Chỉ số VN-Index được đánh giá là rất quan trọng trong quá trình phân tích, đo lường sự biến động trên thị trường chứng khoán. Nó giúp cho những nhà đầu tư quyết định được nên đầu tư ở vị thế nào hay tỷ trọng có nhiều hay không. Cùng FTV tìm hiểu rõ hơn chỉ số VN-Index là gì trong bài viết sau đây.
VN-Index là gì?
Chỉ số VNIndex là gì?
VN-Index chính là một chỉ số thị trường thể hiện được sự biến động giá của cổ phiếu hiện đang được giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (sàn HOSE). Dựa vào chỉ số này nhà đầu tư có thể biết được cụ thể về quy mô cũng như giá trị những cổ phiếu ở thời điểm hiện tại so với những mức giá tính theo ngày cơ sở là 28/07/2000.
Đây là một chỉ số được tính toán và tổng hợp theo những biến động giá diễn ra mỗi ngày, của tất cả những mã đã niêm yết trên sàn giao dịch HOSE. Sử dụng VN-Index cho mục đích phân tích, đánh giá và dự đoán về sự biến động của thị trường trong ngắn hạn hoặc dài hạn rất hiệu quả, nó giúp nhà đầu tư tự tin đưa ra được quyết định đầu tư tốt nhất.
Lịch sử hình thành của chỉ số VN-Index
Nói đến lịch sử hình thành của chỉ số VNIndex, chúng ta cần phải nhắc đến sự ra đời của thị trường chứng khoán tại thị trường Việt Nam. Theo đó thì việc quyết định thành lập thị trường này đã có vào năm 1996, tuy nhiên phải đến năm 1998 thì mới chính thức được khai sinh. Vào ngày 28/07/2000 thì sở giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh được lên sóng và tổ chức phiên giao dịch lần đầu tiên. Bởi vậy, đây được xem là ngày cơ sở, là mốc đánh dấu quan trọng đã thể hiện sự ra đời chính thức của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ở thời điểm đó có hai mã cổ phiếu đang lưu hành là công ty cổ phần Cơ Điện Lạnh (REE) và công ty cổ phần SAM Holding (SAM). Tiếp theo, đến năm 2005 thì sở giao dịch chứng khoán Hà Nội đã bắt đầu đi vào hoạt động với quy mô chỉ phù hợp với những doanh nghiệp vừa, nhỏ tham gia niêm yết.
Trong quá trình hơn 20 năm thành lập và phát triển, cho đến hiện tại thì chỉ số VNIndex cũng liên tục biến đổi tương ứng cùng với sự tăng trưởng của thị trường.
Công thức tính của chỉ số VN-Index
Công thức tính của chỉ số VNIndex
Chỉ số VNIndex = (Tổng giá trị của thị trường ở thời điểm hiện tại/ Tổng giá trị của thị trường thời điểm gốc)*100
Hay công thức:
Trong đó:
P1i: chính là giá trị thị trường hiện hành của mã cổ phiếu i
Q1i: Số lượng cổ phiếu i đang được niêm yết tại thời điểm đó
P0i: Giá trị thị trường tại ngày cơ sở 28/07/2000 của mã cổ phiếu i
Q0i: Là số lượng của cổ phiếu i đã được niêm yết vào ngày cơ sở
i= 1, 2, 3, 4,…n
Ý nghĩa của chỉ số VN-Index
Ý nghĩa của chỉ số VNIndex
Chỉ số VN-Index lại quan trọng và luôn được thống kê hàng ngày bởi:
Cho thấy được tâm lý của các nhà đầu tư
Do chỉ số VN-Index thể hiện được biến động giá của tất cả các cổ phiếu được niêm yết và tiến hành giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh, trong khi thị giá cổ phiếu bị ảnh hưởng chủ yếu bởi quy luật cung cầu. Bởi chỉ số này phản ảnh rất rõ tâm lý và thái độ của các nhà đầu tư đối với thực trạng của nền kinh tế.
Ví dụ: Cuối tháng 6/2021 thì chỉ số VN-Index đạt 1400 điểm là mức cao nhất trong lịch sử. Điều này đã thể hiện tâm lý lạc quan của các nhà đầu tư và họ sẽ tiếp tục rót thêm nguồn vốn vào thị trường chứng khoán. Thực tế cũng cho thấy ở thời điểm đó thì đầu tư chứng khoán đang trở thành một “cơn sốt” với rất nhiều nhà đầu tư F0 (nhà đầu tư mới).
Thể hiện được mức độ tăng trưởng của nền kinh tế
Chỉ số VNIndex qua những năm cũng là một trong các dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang phát triển hoặc suy giảm. Chứng khoán tăng trưởng thể hiện những doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và nhà đầu tư sẽ quan tâm đến cổ phiếu của các doanh nghiệp, tích cực đầu tư dẫn đến chỉ số này gia tăng. Việc những doanh nghiệp phát triển tốt sẽ dẫn đến nền kinh tế theo đó cũng phát triển theo.
Ví dụ: Từ năm 2016 đến 2018 đây là thời kỳ kinh tế Việt Nam có sự chuyển biến tích cực. VN-Index tăng mạnh mẽ từ mốc 600 đến hơn 1000 điểm bởi nhiều doanh nghiệp lên sàn và số lượng mã chứng khoán niêm yết trên sàn tăng cao.
Theo chiều ngược lại thì nền kinh tế vĩ mô ổn định sẽ giúp cho VN-Index tăng trưởng. Thông thường thì VN-Index sẽ có biến động ngược chiều so với chỉ số CPI, tuy nhiên không phải lúc nào cũng như vậy. Nếu như nền kinh tế phát triển ổn định thì dù CPI có gia tăng, chỉ số VN-Index vẫn có khả năng tăng trưởng và biến động cùng chiều.
Thể hiện hiệu suất hiện tại của thị trường chứng khoán
Hiệu suất của thị trường chứng khoán chính là tỷ lệ giá trị vốn hóa của thị trường tại thời điểm hiện tại so với ngày cơ sở. Khi phân tích chỉ số VN-Index thì các nhà đầu tư có thể xác định được tình hình thị trường đang diễn biến tích cực hay bất ổn.
Ví dụ: Giả sử vào ngày 12/7/2022 chỉ số VN-Index đạt 1174.82 điểm thì có nghĩa hiệu quả của thị trường chứng khoán so với ngày đầu tiên giao dịch là 1174.82 lần.
Dự báo về sự suy yếu của nền kinh tế
Vào cuối năm 2017 khắp nơi trên thế giới xảy ra khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Cuộc khủng hoảng này đã ảnh hưởng nặng nề đến giá trị của thị trường chứng khoán. Hầu hết giá các mã cổ phiếu trên thế giới đều “lao dốc không phanh” và chỉ số chứng khoán trên toàn thế giới đều suy giảm trầm trọng.
Tuy nhiên, điểm VN-Index sẽ không quyết định tất cả. Vì vậy để có thể đưa ra quyết định bán tháo và kế hoạch đầu tư sang kênh khác hợp lý hơn thì nhà đầu tư cần phải phân tích thêm những chỉ số dự báo khác để có cơ sở đánh giá về thị trường.
Thể hiện được sự dịch chuyển của cơ cấu nền kinh tế
Năm 2007 khi mà nền kinh tế nước ta bắt đầu cơ cấu lại và tiến đến giai đoạn phục hồi. Thông qua những chỉ số, đặc biệt là chỉ số VN-Index đã giúp những nhà đầu tư nhận thấy được dấu hiệu của sự thay đổi trên thị trường. Vì vậy, chỉ số này góp một phần lớn trong việc giúp nhận biết được sự thay đổi, dịch chuyển cơ cấu của nền kinh tế một cách rõ nét.
Là cơ sở để so sánh hiệu suất của người quản lý danh mục đầu tư và quỹ đầu tư
Một chỉ số có thể được dùng để đánh giá được hiệu suất của một người quản lý danh mục đầu tư chủ động. Bởi hiệu suất danh mục đầu tư phụ thuộc rất nhiều vào phong cách mà họ đã chọn, điểm số sử dụng để so sánh phải nhất quán với phong cách và cách tiếp cận đầu tư của người quản lý để đánh giá được chính xác kỹ năng của người quản lý.
Ví dụ: Hiệu suất của một nhà quản lý quỹ mở cổ phiếu nên được so sánh cùng với chỉ số VN-Index nhằm đánh giá được hiệu quả của quỹ. Nếu như lợi suất trung bình quỹ mà cao hơn cho thấy đây là một lựa chọn có thể cân nhắc để tham gia và ngược lại.
Giúp đo lường hệ số beta và lợi tức điều chỉnh theo rủi ro
Việc sử dụng mô hình định giá tài sản vốn (CAPM) để xác định được phần lợi nhuận kỳ vọng của một cổ phiếu yêu cầu phải ước tính hệ số beta của nó và mức lợi nhuận trên thị trường. Lợi tức của danh mục đầu tư chỉ số được dùng như một đại diện cho phần lợi nhuận trên danh mục đầu tư thị trường. Bao gồm cả việc ước tính hệ số beta của một cổ phiếu và sau đó một lần nữa để có thể tính toán lợi nhuận kỳ vọng dựa trên rủi ro hệ thống (beta) của nó. Sau đó thì phần lợi nhuận kỳ vọng có thể được so sánh với phần lợi nhuận cổ phiếu thực tế để xác định mức lợi nhuận được điều chỉnh theo rủi ro có hệ thống.
Danh mục cơ sở cho những quỹ chỉ số (ETF)
Các nhà đầu tư muốn đầu tư thụ động thì có thể đầu tư vào quỹ chỉ số và quỹ với mục tiêu mô phỏng được hiệu suất của chỉ số thị trường. Có những quỹ tương hỗ chỉ số và quỹ trao đổi chỉ số, cũng như những danh mục đầu tư tư nhân được cấu trúc để phù hợp với phần lợi nhuận của một chỉ số.
Yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số VN-Index
Yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số VN-Index
Có rất nhiều yếu tố tác động làm cho bảng giá VN-Index tăng hoặc giảm điểm, cụ thể
Yếu tố tâm lý của các nhà đầu tư
Đây là một yếu tố ảnh hưởng rất nhiều đến sự biến động của chỉ số VN-Index. Nếu thời gian gần đây có xuất hiện sự kiện tiêu cực với khả năng làm giảm giá cổ phiếu thì sẽ làm các nhà đầu tư ồ ạt bán tháo, dẫn đến thị trường giảm điểm. Ngược lại, với tâm lý lạc quan sẽ làm cho nhà đầu tư tích cực mua vào, dẫn đến chỉ số này tăng cao.
Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp đang được niêm yết cổ phiếu trên sàn
Doanh nghiệp hoạt động tốt chính là động lực thúc đẩy giá của cổ phiếu tăng lên, lợi nhuận của doanh nghiệp theo đó cũng tăng. Khi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà đi xuống làm cho giá cổ phiếu giảm. Mà giá cổ phiếu lại gây tác động cùng chiều với chỉ số VN-Index. Vì thế, nếu như nhiều doanh nghiệp, công ty cổ phần đang có cổ phiếu niêm yết hoạt động hiệu quả cũng giúp cho chỉ số tăng lên.
Sự biến động của nền kinh tế
Xem biểu đồ VN-Index trên sàn giao dịch chứng khoán trong thời gian dài có thể hiểu được nền kinh tế đang phát triển hoặc đang thụt lùi. Bởi khi mà nền kinh tế phát triển đều đặn thì doanh nghiệp sẽ có tiềm lực tài chính tốt và quan tâm đến cổ phiếu như là một kênh đầu tư và tích lũy tài chính, điều này dẫn đến điểm VN-Index tăng theo.
Chính vì thế mà ổn định kinh tế vĩ mô và giảm lạm phát sẽ giúp chỉ số VN-Index tăng trưởng ổn định.
Phân biệt chỉ số VN - index với chỉ số VN30 - Index
Sự giống nhau
Cả VN-Index và VN30 đều có một sức ảnh hưởng nhất định đến quyết định đầu tư cũng như tâm lý của các nhà đầu tư cổ phiếu. Bên cạnh đó, sự biến động tăng giảm của chỉ số sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường chứng khoán Việt Nam.
Sự khác nhau
- Chỉ số VN-Index là kết quả so sánh giữa giá trị vốn hóa của thị trường ở thời điểm hiện tại và giá trị vốn hóa của thị trường vào ngày cơ sở. Có thể hiểu đơn giản là, chỉ sốnày thể hiện hiệu suất của thị trường chứng khoán. cụ thể, chỉ số này cho chúng ta biết được thị giá của thị trường ở thời điểm hiện tại so với thị giá của thị trường so với ngày đầu tiên giao dịch đã thay đổi bao nhiêu lần.
- Trái lại, chỉ số VN30 có phạm vi nhỏ hơn so với VN-Index. Chỉ số này là kết quả đo lường sự thay đổi trong giá trị vốn hóa thị trường đối với top 30 công ty có giá trị vốn hóa lớn nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Các công ty được xét trong chỉ số VN30 thường sẽ chiếm đến hơn 80% tổng giá trị vốn hóa trên thị trường.
Sự biến động của Chỉ số VN-Index những năm gần đây
Vào năm 2017 đánh dấu cột mốc tròn 1 thập kỷ hồi phục sau tổn thất từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Chỉ số VN-Index có xu hướng tích cực hơn năm 2016 và cụ thể ngày 25/12/2017 đạt 970 điểm. Đây là năm thị trường trái phiếu trong nước tăng trưởng mạnh.
Vào ngày 10/04/2018 là ngày chỉ số VN-Index lập đỉnh trong lịch sử là đạt 1221.93 điểm. Tuy nhiên, chỉ sau vài tháng vào ngày 30/10/2018 chỉ số này giảm xuống chỉ còn 888 điểm và chạm đáy. Đây là năm đầu tiên Sàn HSX nói riêng và thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung phải dừng hoạt động 2 ngày do sự cố từ hệ thống giao dịch.
Vào đầu năm 2019 Chỉ số VN-Index đã có dấu hiệu khởi sắc hơn so với năm 2018 và cụ thể ngày 11/03/2019 đạt 1004.52 điểm nhưng vẫn chưa lập được đỉnh. Đến cuối năm 2019, thị trường chứng khoán Việt Nam được đánh giá là có mức tăng trưởng ổn định và được xếp vào top 20 nền kinh tế có đóng góp lớn nhất vào sự tăng trưởng GDP trên toàn cầu. Từ đó, hấp dẫn được nhiều nhà đầu tư ở nước ngoài vào đầu tư tại thị trường chứng khoán Việt Nam.
Vào khoảng đầu năm 2020 thị trường tụt dốc thê thảm và chạm đáy thị trường do tác động của chiến tranh thương mại giữa Mỹ – Trung và Covid-19. Chỉ số VN-Index giảm mạnh đến 31% dẫn đến việc các nhà đầu tư trong và ngoài nước liên tục bán ròng Đây là mức giảm lớn thứ 2 trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ sau cuộc suy thoái kinh tế năm 2018. Tuy nhiên, dưới sự tác động của Chính phủ trong việc cắt giảm lãi suất và tung ra các trương trình “Giảm đau kinh tế”. Vào Quý 2 năm 2020, các nhà đầu tư đã quay trở lại với số lượng vượt bật hơn trước và thị trường có những sắc xanh trở lại.
Vào năm 2021, thị trường chứng khoán tiếp tục gia tăng đến cuối năm. Cụ thể, ngày 26/02/2021 chỉ số VN-Index đạt mức 1491.58 điểm nhưng ở thời điểm hiện tại chỉ giao động ở mức 1300 điểm. Do ảnh hưởng từ Covid-19 nên thị trường chứng khoán vẫn tiếp tục biến động, tuy nhiên theo các chuyên gia nhận định thị trường có tiềm năng tích cực trong tương lai.
Kết luận
Nếu chưa biết về chỉ số VN-Index thì đến đây những chia sẻ của FTV đã giúp bạn giải đáp được phần nào về chỉ số VN-Index là gì, cũng như giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa đối của nó đối với thị trường. Hy vọng bài viết này hữu ích với bạn, giúp bạn nhận định và phân tích thị trường đầu tư hiệu quả hơn. Để tham gia vào thị trường chứng khoán hay cần tìm hiểu nhiều hơn về chỉ số này cũng như những kiến thức nền tảng khác hãy liên hệ ngay đến HOTLINE 0983 668 883 để được các chuyên gia FTV giải đáp nhanh nhất.
FTV - đơn vị chuyên tư vấn đầu tư chứng khoán & hàng hóa phái sinh uy tín hiện nay
Đến với FTV, nhà đầu tư sẽ nhận được hỗ trợ từ các chuyên gia uy tín và giàu kinh nghiệm trong ngành tài chính, đầu tư chứng khoán. Chúng tôi luôn cập nhật những thông tin mới nhất liên quan đến biến động trên thị trường bằng những số liệu thống kê cùng với bảng phân tích thị trường. Ngoài ra, nhà đầu tư sẽ được cung cấp các tài liệu tham khảo hoàn toàn miễn phí như: cách thức giao dịch của mỗi loại mặt hàng hóa, biểu đồ, bảng thống kê thị trường….
Xem thêm: