõ ràng và nhà đầu tư mua được cổ phiếu với mức giá rẻ.

Sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán mặc dù đem lại nhiều cơ hội hấp dẫn để sinh lời nhưng nó cũng là con dao 2 lưỡi mà các nhà đầu tư cần thân trọng. Tốt nhất là hạn chế sử dụng Margin trong những lần giao dịch và chỉ dùng nó khi đã thực sự hiểu về Margin, đồng thời có những đánh giá và phân tích thị trường chính xác, nắm chắc được cơ hội thu lợi nhuận cao hơn so với chi phí vay.

Cách sử dụng Margin trong chứng khoán hiệu quả

Khi nào nhà đầu tư Nên hay Không nên sử dụng Margin?

Công cụ đòn bẩy Margin mang đến nhiều cơ hội lớn nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro luôn thường trực. Vậy thì, thời điểm thích hợp nào nhà đầu tư nên hoặc không nên sử dụng công cụ Margin trong giao dịch chứng khoán? Nhà đầu tư chỉ nên sử dụng Margin khi đã đáp ứng được những yêu cầu sau:

• Chỉ nên sử dụng Margin khi đã là một nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm. Nếu chưa có nhiều kinh nghiệm giao dịch đầu tư thì không nên sử dụng.
• Chỉ sử dụng Margin khi xu hướng thị trường có dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng. Thị trường ở giai đoạn chưa rõ ràng xu hướng thì cũng không nên sử dụng công cụ Margin.
• Chỉ nên sử dụng công cụ Margin trong những giao dịch ngắn hạn. Nếu là đầu tư lâu dài thì Margin không phải một lựa chọn khôn ngoan và không hiệu quả.
• Chỉ nên dùng Margin khi đầu tư vào những cổ phiếu có tính thanh khoản cao như Cổ phiếu cơ bản, cổ phiếu Bluechip. Với những cổ phiếu có lợi nhuận quá thấp thì không nên dùng công cụ Margin này.

FTV – Đơn vị tư vấn về đầu tư chứng khoán, hàng hóa phái sinh hàng đầu tại VN

Thị trường chứng khoán tại nước ta hiện nay vẫn được đánh giá là kênh đầu tư hấp dẫn với rất nhiều yếu tố. Bạn là người mới, muốn bắt tay vào đầu tư chứng khoán mà chưa có kiến thức hay kinh nghiệm đầu tư, đừng ngần ngại liên hệ ngay với chúng tôi - Công Ty Cổ Phần Đầu Tư và Công Nghệ FTV để được các chuyên gia giàu kính nghiệm tư vấn về cách đầu tư có lời và cách phòng ngừa rủi hiệu quả.

Ngoài ra, FTV sẽ cập nhật cho các bạn những thông tin mới nhất về các biến động thị trường chứng khoán, qua các số liệu thống kê, phân tích, cùng với các loại tài liệu tham khảo như biểu đồ số liệu, thống kê thị trường cách thức giao dịch của từng loại mặt hàng hóa hoàn toàn được cung cấp miễn phí.

Hy vọng rằng những chia sẻ về Margin của FTV sẽ giúp các bạn đã có thêm những hiểu biết  chính xác về Margin là gì và đưa ra quyết định phù hợp trong việc có nên vay Margin chứng khoán hay không. Ngoài ra, các bạn có thể liên hệ trực tiếp với các chuyên gia của FTV theo số HOTLINE 0983 668 883  để được tư vấn cụ thể và chi tiết hơn về Margin chứng khoán.