Ngoài FOMO thì FUD cũng là một trong những hội chứng tâm lý thường thấy của nhiều nhà đầu tư mới. Một khi mắc phải hội chứng này, các nhà đầu tư có thể mắc phải những sai lầm đáng tiếc trong quá trình giao dịch đầu tư. Vậy cụ thể FUD là gì? Đặc điểm và cách vượt qua hội chứng này ra sao? Mời các bạn hãy cùng FTV đi tìm hiểu nhé.
FUD là gì?
FUD là gì?
FUD (viết tắt của cụm từ Fear – Uncertainty – Doubt) được sử dụng để ám chỉ về hội chứng tâm lý sợ hãi, không chắc chắn và nghi ngờ. Trong đầu tư chứng khoán Fud diễn tả cảm giác lo sợ của nhà đầu tư khi gặp những thông tin tiêu cực về thị trường.
Fud gây ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý khiến nhà đầu tư vội vàng đưa ra những quyết định sai lệch. Một thực tế rất phổ biến là các nhà đầu tư sẽ ngay lập tức bán tháo mà không tìm hiểu rõ về nguyên nhân của vấn đề làm cho giá thị trường bị sụt giảm nghiêm trọng. Từ đó gây ảnh hưởng tiêu cực đến lợi ích cá nhân của mỗi nhà đầu tư và tạo điều kiện cho “cá mập” thu mua với giá cực hời.
Sự hình thành nên hội chứng FUD
Với các nhà đầu tư đã dày dặn kinh nghiệm trong ngành này thì hẳn sẽ không còn là nạn nhân của Fud. Còn đối với những người chập chững tham gia vào thị trường thì Fud thực sự là mối lo ngại. Bởi chính Fud tạo cơ hội cho các “cá mập” tận dụng để chèn ép giá và gom hàng.
Fud có sự lan truyền và sức gây ảnh hưởng không hề nhỏ do nó được truyền thông qua những kênh thông tin đại chúng và được nói ra từ chính những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn, còn gọi là KOLs. Họ dựa vào sự uy tín của bản thân để cung cấp những thông tin tức sai lệch hay thổi phồng lên đối với thực tế. Và mục tiêu duy nhất của họ đơn giản chính là muốn giảm nhu cầu mua, nhằm ổn định thị trường và làm giá chứng khoán bị sụt giảm để có thể thu gom một cách dễ dàng.
Thị trường chứng khoán sẽ thực sự dậy sóng với ngàn nỗi sợ hãi và những quyết định được xem là vội vàng ngay sau những thông tin xấu trên mạng internet được lan rộng… Nhà đầu tư hoang mang và gần như không có đủ bình tĩnh để xác minh được tính chính xác của thông tin, đây chính là nạn nhân của hội chứng tâm lý Fud.
Giữ tâm lý Fud – hoang mang, sợ hãi, không chắc chắn làm cho nhà đầu tư nhanh chóng bán tháo những mã cổ phiếu đang có trong tay để bảo toàn được nguồn vốn nhưng không hề hay biết chính quyết định vội vàng đó lại mang đến bất lợi cho bản thân. Giá thị trường sẽ nhanh chóng bị sụt giảm và tất nhiên “cá mập” sẽ dễ dàng thu gom với giá cực rẻ còn bạn chỉ biết thất vọng với quyết định của mình.
Người được hưởng lợi chính từ hội chứng FUD?
Người được hưởng lợi chính từ hội chứng FUD?
Trong mô hình tạo nền hội chứng tâm lý này, chúng ta sẽ dễ dàng nhận thấy các cá mập chính là những người được hưởng lợi từ hội chứng Fud, họ chủ động thao túng trên thị trường và chuộc lợi cho chính mình.
Ngoài ra những chuyên gia tài chính, các nhà đầu tư lớn hay người thường xuyên quan tâm đến sự biến động giá cổ phiếu cũng có sự ảnh hưởng và đóng góp một phần nào vào quá trình thâu tóm thị trường. Và được giới chuyên môn gọi với cái tên là Fuder.
Đặc điểm nhận dạng khi bị hội chứng FUD
FUD chính là một hội chứng tâm lý có thể chi phối và kiểm soát được tinh thần của bạn đang trong quá trình đầu tư. Cụ thể, các đặc điểm nhận dạng khi bị hội chứng FUD như sau:
Tâm lý không vững vàng
Bạn lo sợ rằng không biết lượng thông tin đang được phủ sóng khắp nơi có chính xác hay không? Liệu rằng các quyết định đầu tư trong quá khứ có phải là một quyết định đúng đắn?
Cuối cùng, với số lượng cổ phiếu hoặc tiền ngoại hối đang sở hữu thì mình có nên bán tháo tất cả để phòng trường hợp mất trắng hay cứ giữ lại để cầm chừng….
Tất tần tật những tâm lý lo lắng, sợ hãi và mâu thuẫn trong nội tâm như trên chính là một dấu hiệu để xác nhận rằng bạn đang là nạn nhân của FUD.
Dễ bị nôn nóng khi thực hiện giao dịch
Tâm lý không vững vàng làm bản thân mất kiểm soát. Do vậy dẫn đến việc dễ bị nôn nóng khi bắt đầu thực hiện quá trình giao dịch.
Việc nôn nóng sẽ làm bạn mất đi chính kiến và quên hết các phân tích, sự chuẩn bị lúc ban đầu. Vì thế, dẫn đến việc “đi lệch đường ray” rất nhiều quyết định sai lầm từ sự nôn nóng ấy.
Không có một chiến lược cụ thể khi vào lệnh
Khi không có một chiến lược cụ thể, nghĩa là bạn đã để những nỗi ám ảnh sợ hãi đó chi phối bản thân. Từ đấy, nó nắm quyền kiểm soát và làm bạn đánh mất lý trí.
Bạn vào lệnh giao dịch không có chiến lược cụ thể, không có một sự phân tích kỹ lưỡng và không được chuẩn bị chu đáo. Do vậy, chắc hẳn mọi quyết định đầu tư thời khắc này chỉ là sự nhất thời, tạm bợ.
Khả năng phân tích về thị trường còn hạn chế
Khả năng phân tích về thị trường còn hạn chế chính là một trong các đặc điểm của người dễ mắc phải hội chứng FUD. Bởi lẽ, nếu như là người đầu tư chuyên nghiệp, họ đã nắm trong tay các hiểu biết sâu sắc về thị trường. Từ đấy, họ có căn cứ chắc chắn để đưa ra những chiến lược đặt lệnh chuẩn xác, nhắm thẳng vào thị trường một cách chắc chắn. Do vậy, nếu như bạn không có khả năng phân tích thị trường thì tâm lý bạn dễ lung lay và dễ tin vào những tin đồn vô căn cứ, dẫn đến hội chứng FUD.
Hướng dẫn giao dịch để vượt qua hội chứng FUD
Hướng dẫn giao dịch để vượt qua hội chứng FUD
Trên thực tế thị trường giao dịch, các nhà đầu tư đặc biệt những người mới rất khó tránh khỏi ảnh hưởng từ hội chứng tâm lý Fud này. Và việc quan trọng là nhà đầu tư phải thật tỉnh táo, tìm hiểu rõ được nguyên nhân cũng như kiên định với bản thân để có được quyết định đúng đắn nhất.
Kiên định với bản thân và chiến lược mình vạch ra
Định hướng và chiến lược là vô cùng quan trọng trong bất kỳ một dự án hay kế hoạch đầu tư nào. Chính vì thế nếu như bạn đã vạch cho mình một kế hoạch phát triển lâu dài thì hãy kiên định với kế hoạch đề ra để có thể vượt qua hội chứng Fud một cách dễ dàng và đạt được mục đích ban đầu. Điều này giúp cho bạn nhìn rõ được đường đi, đích đến và phân biệt được phải trái đúng sai, hạn chế ảnh hưởng từ tâm lý Fud. Tuy vậy, để không mắc phải những sai lầm đáng tiếc thì bạn cũng cần phải linh hoạt trong suy nghĩ, chắc chắn trong mỗi hành động, tránh mất kiểm soát mà đánh mất cả tương lai.
Nắm bắt và am hiểu về thị trường
Nắm bắt và am hiểu về thị trường là nguyên tắc hàng đầu mà bất kỳ ai khi gia nhập vào thị trường tài chính cần biết. Tuy nhiên để có thể hiểu rõ và phân tích được nó thì không phải ai cũng làm được. Một điều chắc chắn là các nhà đầu tư dày dặn kinh nghiệm, đã tham chiến trên thị trường nhiều năm cũng sẽ không dám khẳng định về mức độ hiểu biết về thị trường thế nào.
Việc thấu hiểu được thị trường chỉ là mức tương đối và việc bạn nên làm chính là chủ động tìm hiểu, tích lũy kinh nghiệm từ những giao dịch, những lần vấp ngã hay từ chính cách đầu tư của những nhà đầu tư lâu năm. Một lời khuyên nữa dành cho bạn, đó là nếu thấy cổ phiếu tăng giá cao do ảnh hưởng của hội chứng Fud thì đừng nên vội vàng nhảy vào mà hãy đứng ngoài cuộc để theo dõi, phân tích có thêm kiến thức và kinh nghiệm cho những cơ hội lần sau.
Xác định được rõ phong cách đầu tư
Gia nhập vào thị trường tài chính cũng giống như việc bạn đầu tư kinh doanh một món hàng nên cần phải xác định rõ được hướng đi của mình là đầu tư ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn. Việc xác định phong cách đầu tư từ ban đầu sẽ giúp cho bạn chuẩn bị được tâm lý, cách thức đầu tư cũng như phương án giải quyết vấn đề khi bị ảnh hưởng tâm lý từ Fud. Nếu như bạn chỉ đầu tư ngắn hạn thì rất có thể Fud lại tạo nên sức mạnh cho bạn thu được mức lợi nhuận ngay từ những quyết định nhanh chóng của mình. Nhưng nếu là hai phong cách đầu tư còn lại thì việc mượn sức mạnh từ Fud rất dễ làm cho bạn bị sa đà mà tự hại bản thân.
Cắt lỗ đúng lúc
Sai lầm là thứ rất khó có thể dự đoán trước, nhưng bạn cần phải tìm cách đối diện với nó và xử lý nó sao cho hạn chế thiệt hại nhất về mình. Nếu như chẳng may bạn gặp phải tình trạng Fud thì không nên quá hoang mang, hãy thật bình tĩnh để phân tích được, mất và cắt lỗ sẽ chính là giải pháp phù hợp. Việc cắt lỗ đúng lúc không chỉ giúp cho bạn giữ được một phần từ số vốn đầu tư ban đầu mà còn không gây ảnh hưởng quá nhiều đến tâm lý cũng như những quyết định về sau. Vì vậy hãy tỉnh táo để có thể bảo toàn vốn khi gặp hiệu ứng Fud, tránh tình trạng tài sản bốc hơi từng ngày hoặc chôn vốn dài hạn mà không nắm rõ được tương lai ra sao.
Trau dồi thêm kiến thức về quản lý vốn
Bạn am hiểu thị trường, có mục tiêu và những chiến lược rõ ràng cộng thêm kiến thức quản lý vốn thì bạn sẽ gần như không bị ảnh hưởng nhiều bởi Fud và phần chiến thắng sẽ cao hơn. Ngoài ra, việc quản lý vốn hiệu quả còn giúp bạn hạn chế tối đa việc rò rỉ vốn, thu được mức lợi nhuận ổn định. Khi đó chắc chắn Fud sẽ không làm bạn phải đau đầu, nhiễu loạn hoặc làm bạn phân tâm trong những quyết định quan trọng của mình.
Một số vấn đề liên quan đến FUD
Sau đây là một vài thắc mắc thường gặp, bạn có thể theo dõi để hiểu hơn về hiệu ứng FUD. Từ đó, tìm ra phương án giải quyết.
Có phải hiệu ứng FUD đều là tin giả không?
Không hẳn tất cả các thông tin gây ra hội chứng FUD đều là tin giả. Bởi có một số thông tin khách quan có thể tác động đến thị trường như thiên tai, dịch bệnh hay thiên nga đen chẳng hạn.
Do vậy, bạn cần phải có kỹ năng chọn lọc thông tin, để biết được đâu là tin giả và đâu là tin thật. Từ đấy để điều chỉnh chiến lược và kế hoạch đầu tư cho phù hợp.
Hiệu ứng FUD và FOMO có mối quan hệ nào không?
Hiệu ứng FUD và FOMO có mối quan hệ nào không?
Về mặt ý nghĩa thì hiệu ứng FUD và FOMO đều mang tính định hướng tâm lý đám đông. Từ đó, tạo nên các biến động trên thị trường tài chính nhằm mục đích thu lợi về cho bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào đó.
Tuy nhiên, về hướng đi, cách làm và mục đích thì hoàn toàn khác nhau. FOMO làm người ta tin tưởng rằng cổ phiếu hoặc đồng ngoại hối có tiềm năng sẽ mang về mức lợi nhuận cao nhất. Ngược lại thì FUD chỉ mang đến tâm lý hoang mang, sợ hãi khiến cho các nhà đầu tư chỉ muốn bán tháo các tài sản mình đang có.
Về mục đích thì FOMO là để đẩy giá còn FUD là để làm hạ giá trị. Do vậy sẽ tạo cơ hội cho những cá mập lớn đầu cơ thu về một lượng lớn cổ phiếu, tiền ảo, ngoại hối với giá hời.
Kết luận
Về cơ bản thì FUD xuất hiện làm cho các nhà đầu tư bị xao động về vấn đề tâm lý. Hậu quả chính là họ sẽ đi đến các hành động mang tính cảm tính như vội vàng cắt lỗ hay thoát khỏi vị thế của mình. Nếu như những nhà đầu tư hiểu được động cơ tin tức FUD đó được tạo ra thì họ sẽ biết cách làm thế nào để tránh việc tự biến mình thành nạn nhân của chúng. Với những chia sẻ trên, FTV hy vọng bạn đã có thể có cho mình các kiến thức cần thiết để đưa ra được quyết định đầu tư đúng đắn cho bản thân.
FTV – đơn vị chuyên tư vấn đầu tư chứng khoán và hàng hóa phái sinh uy tín tại Việt Nam
Nếu nhà đầu tư còn bất kỳ thắc mắc về hội chứng FUD là gì hoặc cần hỗ trợ thực hiện giao dịch đầu tư chứng khoán và hàng hóa phái sinh hãy liên hệ ngay qua Hotline 0983.668.883 để được các chuyên viên của FTV hỗ trợ một cách nhanh nhất.
Xem thêm: