.png){kind=logo}
Là một chủ doanh nghiệp, một nhà đầu tư chắc hẳn các bạn đều thực sự đã hiểu về vai trò và lợi ích của chi phí cơ hội. Chi phí cơ hội này được biết đến là một trong những thuật ngữ vô cùng phổ biến, đóng vai trò là khái niệm hỗ trợ các nhà đầu tư trong việc lựa chọn hướng đi tốt chờ các hạng mục đầu tư hay dự án. Hôm nay, hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu về những nội dung cần nhớ của chi phí cơ hội là gì nhé.
Chi phí cơ hội là gì?
Cùng FTV tìm hiểu về chi phí cơ hội
Trong kinh tế học đưa ra chi phí cơ hội (trong tiếng Anh là Opportunity Cost - OC) là chi phí đại diện cho chính những lợi ích mà các cá nhân, doanh nghiệp hoặc nhà đầu tư bỏ lỡ khi lựa chọn phương án này thay vì lựa chọn phương án khác.
Thuật ngữ chi phí cơ hội được sử dụng và xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1914 bởi nhà kinh tế học người Áo - Ông tên là Friedrich von Wieser (10/7/1851 - 22/07/1926), ông tạo ra cuốn sách “Theorie der gesellschaftlichen”. Tên tiếng Anh của chi phí cơ hội là Opportunity cost. Đây chính là một thuật ngữ kinh tế đại diện cho những lợi ích mà một cá nhân hay các nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp, công ty bỏ lỡ khi lựa chọn phương án này thay vì chọn phương án khác.
Chi phí cơ hội bắt buộc nhà đầu tư phải đưa ra sự lựa chọn, tức là để có thể nhận được một lợi ích nhất định nào đó bắt buộc chúng ta phải đánh đổi một giá trị khác. Khoản chi phí cơ hội được nói đến ở đây không nhất thiết là đánh giá về mặt tiền bạc, tài sản mà đơn giản đó là những thứ giá trị đối với mọi nhà đầu tư.
Công thức để tính toán chi phí cơ hội
Công thức Opportunity cost được thể hiện như sau:
OC = FO - CO
Trong đó:
OC là viết tắt của Opportunities cost là chi phí cơ hội
FO viết tắt của từ “Return on best Foregone option là lợi nhuận của lựa chọn tốt nhất
CO là “Return on chosen option là chỉ số biểu hiện lợi ích của lựa chọn
Công thức về cách tính chi phí cơ hội
Ví dụ:
Trường hợp 01, nhà đầu tư kinh doanh nguyên vật liệu xây dựng, họ có thể thu về cho mình lợi nhuận mong muốn hàng tháng là 12.000.000 đồng.
Trường hợp 02, nhà đầu tư này đi làm công ty xây dựng, hưởng mức lương cứng là 15.000.000 đều đặn hàng tháng
Giả sử nhà đầu tư này lựa chọn tiếp tục kinh doanh nguyên vật liệu xây dựng thì chi phí cơ hội mà họ sẽ đánh đổi ở đây là:
OC = FO - CO = (15 triệu - 12 triệu) = 3 triệu đồng
Vậy chi phí mà nhà đầu tư này phải đánh đổi nếu tiếp tục kinh doanh và không làm việc tại công ty sẽ là 3.000.000 đồng.
Lưu ý: Chi phí cơ hội không chỉ là việc tiền bạc hay chi phí về tài chính mà còn bao gồm cả những thứ khác như mất thời gian, không được làm việc theo sở thích hoặc những lợi nhuận khác trong cuộc sống.
Áp dụng phần chi phí cơ hội vào thực tế như thế nào?
Trong đầu tư chứng khoán
Thị trường chứng khoán hiện nay được biết đến là kênh đầu tư tiềm năng và vô cùng nổi tiếng, thu hút nhiều nhà đầu tư mới đến con đường đầu tư. Đây cũng được xem là kênh đầu tư linh hoạt yêu cầu vốn khởi điểm không quá lớn, phù hợp với mọi đối tượng nhà đầu tư. Mặc dù hiện giờ vẫn còn tồn tại rất nhiều rủi ro tiềm tàng nhưng chỉ cần có mức lợi nhuận hấp dẫn thì điều mà thị trường chứng khoán đem lại đó vẫn khiến nhiều nhà đầu tư ưa thích và tham gia kênh đầu tư này.
Trong đầu tư chứng khoán thì chi phí cơ hội là một yếu tố quan trọng mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng phải quan tâm. Khi bạn phải đưa ra một một lựa chọn nào đó trong đầu tư, việc xác định được chi phí cơ hội sẽ phần nào giúp cho bạn có thể xác định được tốt nhất cho kênh đầu tư tại thời điểm đó.
Quy luật chi phí cơ hội tăng dần
Cách 01 là lựa chọn đầu tư ngay vào thị trường chứng khoán, để có thể thu lợi nhuận nhanh chóng với mức sinh lời cao nhưng cũng kèm theo đó là những rủi ro có thể gặp phải.
Cách 02 là tiến hành gửi tiết kiệm ngân hàng với lãi suất 7% một năm. Hưởng lợi nhuận đều đặn theo lãi suất mỗi tháng một cách ổn định và cũng ít rủi ro.
Nếu nhà đầu tư quyết định lựa chọn phương án gửi tiết kiệm với lãi suất ổn định 7%/năm thì chi phí cơ hội mà họ sẽ đánh đổi ở đây là lợi nhuận thu được từ thị trường chứng khoán có thể lên tới 30 %/năm lãi suất.
Trong đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cũng có sử dụng chi phí cơ hội này để đánh giá khả năng sinh lời của các doanh nghiệp, công ty được niêm yết trên sàn chứng khoán và lựa chọn đầu tư vào một doanh nghiệp nào đó tiềm năng. Chi phí cơ hội sinh ra ở đây sẽ giúp nhà đầu tư có thể bỏ lỡ một doanh nghiệp có khả năng sinh lời tốt hơn.
Trong kinh doanh
Xã hội nhân loại ngày càng phát triển không ngừng nghỉ, kinh doanh được biết đến là một trong những công việc sinh lời phổ biến trong xã hội hiện đại. Việc kinh doanh nhằm phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng, việc đem bán sản phẩm mới trên thị trường từ đó để tạo ra nguồn lợi nhuận mới. Với mục tiêu chung cuối cùng của kinh doanh là thu lại doanh số, doanh thu cao cho doanh nghiệp, tập đoàn, công ty.
Ví dụ: Trong một doanh nghiệp đang tiến hành lựa chọn dự án đầu tư vào đầu năm nay với tổng chi phí lên đến 10 tỷ đồng. Dự án đầu tiên là tiến hành triển khai xây dựng là chung cư cao cấp ở một khu đất trống trung tâm rộng khoảng 100m2.
Dự án thứ hai là tiến hành xây dựng siêu thị cũng tại khu đất trung tâm rộng 100m2.
Nếu doanh nghiệp cũng lựa chọn dự án thứ nhất thì chi phí cơ hội đánh đổi ở đây là những tiềm năng lợi nhuận, kinh tế mà dự án thứ hai không thể đem lại và ngược lại.
Xác định chi phí cơ hội
Việc dự trù về chi phí cơ hội cũng sẽ phần nào giúp các doanh nghiệp, công ty đánh giá được khả năng sinh lời trong tương lai và những khó khăn thực tế còn tồn tại của dự án. Dựa trên những thống kê và chi phí cơ hội nêu ra, các doanh nghiệp có thể dễ dàng lựa chọn được một trong những dự án xây dựng tốt nhất trong tương lai sắp tới.
Khác với việc sử dụng chi phí cơ hội trong cuộc sống hằng ngày, trong kinh doanh đặc biệt là đối với những doanh nghiệp có quy mô lớn, quyết định của người lãnh đạo thường mang tính ảnh hưởng chiếm đến 60%. Bởi vậy các nhà lãnh đạo cần đưa ra những quyết định có tính chính xác cao.
Trong đó, việc cần thiết nhất là dựa trên việc xem xét chi phí cơ hội thay đổi và không thay đổi trong thời gian nhất định nhưng vẫn đảm bảo được sự phân bổ của nguồn lực khan hiếm tốt nhất cho công ty. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích nổi bật vẫn còn tồn tại những nhược điểm điển hình trong doanh nghiệp. Ví dụ như con số tính toán xem xét dự án quá lớn nhưng nhiều khi các doanh nghiệp lại không đủ thời gian để phân tích và đưa ra quyết định đúng đắn nhất.
Trong cuộc sống
Chi phí cơ hội thực tế có thể thấy ở bất kỳ nơi nào, trong bất cứ trường hợp nào, thực tế mỗi ngày chúng ta đều phải trải qua những sự lựa chọn, những quyết định trong cuộc sống để làm tốt hơn cho chính bản thân mình. Mọi sự lựa chọn đều xuất hiện xung quanh chúng ta hằng ngày, mọi thứ đều tồn tại một loại chi phí.
Nếu hiểu rõ cách vận hành của chi phí cơ hội, để nắm bắt và biết cách áp dụng vào cuộc sống sẽ hỗ trợ rất nhiều trong việc đưa ra những quyết định quan trọng của cuộc đời ở những thời điểm hiện tại và cả tương lai. Những quyết định này có thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sự thành công của chúng ta trong tương lai có thể là ngắn hạn hoặc dài hạn, vì vậy bạn cần xem xét kỹ lưỡng về loại chi phí này trước khi đưa ra quyết định để có thể cảm thấy thoải mái và hài lòng nhất với lựa chọn của mình.
Việc cân nhắc lợi ích và khó khăn trong một cơ hội là điều hoàn toàn đúng đắn. Tuy nhiên, việc cân nhắc quá kỹ sẽ khiến cho chúng ta bỏ lỡ những cơ hội phát triển tiềm năng. Đừng vì những giây phút đắn đo, chần chừ mà lựa chọn sai và bỏ qua những cơ hội tích cực đối với bản thân.
Chi phí cơ hội trong cuộc sống như thế nào?
Gợi ý những mẹo để các bạn có thể nắm bắt cơ hội tốt hơn trong cuộc sống
Đầu tiên, cần cân nhắc kỹ lưỡng trong mọi hoàn cảnh: Để có thể nắm bắt cơ hội trong cuộc sống một cách tốt nhất, điều đầu tiên mà chúng ta cần cân nhắc thật kỹ lưỡng trong mọi hoàn cảnh đặc biệt là đối với công việc. Hãy tỉnh táo để có thể nhận diện được đâu là cơ hội tốt mà bạn nên tiếp nhận và đâu là cơ hội chưa thực sự phù hợp để bạn có thể tránh ở thời điểm hiện tại. Không phải bất cứ cơ hội nào đến bạn cũng đều nắm bắt được mà không xem xét đến việc bản thân có làm được hay không, có khả năng hoàn thành điều đó hay không. Trong cuộc đời, có một cơ hội không phải bạn cứ cố gắng hết khả năng là có thể hoàn thành được.
Thứ hai, mỗi người cần xác định rõ mục tiêu của bản thân: Hỗ trợ việc dễ dàng nắm bắt và để có được sự lựa chọn cơ hội tốt hơn đó là ngay từ đầu hãy xác định mục tiêu của bản thân. Chúng ta đang sống vì mục đích gì, chúng ta nên làm gì để thực hiện ước mơ, bạn mong muốn bản thân như thế nào trong tương lai, mục tiêu trong công việc là gì. Có rất nhiều câu hỏi mà chúng ta nên đặt ra để xác định được rõ tiêu trong cuộc sống đang theo đuổi.
Thứ ba, tính toán chi phí cơ hội: Với định nghĩa về chi phí cơ hội này khi áp dụng vào cuộc sống sẽ giúp chúng ta có sự phân tích sâu hơn về những điểm tích cực cũng như khó khăn của cơ hội mà chúng ta đang có. Tính toán chi phí cơ hội sẽ giúp mọi người hiểu hơn về sự phù hợp của cơ hội đối với bản thân, xác định cơ hội nào tốt hơn, hợp lý hơn thì việc nắm bắt cơ hội đó và điều mà bạn đánh đổi là những lợi ích trong tương lai của các cơ hội khác đang bỏ lỡ mang lại.
Một số câu hỏi thắc mắc liên quan đến chi phí cơ hội
Câu 1: Quy luật của chi phí cơ hội tăng dần là gì?
Quy luật chi phí tăng dần là việc mà nhà đầu tư bỏ rất nhiều nguồn lực hạn chế vào một hoạt động nào đó của chính bản thân hay công ty, doanh nghiệp. Khi đó, chi phí cơ hội cũng sẽ tăng lên theo mỗi nguồn lực được thêm vào.
Ví dụ: Nếu bạn A là nhà sản xuất, bạn A đang tiến hành cho công nhân sản xuất hai mặt hàng chính là giày và túi xách. Lúc này, nguồn lực sản xuất và nguyên liệu của hai sản phẩm là bằng nhau. Mặc dù vậy, các trường hợp mà nhà sản xuất dành nhiều nguồn lực và thời gian hơn cho sản phẩm giày dép thì chi phí cơ hội đánh đổi ở đây là các nhà sản xuất đã bỏ lỡ lợi nhuận cho việc sản xuất và bán sản phẩm túi xách. Khi đó sản phẩm giày dép đang được thừa hưởng những nguồn lực tiềm năng gấp đôi bình thường, đây là gửi chi phí cơ hội tăng dần.
Câu 2: Chi phí cơ hội liệu có tác động, ảnh hưởng đến chính trị hay không?
Nếu các bạn có thắc mắc về chi phí cơ hội có tác động đến chính trị hay không. Câu trả lời là có. Bất kỳ một lĩnh vực nào cũng đều có sự lựa chọn và quyết định, chi phí cơ hội chính là được sinh ra từ những trường hợp như vậy. Quyết định xây dựng, quyết định sáp nhập vùng miền hay quyết định hỗ trợ vùng sâu vùng xa, hoặc kể cả là vài thay đổi trong Hiến pháp đều có sự đánh đổi và lựa chọn sinh ra hoặc là không.
Kết luận
Chi phí cơ hội (trong tiếng Anh là Opportunity Cost - viết tắt là OC) là chi phí đại diện cho chính những lợi ích mà các cá nhân, doanh nghiệp hoặc nhà đầu tư bỏ lỡ khi lựa chọn phương án này thay vì lựa chọn phương án khác. Có thể áp trong đầu tư chứng khoán, trong hoạt động kinh doanh, sản xuất và trong cuộc sống của bạn. Trên đây là toàn bộ những nội dung liên quan đến chi phí cơ hội được chia sẻ bởi FTV, hy vọng sẽ mang lại những thông tin cần thiết cho bạn đọc để có thể áp dụng tốt vào cuộc sống, kinh doanh và đầu tư.
FTV - Đơn vị hàng đầu Việt Nam về tư vấn các kiến thức trong đầu tư chứng khoán, hàng hóa phái sinh
Chắc hẳn ai mới bắt đầu cũng sẽ mơ hồ vì chưa có nhiều kiến thức và hầu như là đều chưa có kinh nghiệm gì về lĩnh vực này. Các bạn muốn có thể bắt tay ngay vào đầu tư chứng khoán nhưng lại băn khoăn và loay hoay chưa biết bắt đầu từ đâu thì bạn có thể liên hệ ngay với công ty mang tên Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV. Ở đây sẽ có đội ngũ chuyên gia tư vấn túc trực 24/7, với vốn kiến thức sâu rộng và giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư, chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn mọi kiến thức về các phương pháp đầu tư hiệu quả và cách thức để có thể giúp các bạn phòng ngừa rủi ro trong quá trình giao dịch.
Các bạn cần liên hệ ngay với công ty FTV chúng tôi có thể liên hệ ngay với FTV chúng tôi thông qua các phương án sau đây: Nhấc máy và gọi ngay đến số Hotline 0983 668 883 để được tư vấn trực tiếp hoặc truy cập nhanh vào ftv.com.vn là websites chính của FTV để được giải đáp mọi thắc mắc về chi phí cơ hội trong đầu tư một cách nhanh chóng nhất.
Xem thêm:
