Lưu ký chứng khoán là thuật ngữ quen thuộc trong thị trường chứng khoán. Nó là một trong những điều kiện quan trong để thực hiện các giao dịch trên thị trường chứng khoán thông qua việc ký kết hợp đồng mở tài khoản tại các thành viên lưu ký của Trung tâm lưu ký. Vậy cụ thể thì lưu ký chứng khoán là gì? Lưu ký chứng khoán để làm gì? Phí lưu ký chứng khoán là bao nhiêu? Cùng chúng tôi đi tìm đáp án ngay bây giờ nhé!
Lưu ký chứng khoán là gì
Lưu ký chứng khoán là gì?
Lưu ký chứng khoán (LKCK) là hoạt động nhận ký gửi, bảo quản an toàn, chuyển giao và ghi nhận sở hữu chứng khoán của các khác hàng trên hệ thống tài khoản LKCK do Trung tâm lưu ký chứng khoán quản lý nhằm đảm bảo các quyền và lợi ích liên quan đến chứng khoán của chủ sở hữu.
Chứng khoán lưu ký là loại chứng khoán có thể thực hiện giao dịch trên thị trường chứng khoán thông qua quá trình lưu ký chứng khoán tại các hệ thống LKCK bao gồm Trung tâm lưu ký và thành viên lưu ký chứng khoán.
Lưu ký chứng khoán để làm gì?
Mục đích của việc lưu ký chứng khoán là:
- LKCK là điều kiện đầu tiên để chứng khoán có thể giao dịch trên thị trường chứng khoán thông qua Sở giao dịch.
- Tiết kiệm các chi phí in ấn, bảo quản, cất trữ chứng chỉ chứng khoán: Thay vì phải nằm giữ một loạt các giấy tờ trái phiếu, cổ phiếu thì giờ đây, sau khi hoàn thành việc đặt lệnh mua thành công thì, số chứng khoán thuộc sở hữu của nhà đầu tư sẽ được cập nhật dưới dạng dữ liệu trên hệ thống lưu ký tập trung.
- Hạn chế tình trạng chứng khoán bị hư hỏng, mất cắp hoặc thất lạc: Khi LKCK, chứng chỉ chứng khoán của chủ sở hữu sẽ được lưu trữ an toàn tại Trung tâm lưu ký và được ghi nhận vào tài khoản LKCK đứng tên chủ sở hữu.
- Khi giao dịch chứng khoán, LKCK tự động ghi tăng hoặc giảm mà không cần phải trao tay chứng chỉ chứng khoán.
- Đảm bảo tính thanh khoản cao, giúp gia tăng vòng quay vốn của các nhà đầu tư cũng như vốn trên thị trường.
- Giảm thiểu rủi ro trong các hoạt động của thị trường, đồng thời nâng cao uy tín và sự an toàn cho các bên tham gia, hạn chế các thiếu sót trong quá trình hoạt động, đảm bảo đúng, đủ tài sản của nhà đầu tư: Hệ thống lưu ký của thành viên được kết nối trực tiếp với hệ thống của trung tâm lưu ký trong việc truyền tải dữ liệu, cập nhật và theo dõi chi tiết. Các giao dịch gửi, rút, hạch toán, chuyển nhượng,…có thể dễ dàng thực hiện được trên máy tính, điện thoại.
Các giao dịch có thể dễ dàng thực hiện được trên máy tính, điện thoại
Lưu ký chứng khoán có bắt buộc không?
Theo quy định của Luật chứng khoán, chứng khoán của các công ty đại chúng (công ty đại chúng chưa niêm yết và công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán) trước khi thực hiện giao dịch phải được lưu ký tập trung tại trung tâm giao dịch.
Do đó, LKCK là bắt buộc trước khi muốn giao dịch chứng khoán qua sàn giao dịch của trung tâm giao dịch và việc này chỉ được thực hiện tại các thành viên lưu ký. Các thành viên lưu ký chứng khoán bao gồm các ngân hàng thương mại, các công ty chứng khoán đã được Uỷ Ban Chứng Khoán Nhà Nước cấp phép hoạt động lưu ký và đã đăng ký làm thành viên lưu ký của Trung tâm lưu ký chứng khoán.
Vậy khoản phí lưu ký chứng khoán là bao nhiêu?
Chứng khoán đã lưu ký do công ty chứng khoán trực tiếp quản lý dưới sự giám sát liên tục của Trung tâm lưu ký, do đó sẽ phát sinh khoản phí để trung tâm quản lý số chứng khoán. Đây chính là phí lưu ký chứng khoán. Khoản phí này sẽ được nộp cho Trung tâm lưu ký để đảm bảo quyền sở hữu chứng khoán trong tài khoản của khách hàng công ty chứng khoán.
Chứng khoán đã lưu ký do công ty chứng khoán trực tiếp quản lý dưới sự giám sát liên tục của Trung tâm lưu ký
Theo thông tư số Số: 127/2018/TT-BTC ban hành ngày 12/12/2018 thì phí lưu ký chứng khoán được quy định như sau:
- Các chứng chỉ quỹ, cổ phiếu và chứng quyền có bảo đảm: 0.3 đồng/chứng chỉ quỹ, cổ phiếu, chứng quyền có bảo đảm/tháng.
- Trái phiếu doanh nghiệp và các công cụ nợ: 0,2 đồng/trái phiếu doanh nghiệp, công cụ nợ/tháng và tối đa là 2.000.000 đồng/tháng/mã trái phiếu doanh nghiệp, công cụ nợ theo Luật Quản lý nợ công.
Các quy định về lưu ký chứng khoán
- Theo quy định hiện nay, mỗi nhà đầu tư chỉ được phép mở một tài khoản lưu ký tại một thành viên lưu ký. Chính vì vậy mà nhà đầu tư cần tìm hiểu cẩn thận để lựa chọn một thành viên lưu ký phù hợp cho mình. Nếu muốn đổi thành viên lưu ký, nhà đầu tư phải mở tài khoản lưu ký mới tại thành viên lưu ký mới, đồng thời phải hoàn thiện các thủ tục đóng tài khoản lưu ký tại thành viên lưu ký cũ và yêu cầu thành viên lưu ký cũ chuyển số dư chứng khoán còn lại sang tài khoản lưu ký tại thành viên lưu ký mới.
- Người đứng tên LKCK phải là chủ sở hữu chứng khoán, bao gồm cả cổ phiếu vô danh. Số seri của chứng chỉ chứng khoán cũng phải đúng là số seri mà người sở hữu đã đăng ký quyền sở hữu tại tổ chức phát hành.
- Với cổ phiếu ghi danh, nếu người sở hữu là người được chuyển nhượng hợp pháp trước khi có hoạt động của trung tâm giao dịch thì mặt sau của chứng chỉ phải có chữ ký của người có thẩm quyền, của người chuyển nhượng liền kề trước đó và có con dấu của tổ chức phát hành xác nhận việc chuyển nhượng đó. Nếu các yếu tố đó không được đảm bảo thì chứng khoán này sẽ bị từ chối lưu ký
- Các chứng chỉ chứng khoán bị nhòe, hỏng và không thể nhận diện được các thông tin cơ bản trên đó sẽ bị từ chối LKCK và cần liên hệ với tổ chức phát hành để xin đổi lại chứng chỉ chứng khoán mới.
- Các chứng chỉ chứng khoán bị thông báo giả mạo hoặc mất cắp sẽ bị tạm giữ để giao cho cơ quan có thẩm quyền hoặc tổ chức phát hành để xử lý.
- Cổ phiếu của người sáng lập vẫn còn trong thời gian nắm giữ theo quy định của pháp luật và người mua chưa thanh toán hết tiền mua cổ phiếu vẫn được lưu ký nhưng không được giao dịch. Những cổ phiếu này chỉ được giao dịch khi các điều kiện hạn chế đã được bãi bỏ và có xác nhận từ tổ chức phát hành.
- Các nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu theo hình thức ghi sổ muốn lưu ký vẫn phải làm các thủ tục lưu ký bình thường tại thành viên lưu ký nhưng không cần chuyển giao chứng chỉ vật chất. Thành viên lưu ký sẽ gửi tên của người sở hữu đến tổ chức phát hành và sau khi kiểm tra xong, tổ chức phát hành sẽ gửi tên người sở hữu đến Trung tâm giao dịch chứng khoán để thực hiện việc LKCK.
Hướng dẫn cách lưu kí chứng khoán
Cách lưu ký chứng khoán là gì
Chuẩn bị hồ sơ LKCK
- Giấy chứng nhận sở hữu cổ phần hoặc sổ cổ đông (bản gốc).
- Với khách hàng là cá nhân: CMND/Hộ chiếu (photo có bản gốc để đối chiếu).
- Với khách hàng là tổ chức: Giấy đăng ký kinh doanh (photo công chứng).
- Phiếu gửi chứng khoán theo biểu mẫu.
Các bước lưu ký chứng khoán
- Bước 1: Nếu chưa có tài khoản giao dịch chứng khoán thì khách hàng cần mở tài khoản.
- Bước 2: Điền đầy đủ thông tin vào phiếu gửi chứng khoán kèm theo giấy chứng nhận sở hữu chứng khoán hoặc sổ cổ đông đưa cho nhân viên hỗ trợ lưu ký của thành viên lưu kí chứng khoán.
- Bước 3: Nhân viên hỗ trợ sẽ kiểm tra, đối chiếu các thông tin trên giấy chứng nhận sở hữu chứng khoán hoặc sổ cổ đông với thông tin do tổ chức phát hành đã đăng ký với Trung tâm lưu ký chứng khoán. Nếu khớp thông tin, ký trên phiếu gửi chứng khoán và trả lại 1 liên cho khách hàng. Nếu không khớp thông tin, khách hàng sẽ phải ký vào mẫu đề nghị điều chỉnh thông tin của Trung tâm lưu ký. Nhân viên trả lại 01 liên phiếu gửi chứng khoán cho khách hàng.
- Bước 4: Thành viên lưu kí sẽ hoàn thiện hồ sơ và gửi lên trung tâm lưu ký.
- Bước 5: Sau 7 -10 ngày làm việc, khách hàng sẽ nhận được chứng từ ghi có hiệu lực từ Trung tâm lưu ký, thành viên lưu ký sẽ hạch toán ghi tăng vào hệ thống số chứng khoán tương ứng của khách. Hệ thống sẽ tự động gửi tin nhắn SMS thông báo kết quả cho khách hàng.
Sau khi tìm hiểu nội dung bài viết trên, các bạn chắc hẳn đã giải đáp được các thắc mắc về lưu ký chứng khoán là gì rồi đúng không. Nếu vẫn còn vấn đề còn băn khoăn về lưu ký chứng khoán, các bạn có thể trực tiếp liên hệ với chúng tôi theo số HOTLINE 0863 668 883 để các chuyên gia tài chính của FTV có thể hỗ trợ tốt nhất.
Xem thêm: