.png){kind=logo}
Hiện nay có hai loại lãi suất vay phổ biến được áp dụng tại các tổ chức tín dụng là lãi suất cố định và lãi suất thả nổi. Đúng với tên gọi này, lãi suất cố định sẽ không thay đổi lãi suất trong suốt thời gian cho vay, lãi suất này khá quen thuộc với người đi vay. Ngược lại, rất nhiều người vẫn còn chưa nắm rõ và cảm thấy không chắc chắn về lãi suất thả nổi hay kiểu vay này có những ưu điểm gì so với lãi suất cố định. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho các bạn những kiến thức nền tảng về lãi suất thả nổi là gì, công thức tính... điều mà ai cũng cần biết rõ.
Lãi suất thả nổi là gì?
Thế nào là lãi suất thả nổi?
Lãi suất thả nổi được định nghĩa đơn giản với mức lãi suất cho vay sẽ được thay đổi theo kỳ hạn và điều chỉnh liên tục. Mức độ điều chỉnh và kỳ hạn của lãi suất thả nổi này sẽ được thỏa thuận rõ ràng giữa người vay vốn và ngân hàng cho vay dựa trên quy định của pháp luật, tất cả những điều chỉnh phải ghi rõ trên hợp đồng vay vốn. Những kỳ hạn để điều chỉnh lãi suất thả nổi rất linh hoạt và còn tùy theo từng ngân hàng khác nhau như một quý, 06 tháng hoặc có ngân hàng 01 năm mới điều chỉnh một lần.
Khác với lãi suất cố định, lãi suất thả nổi thường được điều chỉnh căn cứ vào mức lãi suất của thị trường, theo chỉ số lạm phát hay các chính sách của ngân hàng theo từng thời điểm. Điều này có nghĩa là lãi suất thả nổi khi vay có thể tăng hoặc giảm theo thời gian.
Khi ký kết các hợp đồng tín dụng, tổ chức cho vay và những người vay cần thỏa thuận mức điều chỉnh và kỳ hạn điều chỉnh lãi suất thả nổi phù hợp với quy định của pháp luật. Theo quy định của các ngân hàng hiện nay, kỳ hạn để điều chỉnh lãi suất thả nổi thường là 03 tháng hoặc 06 tháng một lần.
Lãi suất thả nổi đa dạng áp dụng cho những đối tượng vay vốn chung hoặc dài hạn và thấp hơn lãi suất cố định. Trong một số trường hợp thì lãi suất cố định sẽ lớn hơn do có sự điều chỉnh của các ngân hàng cho vay.
Như bạn AA vay ngân hàng số tiền 100 triệu với kỳ hạn 24 tháng với lãi suất thả nổi. Với kỳ hạn điều chỉnh mức lãi suất là 06 tháng. Lãi suất vay định kỳ 06 tháng của bạn AA như sau:
+ Từ tháng 01 đến tháng 06 lãi suất cho vay là 2% một tháng
+ Từ tháng 07 đến tháng 12 lãi suất được điều chỉnh là 2,5% một tháng
+ Từ tháng 13 đến tháng 18 lãi suất là 2,25% một tháng
+ Từ tháng 19 đến tháng 24 lãi suất là 2% một tháng
Công thức áp dụng để tính lãi suất thả nổi
Công thức để tính toán mức lãi suất thả nổi được thể hiện như sau:
Lãi suất thả nổi = Lãi suất cơ sở hay còn gọi là lãi suất tham chiếu + Biên độ lãi suất
Trong đó:
Lãi suất cơ sở hay lãi xuất tham chiếu thường lấy theo lãi suất gửi tiết kiệm theo kỳ hạn là 12 tháng, 13 tháng hay 24 tháng lĩnh lãi cuối kỳ. Nếu thời hạn vay vốn không lớn hơn 12 tháng thì lãi suất cơ sở được xác định chính là khoản lãi suất tiền gửi tiết kiệm dân cư trả lại sau kỳ hạn 12 tháng. Còn đối với thời gian vay vốn lớn hơn khoảng thời gian 12 tháng thì lãi suất cơ sở được xác định là lãi suất tiền gửi tiết kiệm dân cư trả lãi sau kỳ hạn 13 tháng hoặc 24 tháng.
Biên độ lãi suất thả nổi thường được quy định cụ thể trong các hợp đồng tín dụng. Mặc dù vậy trong một số trường hợp biên độ lãi suất này sẽ thay đổi theo biến động của thị trường. Thông thường thì biên độ vay vốn được tính là phần chênh lệch giữa lãi suất đầu ra (hay lãi suất cho vay), mức lãi suất đầu vào (hay lãi suất huy động tiền gửi của ngân hàng).
Các ngân hàng thương mại hiện hành các quyết định về mức biên độ lãi suất dựa vào điểm xếp hạng tín dụng của khách hàng. Xếp hạng tín dụng mà ở mức thấp thì lãi suất vay vốn và biên độ sẽ cao.
Giả sử như anh BB vay tiền ngân hàng là 30.000.000 đồng với kỳ hạn 01 năm, với mức lãi suất thả nổi, kỳ hạn điều chỉnh là 03 tháng một lần và biên độ lãi suất là 0,4% một tháng.
+ Từ tháng 01 đến tháng 03 lãi suất cho vay là 0,8% số tiền lãi phải trả là 30.000.000 x 0,8%= 240.000 VNĐ.
+ Từ tháng 04 đến tháng 06 lãi suất tham chiếu là 0,7% một tháng để lãi suất thả nổi là 0,7 + 0,4 = 1,1% một tháng. Số tiền lãi mỗi tháng trong thời gian này là 30.000.000 x 1,1% = 330.000 VNĐ
+ Từ tháng 07 đến tháng 09 lãi suất cơ sở là 0,5% nên lãi suất thả nổi là 0,5 + 0,4 = 0,9% một tháng. Số tiền lãi suất mỗi tháng trong thời gian này là 30.000.000 x 0,9% = 270.000 VNĐ
+ Từ tháng 10 đến tháng 12 lãi suất cơ sở là 1% một tháng nên lãi suất thả nổi là 1 + 0,4 = 1,4% một tháng. Số tiền lãi mỗi tháng trong thời gian này là 30.000.000 x 1,4% = 420.000 VNĐ.
>> Xem thêm: Lợi nhuận bình quân là gì? Vai trò của lợi nhuận bình quân
Điểm mạnh và hạn chế của lãi suất thả nổi
Lãi suất thả nổi các ngân hàng
Về điểm mạnh
Các khoản cho vay mua nhà với lãi suất thả nổi được biết đến là các khoản thế chấp theo lãi suất điều chỉnh Adjustable-rate Mortgages viết tắt là ARMS. Các khoản vay này thường có lãi suất giới thiệu hay còn được gọi là lãi suất tính cho khách hàng trong giai đoạn đầu của khoản vay thường thấp hơn những khoản vay thế chấp có lãi suất cố định.
Vì thế những người có dự định bán nhà hoặc tái cấp vốn trước khi lãi suất cho vay được điều chỉnh thì có thể tiến hành chọn vay thế chấp theo mức lãi suất thả nổi.
Ngoài ra, nếu mức lãi suất của thị trường biến động theo chiều giảm xuống thì ngân hàng sẽ điều chỉnh mức lãi suất cho vay thấp hơn, vì thế số tiền lãi mà các bạn phải trả theo lãi suất thả nổi cũng sẽ ít đi.
Về hạn chế
Khi lãi suất thị trường tăng thì các ngân hàng cũng sẽ điều chỉnh lãi suất vay cao hơn. Điều này đồng nghĩa với việc người vay phải trả lãi suất thả nổi cao hơn.
Không những vậy, khi vay vốn với lãi suất thả nổi thì người vay khó có thể tính toán được chính xác các chi phí cho khoản vay trong suốt khoảng thời gian vay vốn vì bắt đầu từ kỳ nộp lãi thứ hai trở đi thì lãi suất cũng sẽ thay đổi theo thị trường.
Những điều cần lưu ý khi lựa chọn các khoản vay có lãi suất thả nổi
Nhìn chung mức lãi suất thả nổi thường sẽ thấp hơn mức lãi suất cố định, nếu một người đã am hiểu thị trường tài chính và dự đoán được xu hướng tăng giảm thì chắc chắn lựa chọn lãi suất thả nổi sẽ mang đến nhiều lợi ích.
Khi lựa chọn lãi suất thả nổi thì có tháng các bạn sẽ phải trả số lãi suất thấp nhưng có tháng số tiền đó có thể cao hơn cả mức lãi suất cố định khi mà mức lãi suất của thị trường gia tăng.
Đối với các khoản vay ngắn hạn như việc vay vốn không thế chấp tài sản thì việc chọn lãi suất thả nổi sẽ khiến cho người vay gặp nhiều rủi ro hơn bởi vì kế hoạch trả khoản nợ đó sẽ thay đổi nhiều so với ban đầu. Những người vay có thu nhập không ổn định thì việc áp dụng lãi suất thả nổi sẽ khó khăn hơn trong việc trả nợ.
Phân biệt lãi suất cố định và lãi suất thả nổi
- Về bản chất và khái niệm
Lãi suất cố định là mức lãi suất cụ thể được quy định từ đầu và không đổi trong suốt quá trình vay vốn
Còn lãi suất thả nổi sẽ thay đổi tăng hoặc giảm theo kỳ hạn, không có mức lãi suất cố định
- Các điều khoản có trong quy định của hợp đồng
Lãi suất cố định thường được quy định rõ ràng trong hợp đồng với mức lãi suất cố định
Lãi suất thả nổi được quy định rõ ràng trong hợp đồng về việc điều chỉnh lãi suất thả nổi
- Ảnh hưởng của thị trường đối với mức lãi suất
Đối với lãi suất cố định thì thị trường không ảnh hưởng đến mức lãi suất. Còn lãi suất thả nổi thường chịu ảnh hưởng trực tiếp từ mức lãi suất của thị trường.
- Cơ sở quy định
Lãi suất cố định dựa trên mức lãi suất thị trường tính từ thời điểm ký hợp đồng.
Lãi suất thả nổi sẽ dựa trên mức lãi suất tham chiếu hoặc các chỉ số lạm phát, sau đó ngân hàng sẽ đưa ra mức lãi suất điều chỉnh sao cho phù hợp với từng kỳ hạn.
- Tính toán số tiền vay vốn cụ thể hay không?
Đối với lãi suất cố định thì được tính toán cụ thể, còn lãi suất thả nổi thì không do mức lãi thường được điều chỉnh định kỳ.
- Kỳ hạn vay vốn
Lãi suất cố định thường được sử dụng trong thời hạn ngắn
Lãi suất thả nổi có kỳ hạn vay vốn dài từ 06 tháng đến 01 năm.
Biến động của thị trường tài chính khi lãi suất thị trường tăng giảm thì lãi suất cố định thiệt hại vì vẫn đóng lãi cao hơn mức hiện tại nếu lãi suất thị trường giảm và có lợi vì giữ nguyên mức lãi suất khi thị trường tăng.
Còn đối với lãi suất thả nổi khi lãi suất thị trường giảm sẽ có lợi vì đóng lãi suất thấp hơn, còn khi lãi suất thị trường tăng sẽ bị thiệt hại vì đóng lãi cao hơn.
Từ những dữ liệu trên chúng ta có thể thấy lãi suất thả nổi và lãi suất cố định đều có những đặc điểm khác nhau. Dựa trên nhu cầu mà người vay có thể lựa chọn phương thức trả lãi suất phù hợp để có thể được nhiều ưu đãi nhất trong khoản vay của mình.
>> Tham khảo: CSC là gì? Ý nghĩa, chức năng và cách bảo vệ mã CSC
Lãi suất thả nổi trong mua nhà trả góp 0% như thế nào?
Cách tính lãi suất thả nổi
Việc sở hữu ngôi nhà của riêng mình luôn là điều mà ai cũng mong muốn. Nhưng không phải ai cũng có điều kiện và đủ tiền để đi mua nhà với đầy đủ số tiền ngay lập tức. Vậy nên họ lựa chọn hình thức mua nhà trả góp 0%.
Tuy nhiên niềm vui đó chẳng được bao lâu vì lãi suất thả nổi lên đến 12% một năm sau khi gói vay mua nhà trả góp 0% hết hạn. Vậy lãi suất thả nổi được áp dụng như thế nào trong hình thức mua nhà trả góp 0%?
Thực tế các chương trình mua nhà trả góp lãi suất 0% đang được rất nhiều chủ đầu tư của dự án bất động sản liên kết với các ngân hàng trong những năm gần đây. Thông thường việc mua nhà trả góp với lãi suất 0% thì ban đầu người mua nhà sẽ chỉ phải trả số tiền gốc hằng tháng và không phải trả lãi.
Thời gian áp dụng mức lãi suất 0% sẽ là thời gian từ lúc đặt cọc chờ đến lúc nhận nhà có thể từ 12 đến 24 tháng tùy theo chính sách của từng chủ đầu tư và các ngân hàng cho vay đã liên kết. Sau khoảng thời gian đó người đi vay sẽ phải trả lãi suất vay như khoản vay thông thường và số tiền lãi trong thời gian áp dụng mua nhà trả góp 0% sẽ được các chủ đầu tư chi trả thay cho khách hàng.
Có thể thấy rằng ban đầu mua nhà trả góp với lãi suất 0% là một lợi thế tuyệt vời dành cho khách hàng mua nhà.
Như với một căn chung cư giá tầm 2 tỷ đồng, nếu khách hàng vay tối đa tới 70% giá trị căn hộ khoảng 1,4 tỷ đồng mà được vay với lãi suất 0% trong khoảng 15 tháng thì sẽ bớt được khoảng 210 triệu đồng tiền lãi ngân hàng nếu tính lãi cho vay thông thường khoảng 10% một năm.
Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích trước mắt như vậy thì việc vay tiền mua nhà trả góp 0% cũng mang đến rất nhiều rủi ro. Đầu tiên là các dự án thường quảng cáo cho vay mức lãi suất 0% có thể lên đến 18 đến 24 tháng nhưng có nhiều dự án chỉ thực hiện trong nửa thời gian thi công dự kiến, dẫn đến các khách hàng chỉ được hưởng ưu đãi lãi suất 0% trong khoảng thời gian rất ngắn.
Điều thứ hai là sau khi kết thúc thời hạn trả góp lãi suất 0%, các khách hàng sẽ phải chịu mức lãi suất thả nổi theo quy định của ngân hàng. Mức lãi suất thả nổi này cũng sẽ thay đổi theo biến động của thị trường cũng như chính sách ngân hàng dẫn đến lãi suất thả nổi thực tế và lãi suất thả nổi mà các nhân viên tư vấn hoàn toàn không giống nhau.
Như chúng ta đã biết lãi suất thả nổi được tính theo công thức là tổng của lãi suất cơ sở cộng với biên độ thả nổi.
Nếu bạn chưa biết rõ về lãi suất cơ sở và biên độ thả nổi thì đây là cách mà các ngân hàng sử dụng để tính lãi suất cơ sở và biên độ như sau:
+ Lãi suất cơ bản thường sẽ dựa trên tiền gửi kỳ hạn 12 tháng hoặc tính bình quân lãi suất của 04 ngân hàng lớn thuộc khối Nhà nước
+ Biên độ thả nổi thường rất cao và dao động từ 3,5 đến 4,5%
Như vậy lãi suất cơ bản là 10% một năm thì lãi suất thả nổi mà các bạn phải chịu có thể lên đến 15% một năm. Đây là mức lãi suất mà khiến cho nhiều người mua nhà muối mặt và có khi phải chịu lỗ để trả được khoản vay. Cho nên rất nhiều người mua nhà trả góp chưa được bao lâu thì đã phải đăng bán nhà.
Vậy nên lựa chọn gói vay như thế nào để người vay vốn nhận được nhiều ưu đãi nhất?
Để thu hút khách hàng, hiện nay có rất nhiều ngân hàng đưa ra những chương trình ưu đãi lãi suất vay thế chấp với rất nhiều lựa chọn và thời gian ưu đãi với mức lãi suất tương ứng và gần như không có chênh lệch gì nhiều giữa tổng số nợ phải trả khi trọn gói lãi suất này hay gói lãi suất kia.
Dựa trên tình hình tài chính của bản thân cũng như chương trình ưu đãi hiện hành, các khách hàng nên lựa chọn lãi suất thả nổi phù hợp. Nếu lựa chọn chương trình lãi suất ưu đãi thấp, số tiền trả nợ những tháng đầu tiên thấp thì thời gian ưu đãi thường ngắn hơn và sau thời gian ưu đãi các bạn sẽ phải trả thêm nợ theo lãi suất thả nổi.
Ngược lại, nếu chọn thời gian ưu đãi nhiều hơn thì lãi suất cũng cao hơn và kéo dài những kỳ trả nợ đầu tiên có số tiền trả nợ vừa phải.
Vay vốn ngân hàng theo lãi suất thả nổi có nên hay không?
Quy định về lãi suất thả nổi
Các hình thức vay theo lãi suất cố định và lãi suất thả nổi đều có những ưu và nhược điểm riêng. Đối với lãi suất cố định thì người vay có thể tự tính toán được chính xác số tiền lãi cần phải thanh toán định kỳ và hoàn toàn chủ động về mặt tài chính của bản thân. Nhưng đổi lại thì lãi suất cố định sẽ cao hơn lãi suất thả nổi trong hầu hết các trường hợp vì thế chi phí cho khoản vay cũng sẽ cao hơn.
Còn đối với các khoản vay theo lãi suất thả nổi thì bù đắp cho việc không biết trước mức lãi suất ở mỗi kỳ sẽ thay đổi như thế nào, người vay sẽ được hưởng mức lãi suất vay thấp hơn đặc biệt ở trong giai đoạn đầu.
Tuy nhiên, nếu các bạn đã có kinh nghiệm và hiểu rõ xu thế biến động của lãi suất thả nổi để đáo hạn hồ sơ cho vay trước khi lãi suất đó được điều chỉnh tăng lên thì có thể lựa chọn hình thức vay này.
Kết luận
Với những thông tin trên, hy vọng các bạn có đáp án cho câu hỏi lãi suất thả nổi là gì. Hơn nữa với mong muốn có thể quyết định được phương thức vay vốn phù hợp với tình hình và kế hoạch tài chính của bản thân. Khi vay với lãi suất thả nổi, các bạn cần lưu ý đến trường hợp lãi suất được điều chỉnh tăng để chuẩn bị cho những biện pháp thanh toán lãi đầy đủ và đúng hạn hơn.
Chúng ta có thể thấy thị trường tài chính luôn luôn biến động sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến mức lãi suất thả nổi và những biến động này là điều mà chúng ta không thể chủ động và kiểm soát được. Chính vì thế, trước khi lựa chọn phương thức trả lãi, người vay cần phải nghiên cứu tình hình thị trường cũng như xây dựng kế hoạch chi tiêu sao cho phù hợp nhất.
FTV là đơn vị chuyên tư vấn và giải đáp kiến thức về đầu tư chứng khoán, hàng hoá phái sinh uy tín tại Việt Nam
Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV hiện nay đang phấn đấu từng ngày để trở thành một định chế tài chính uy tín mang lại thật nhiều giá trị cho các đối tác và khách hàng.
FTV chúng tôi luôn có đội ngũ chuyên gia tư vấn đã có nhiều năm tham gia đầu tư với kinh nghiệm dày dặn, có thể hỗ trợ giải đáp cho các bạn 24/7 về các cách thức đầu tư chứng khoán và cách để phòng ngừa rủi ro hiệu quả. Thông qua các số liệu phân tích và thống kê, chuyên gia tư vấn của FTV còn thường xuyên cập nhật thêm thông tin mới nhất về những thay đổi và biến động của thị trường đầu tư chứng khoán.
Với những thông tin về lãi suất thả nổi là gì, hy vọng đã giúp các bạn hiểu rõ hơn để có thể lựa chọn hình thức vay vốn và sử dụng hiệu quả. Nếu các bạn còn bất kỳ câu hỏi nào, vui lòng liên hệ ngay với FTV bằng cách truy cập nhanh vào website ftv.com.vn hoặc gọi trực tiếp đến Hotline 0983 668 883, chúng tôi sẽ hỗ trợ giải đáp ngay nhé!
