.png){kind=logo}
Trong hệ thống đầu tư và giao dịch chứng khoán có rất nhiều sản phẩm và thuật ngữ khác nhau. Trong đó có thuật ngữ "chứng quyền", đặc biệt là chứng quyền có đảm bảo được các nhà đầu tư quan tâm nhiều nhất. Bởi loại chứng khoán này có thể giúp giảm thiểu các rủi ro trong giao dịch. Vậy cụ thể chứng quyền là gì, chứng quyền có đảm bảo là gì, những lợi ích và rủi ro khi mua loại chứng khoán này. Để có cái nhìn tổng quan nhất về chứng quyền chúng ta hãy cùng tìm hiểu nội dung của bài viết dưới đây!
Chứng quyền là gì?
Chứng quyền tiếng anh gọi là Stock Warrant. Đây là một loại chứng khoán do các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh phát hành. Mục đích chính của việc nắm giữ các loại chứng quyền đó chính là việc cho phép người sở hữu được mua cổ phiếu của doanh nghiệp theo các mức giá được quy định trước đó. Cho dù có bất kỳ thay đổi nào thì thị trường hay giá trị, những biến động của công ty vẫn ổn định.
Chứng quyền là gì
Ví dụ: Công ty B phát hành chứng quyền với giá 100.000 VNĐ/chứng quyền có kỳ hạn 06 tháng. Việc sở hữu chứng quyền này sẽ cho phép người nắm giữ có thể mua cổ phiếu do công ty B phát hành là 100.000 VNĐ/ cổ phiếu.
Chứng quyền có đảm bảo là gì?
Để mở rộng khái niệm về chứng quyền, các nhà đầu tư sẽ thường xuyên được nghe đến nhiều hơn về một khái niệm khác nữa là chứng quyền có đảm bảo. Loại chứng quyền này trong tiếng anh hay còn được viết tắt CW là Covered Warrant.
Đây là một loại chứng khoán được phát hành riêng biệt bởi các tổ chức tài chính, cho phép người sở hữu có thể mua cổ phiếu của một doanh nghiệp cụ thể với một mức giá đã được quy định sẵn ở một thời điểm bất kỳ trong tương lai.
Đặc điểm của chứng quyền có đảm bảo
- Chứng quyền có đảm bảo, với những đặc điểm rất riêng để phân biệt với các loại chứng quyền thông thường.
- Chứng quyền thường sẽ được niêm yết với mã giao dịch riêng biệt trên sàn chứng khoán. Ngoài ra, CW hoạt động trên 1 mã chứng khoán cơ sở thông thường.
- Ủy ban chứng khoán nhà nước cũng sẽ chịu trách nhiệm cấp phép cho các công ty chứng khoán được phép phát hành CW.
- Chứng quyền có đảm bảo luôn được liên kết với 1 mã chứng khoán cơ sở để làm căn cứ xác định lời và lãi.
- Giá của chứng quyền được xác định ở các thời điểm khác nhau như:
+ Thời điểm phát hành lần đầu tiên: các công ty chứng khoán sẽ chịu trách nhiệm phát hành và đưa ra một mức giá nhất định.
+ Sau khi phát hành dựa trên mã chứng khoán cơ sở, giá của CW sẽ có một vài biến động.
Các chứng quyền có đảm bảo đã được niêm yết trên sàn giao dịch có thể được bán lại bởi các nhà đầu tư đã mua.
Chứng quyền có quy định thời gian đáo hạn vì thế các nhà đầu tư có thể giữ đến thời điểm này còn để có được một khoản chênh lệch bằng tiền mặt. Phần chênh lệch này được tính dựa trên giá thanh toán của chứng quyền có đảm bảo tại ngày đáo hạn. Có nghĩa là mức giá trung bình của 05 phiên giao dịch trước thời điểm đáo hạn của chính quyền có đảm bảo và thực hiện mức giá không đổi đã được quy định rõ vào thời điểm đáo hạn của CW.
Công ty chủ quản không được phép phát hành thêm chứng quyền có đảm bảo. Chính vì thế, các công ty chứng khoán trước khi phát hành, đều phải có một lượng chứng quyền nhất định để làm tài sản đảm bảo cho việc phát hành trên thị trường.
- Tên chứng quyền: Chứng quyền TCB/5M/5511C/EUICash-09
- Tên mã: Chứng khoán cơ sở TCB tổ chức phát hành chứng khoán cơ sở là Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ Thương Việt Nam.
Chứng quyền có đảm bảo
Chứng quyền là gì, các loại chứng quyền có đảm bảo
Chứng quyền có đảm bảo được chia làm hai loại chính đó là chứng quyền mua và chứng quyền bán. 02 loại chứng quyền này được giao dịch phổ biến trên các sàn chứng khoán Việt Nam và quốc tế.
Chứng quyền bán
Là người nắm giữ chứng quyền bán sẽ được phép bán một lượng chứng khoán cơ sở theo mức giá đã được quy định rõ. Khoản chênh lệch từ chứng quyền mua là khi giá chứng khoán cơ sở nhỏ hơn giá thực hiện tại thời điểm đó.
Chứng quyền mua
Là người nắm giữ chứng quyền mua sẽ được phép mua một lượng chứng khoán cơ sở theo mức giá đã được quy định rõ.
Khoản chênh lệch từ chứng quyền mua là khi chứng khoán cơ sở lớn hơn giá thực hiện tại thời điểm đó.
- Các trạng thái cơ bản của chứng quyền mua
Điểm đặc biệt của chứng quyền mua chính là hiện hành các trạng thái khác nhau để xác định khoản chênh lệch mà các nhà đầu tư có thể nhận được.
Trạng thái của chứng quyền mua thường được xác định ngay tại thời điểm đáo hạn và được xác định như sau:
+ Trạng thái lãi
Đối với chứng quyền có đảm bảo bán: Giá chứng khoán cơ sở nhỏ hơn giá thực hiện
Đối với chứng quyền mua giá chứng khoán cơ sở lớn hơn giá thực hiện
Các nhà đầu tư sẽ được phần chênh lệch giữa giá chứng khoán cơ sở và giá thực hiện tại thời điểm thực hiện.
+ Trạng thái lỗ
Đối với chứng quyền bán: Giá chứng khoán cơ sở lớn hơn giá thực hiện
Đối với chứng quyền mua: Giá chứng khoán cơ sở nhỏ hơn giá thực hiện
Khi đó nhà đầu tư sẽ không nhận được phần tiền chênh lệch.
- Trạng thái hòa vốn
Giá của chứng khoán cơ sở bằng giá thực hiện
>> Tham khảo: Cổ phiếu là gì? Phân loại, đặc điểm, lưu ý khi đầu tư cổ phiếu
Sự khác nhau giữa chứng quyền của doanh nghiệp và chứng quyền có đảm bảo
So sánh chứng quyền doanh nghiệp và có đảm bảo
Chứng quyền doanh nghiệp và chứng quyền có đảm bảo có những sự khác nhau tương đối, nhưng nếu người nào không nắm rõ khái niệm sẽ rất dễ bị nhầm lẫn bởi hai loại hình chứng khoán này. Chúng ta có thể tiến hành tìm điểm khác nhau giữa 02 loại chứng quyền để phân biệt rõ hơn:
+ Tổ chức phát hành
Chứng quyền có đảm bảo sẽ do công ty chứng khoán được cấp phép của Ủy ban chứng khoán Nhà nước phát hành
Còn chứng quyền doanh nghiệp thường được phát hành bởi công ty chủ quản hay công ty phát hành cổ phiếu
+ Mục đích
Chứng quyền có đảm bảo thường được phát hành với mục đích bổ sung thêm nhiều loại hình đầu tư và hạn chế rủi ro, đồng thời giúp cho công ty chứng khoán có thể tăng lợi nhuận từ việc bán chứng quyền.
Đối với chứng quyền doanh nghiệp khi được phát hành với mục đích huy động vốn cho doanh nghiệp
+ Chứng khoán cơ sở
Chứng quyền có đảm bảo thường có nhiều dạng như chỉ số, cổ phiếu, ETF...
Chứng quyền của doanh nghiệp chỉ có duy nhất một loại cổ phiếu do doanh nghiệp phát hành.
+ Phạm vi và quyền hạn
Chứng quyền có đảm bảo thì các nhà đầu tư có quyền mua hoặc bán chứng khoán cơ sở. Còn chứng quyền doanh nghiệp thì nhà đầu tư có quyền mua thêm cổ phiếu cơ sở được phát hành
+ Số lượng cổ phiếu đang lưu hành sau khi thực hiện quyền
- Chứng quyền có đảm bảo thường không đổi
- Chứng quyền doanh nghiệp thường tăng
Các thông tin chính của chứng quyền
Trên các chứng quyền sẽ bao gồm rất nhiều thông tin với những ý nghĩa khác nhau, trong đó bao gồm tài sản cơ sở là loại mã do Sở quy định
Tỉ lệ chuyển đổi chứng quyền: Tỉ lệ này thể hiện mức tỉ lệ một chứng quyền có đảm bảo có thể đổi sang bao nhiêu chứng khoán cơ sở
Thời hạn chứng quyền: Chứng quyền sẽ có thời gian đáo hạn tối thiểu là 03 tháng và tối đa là 24 tháng.
Ngày giao dịch cuối cùng thường được tính vào thời điểm 02 ngày trước thời điểm đáo hạn của chứng quyền. Sau ngày giao dịch cuối cùng, tất cả chứng quyền đều không còn được niêm yết trên sàn chứng khoán nữa.
Ngày đáo hạn: Sau thời gian đáo hạn chứng quyền sẽ không còn hiệu lực
Giá của chứng quyền: Khoản tiền mà các nhà đầu tư sử dụng để mua chứng quyền
Giá thực hiện: Thường được xác định tại thời điểm chứng quyền đảo hạn và bằng với giá của chứng khoán cơ sở.
Tính thanh toán là giá của chứng khoán cư xử trong trung bình 05 phiên giao dịch liên tiếp trước ngày đáo hạn của chính quyền.
Phương thức thanh toán là tiền mặt
Các thông tin chính của chứng quyền
Lợi ích và rủi ro khi giao dịch chứng quyền
Việc thực hiện các giao dịch chứng quyền đều có những lợi ích và tồn tại những rủi ro nhất định như sau:
- Những lợi ích khi giao dịch chứng quyền
Dưới đây là một số lợi ích nổi bật khi mua hoặc bán chứng quyền:
+ Tỉ suất sinh lời cao
Với biên độ dao động về giá của các chứng quyền cực kỳ lớn. Theo lý thuyết, trong vòng một ngày, giá của chứng quyền có thể biến động từ 100 % đến 200 %. Trong khi đó, các chứng khoán cơ sở có biên độ dao động chỉ khoảng từ 7% đến 15 % một ngày.
Khoản lợi nhuận thu về thường không giới hạn, trong khi mức lỗ chỉ giới hạn tối đa chính là giá mua chứng quyền bắt đầu.
Chứng quyền giao dịch tương tự như chứng khoán cơ sở: Nhà đầu tư có thể dễ dàng mua các chứng quyền trên tài khoản mua chứng khoán cơ sở có sẵn. Với cách giao dịch chứng quyền cũng tương tự như đối với cổ phiếu hay ETF.
Đồng thời, chứng quyền được giao dịch và thanh toán trên thị trường giao ngay nên về cơ bản việc làm quen khi mua hoặc bán chứng quyền khá dễ dàng với nhà đầu tư.
+ Vốn đầu tư thấp
Chứng quyền có đảm bảo thường được xem như một hướng đầu tư khác dành cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Thay vì phải bỏ ra một khoản tiền lớn để mua chứng khoán cơ sở thì các nhà giao dịch hoàn toàn có thể lựa chọn mua chứng quyền với giá thấp hơn chỉ khoảng từ 8% đến 20 % so với giá chứng khoán cơ sở.
Nhà đầu tư nước ngoài có thể sở hữu chứng quyền. Trên thực tế các sàn giao dịch chứng khoán không giới hạn tỉ lệ sở hữu chứng quyền có đảm bảo của các nhà đầu tư nước ngoài.
Không cần ký quỹ với bất kỳ chứng quyền mua hay chứng quyền bán, các nhà đầu tư cũng không cần phải thực hiện ký quỹ giao dịch. Đây chính là điểm khác biệt để phân biệt chứng quyền với hợp đồng quyền chọn trong đầu tư chứng khoán.
Rủi ro khi giao dịch thông qua chứng quyền
Bên cạnh những ưu điểm nổi bật, chứng quyền có đảm bảo vẫn tồn tại một số rủi ro như sau:
- Tiềm ẩn các nguy cơ mất chi phí đã bỏ ra để mua chứng quyền
Trong các trường hợp chứng quyền mua ở các trạng thái hòa vốn hoặc lỗ thì các nhà đầu tư có nguy cơ mất toàn bộ số tiền đã bỏ ra trong chứng quyền, đồng thời không nhận được một khoản chênh lệch nào.
- Tỉ lệ đòn bẩy cao
Chứng quyền có đảm bảo có tỉ lệ đòn bẩy khá cao. Trong trường hợp biên lợi nhuận giảm so với kỳ vọng của nhà đầu tư sẽ mang đến nhiều rủi ro hơn cho giá trị của chứng quyền. Mặc dù vậy, mức lỗ cao nhất của chính quyền cũng chỉ dừng lại ở mức giá đã mua chứng quyền.
- Có sự biến động mạnh mẽ
Chính vì đặc điểm đòn bẩy cao nên chứng quyền có đảm bảo sẽ có những biến động mạnh cùng với sự thay đổi của giá chứng khoán cơ sở.
Chứng quyền có độ trễ nhất định khi phản ánh lên những biến động của các loại tài khoản cơ sở. Độ trễ ở đây chính là thời gian để phản ánh những biến động của chứng khoán cơ sở tác động lên giá giao dịch quyền chọn. Thời gian đáo hạn của chứng quyền thường càng ngắn thì độ trễ này sẽ càng nhỏ.
Rủi ro khi giao dịch chứng quyền
- Có thể gặp rủi ro không được thanh toán
Khi các nhà đầu tư đến thời điểm phải đáo hạn chứng quyền, các công ty chứng khoán chịu trách nhiệm phát hành ra chứng quyền có đảm bảo phải thanh toán phần chênh lệch nếu có.
Tuy nhiên một số trường hợp của tổ chức phát hành thường không có khả năng thanh toán, sẽ dẫn đến việc các nhà đầu tư không thể nhận được lợi nhuận từ chứng quyền của mình.
Ngoài ra việc Ủy ban chứng khoán Việt Nam đã đưa ra quy định về việc đặt cọc thanh toán và hạn chế rủi ro, trong đó có nêu rõ: Các công ty chứng khóan (CTCK) phát hành chứng quyền bắt buộc phải mua một lượng chứng khoán cơ sở nhất định để nhằm hạn chế rủi ro cho chứng quyền khi mua được chứng khoán cơ sở lên giá. Đồng thời, tổ chức phát hành đặt cọc 50% phần tiền thu được trong việc phát hành chứng quyền.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá chứng quyền
Giá của chứng quyền chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố khác nhau, có thể kể đến như:
Giá thực hiện và giá của chứng khoán cơ sở: Đây là hai yếu tố có ảnh hưởng nhiều nhất đến giá của chứng quyền. Sự chênh lệch của loại giá cả cũng sẽ xác định trạng thái lãi, lỗ hay hòa vốn của chứng quyền.
Thời gian đáo hạn: Các giá trị của chứng quyền càng cao khi thời gian ngày đáo hạn càng dài
Lãi suất: Việc thay đổi lãi suất cũng sẽ ảnh hưởng đến giá trị của chứng quyền khi các nhà đầu tư mua chứng quyền mua và chứng quyền bán.
Biến động giá của chứng khoán cơ sở: Các chứng khoán cơ sở nếu có biên độ dao động càng cao thì mức lợi nhuận thu về sẽ cần lớn hơn, điều đó dẫn đến giá của chứng quyền cũng sẽ tăng cao hơn.
Kết luận
Có thể thấy chứng quyền và chứng quyền có đảm bảo mang đến rất nhiều lợi ích cho các nhà đầu tư, đặc biệt với những người có lượng vốn thấp hoặc là người mới tham gia vào thị trường chứng khoán.
Bên cạnh đó, vẫn còn những hạn chế còn tồn tại của chứng quyền điều đó cũng mang đến khá nhiều bất cập cho các nhà đầu tư. Sản phẩm chứng quyền được xem là một trong những loại chứng khoán mới xuất hiện tại thị trường Việt Nam hiện nay nên còn khá mới mẻ đối với nhiều người.
Hy vọng rằng, các bạn đã có thêm những thông tin về chứng quyền là gì, cũng như có thể tận dụng kiến thức trong giao dịch chứng khoán để tối ưu được mức lợi nhuận mong muốn của mình.
Công ty CP Đầu tư và Công nghệ FTV – Đơn vị tư vấn chuyên về đầu tư chứng khoán, hàng hóa phái sinh hàng đầu tại VN
Bạn là người mới và muốn thử sức với lĩnh vực đầu tư tài chính, đặc biệt là đầu tư vào thị trường chứng khoán bởi vì trong năm 2022 tại Việt Nam vẫn luôn được đánh giá là kênh đầu tư hấp dẫn bởi rất nhiều yếu tố khác nhau. Bạn mong muốn có thể bắt tay ngay vào đầu tư nhưng mà lại chưa có kiến thức hay chưa tiếp xúc với lĩnh vực này, bạn đừng ngần ngại có thể liên hệ ngay với FTV chúng tôi để được các chuyên gia giàu kinh nghiệm trên thị trường chứng khoán tư vấn về cách đầu tư có lời và cách phòng ngừa rủi ro hiệu quả nhất.
Không những vậy, FTV chúng tôi còn thường xuyên cập nhật cho các bạn những thông tin mới nhất về các biến động thị trường chứng khoán trong thời gian gần nhất, thông qua các số liệu thống kê, phân tích biến động thị trường. Ngoài ra còn cung cấp cùng cho các bạn về tài liệu tham khảo hữu ích như biểu đồ, các bảng thống kê. Các bạn còn được hướng dẫn cách thức giao dịch của từng loại mặt hàng hóa hiệu quả, hoàn toàn được cung cấp miễn phí.
Vui lòng liên hệ ngay với FTV qua trang web ftv.com.vn hoặc gọi tới số Hotline 0983 668 883 để được giải đáp nhanh nhất nếu các bạn đọc còn những câu hỏi thắc mắc hoặc muốn biết thêm các thông tin chi tiết khác về chứng quyền là gì nhé!
Xem thêm:
