Cổ tức là một trong những yếu tố thu hút các nhà đầu tư khi bắt đầu tìm hiểu về cổ phiếu của một doanh nghiệp. Vậy cổ tức là gì và các hình thức chi trả cổ tức phổ biến hiện nay, cũng như tác động của nó tại thị trường chứng khoán Việt Nam ra sao? Hãy cùng FTV tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Cổ tức và khái niệm liên quan
Cổ tức là một khoản lợi nhuận mà những nhà đầu tư nhận được khi nắm giữ cổ phiếu của các công ty cổ phần. Đây là khoản thu nhập trong dài hạn và thường được nhận khi công ty đó tiến hành chi trả cổ tức.
Khái niệm cổ tức là gì?
Khái niệm cổ tức là gì?
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2020 thì cổ tức chính là khoản lợi nhuận ròng trả cho mỗi cổ phần. Cổ tức có thể được trả dưới hình thức tiền mặt, cổ phần hay tài sản khác từ chính nguồn lợi nhuận được giữ lại của doanh nghiệp, đảm bảo doanh nghiệp đã thực hiện hết các nghĩa vụ về tài chính.
Chia cổ tức là gì?
Chia cổ tức là việc doanh nghiệp đó trích một phần lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh để chi trả cho những cổ đông trong công ty.
Mục đích cơ bản của hoạt động kinh doanh chính là tạo ra lợi nhuận cho chủ sở hữu của doanh nghiệp. Những người nắm giữ cổ phiếu là cổ đông và họ sẽ nhận được một phần lợi nhuận được trích từ lợi nhuận kinh doanh của doanh nghiệp.
Hiểu một cách đơn giản là nhà đầu tư bỏ tiền ra nắm giữ cổ phiếu và họ sẽ được trả “lãi” dựa trên số cổ phiếu đó (tức số tiền đã bỏ ra). Doanh nghiệp sẽ không dành toàn bộ thu nhập để chia cổ tức, mà hầu hết sử dụng để tái đầu tư, lập những quỹ dự phòng,… phần còn lại mới sử dụng để chi trả cho các cổ đông.
Tỷ suất cổ tức là gì?
Tỷ suất giúp đo lường được mức lợi nhuận mà nhà đầu tư có thể nhận được từ cổ tức được gọi là tỷ suất cổ tức. Vậy vì sao cần quan tâm đến tỷ suất cổ tức? Hãy xem ví dụ sau đây để hiểu được rõ hơn:
Ví dụ: Cổ phiếu doanh nghiệp A đang giao dịch giá 30.000 đồng/cổ phiếu, cổ tức trả hằng năm là 1.500 đồng/cổ phiếu. Trong khi cổ phiếu doanh nghiệp B giá là 50.000 đồng/cổ phiếu, cổ tức chi trả hằng năm cũng chỉ 1.500 đồng/cổ phiếu.
Tính được tỷ suất cổ tức doanh nghiệp A = (1.500/30.000)*100 = 5%
Tỷ suất cổ tức doanh nghiệp B = (1.500/50.000)*100 = 3%
Trong trường hợp những yếu tố giao dịch của hai doanh nghiệp tương đương nhau thì khả năng cao nhà đầu tư lựa chọn doanh nghiệp A bởi tỷ suất cổ tức gần gấp đôi.
Có thể nói, dựa vào tỷ suất này thì bạn sẽ lựa chọn được cổ phiếu đầu tư có mức lợi nhuận cao hơn trong dài hạn. Tuy nhiên, không nên quá lạm dụng chỉ số này trong mọi quyết định mà nhà đầu tư cần cân nhắc nhiều yếu tố liên quan và xem xét đến các tiêu chí khác nhau để có được cái nhìn tổng thể, đầy đủ và chính xác nhất. Từ đó mang đến kết quả đầu tư tốt hơn và đảm bảo lợi nhuận cao nhất.
Ngày giao dịch không hưởng quyền
Là ngày giao dịch mà nhà đầu tư mua chứng khoán thì sẽ không được hưởng những quyền lợi của cổ đông như quyền mua cổ phiếu phát hành thêm, quyền nhận cổ tức, quyền tham dự đại hội cổ đông,…
Ngày đăng ký cuối cùng
Là ngày chốt danh sách những khách hàng sở hữu cổ phiếu và là ngày tổ chức phát hành lập danh sách những người sở hữu cổ phiếu với mục đích để thực hiện các quyền cho cổ đông. Tại ngày chốt danh sách, nếu như nhà đầu tư có tên trong danh sách người sở hữu chứng khoán thì sẽ được nhận các quyền của mình như quyền mua cổ phiếu phát hành thêm, quyền nhận cổ tức,…
Ý nghĩa của việc chi trả cổ tức
Ý nghĩa của việc chi trả cổ tức
Việc doanh nghiệp chi trả cổ tức cho các nhà đầu tư sẽ giúp giảm lượng tiền lưu thông đối với hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, mục tiêu cốt lõi nhất vẫn chính là chia lời cho các chủ sở hữu doanh nghiệp.
Việc chi trả cổ tức giúp thể hiện rằng doanh nghiệp đang hoạt động có lãi, nhà đầu tư cũng yên tâm hơn vào cổ phiếu đang nắm giữ và đồng thời có được nguồn thu nhập thụ động lâu dài.
Cách thức hoạt động của cổ tức
Có thể hiểu đơn giản cách cổ tức hoạt động như sau:
- Mỗi năm doanh nghiệp sẽ hoạt động sản xuất kinh doanh và tạo ra được lợi nhuận ròng
- Một phần lợi nhuận ròng đó sẽ được doanh nghiệp tái đầu tư vào hoạt động sản xuất kinh doanh và đồng thời trích lập các quỹ dự phòng. Phần lợi nhuận này chính là lợi nhuận giữ lại
- Phần lợi nhuận còn lại, hay còn gọi là cổ tức thì sẽ được chi trả cho các cổ đông. Số tiền chi trả cho những cổ đông sẽ phải được thông qua đại hội cổ đông hàng năm
Hình thức chi trả cổ tức phổ biến hiện nay
Hình thức chi trả cổ tức phổ biến hiện nay
Có 2 hình thức chi trả cổ tức được nhiều doanh nghiệp sử dụng: Trả bằng tiền mặt hay trả bằng cổ phiếu thường.
Trả cổ tức bằng tiền mặt
Ở hình thức chi trả cổ tức bằng tiền mặt, doanh nghiệp sẽ trả cổ tức bằng đơn vị tiền tệ của quốc gia đó thông qua hình thức chuyển khoản, phát hành séc, ghi có vào tài khoản giao dịch chứng khoán của cổ đông hoặc gửi trực tiếp đến địa chỉ liên hệ qua đường bưu điện.
Lưu ý số cổ tức chi trả bằng tiền mặt sẽ được tính dựa trên mệnh giá của cổ phiếu là 10.000 đồng/cổ phiếu mà không tính theo giá giao dịch trên thị trường hiện tại.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu
Hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu chính là doanh nghiệp đang giữ lại phần lợi nhuận để tiếp tục đầu tư, khi đó số lượng cổ phiếu nắm giữ của nhà đầu tư tăng. Thông thường thì việc chi trả bằng cổ phiếu sẽ được nhiều doanh nghiệp lựa chọn và họ phát hành thêm cổ phiếu hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ để chi trả cổ tức cho cổ đông.
Doanh nghiệp không cần thực hiện các thủ tục phát hành hay chào bán nào mà chỉ cần tăng vốn điều lệ tương ứng với tổng số mệnh giá cổ phiếu trả cổ tức trong vòng 10 ngày.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu thưởng
Mục đích của việc phát hành cổ phiếu thưởng giúp doanh nghiệp giảm lợi nhuận giữ lại, đồng thời tăng số vốn điều lệ nhưng không thay đổi nguồn vốn cổ phần. Ví dụ như tỷ lệ chia cổ phiếu là 100:3 tức là bạn đang nắm giữ 100 cổ phiếu, thì bạn sẽ nhận được 3 cổ phiếu thưởng. Mặc dù số lượng của cổ phiếu trong tài khoản đầu tư tăng nhưng giá trị của tài sản vẫn giữ nguyên.
Những doanh nghiệp lựa chọn hình thức này sẽ giúp hỗ trợ cổ đông không phải chịu thêm các khoản thuế thu nhập cá nhân. Cũng có một số tổ chức có mục đích tăng vốn điều lệ, tăng năng lực tài chính để tiếp cận đến những khoản vay lớn hơn và thực hiện dự án khác trong tương lai.
Lưu ý quan trọng cho các nhà đầu tư về việc chi trả cổ tức
Sau đây là một số lưu ý quan trọng liên quan đến cổ tức mà nhà đầu tư không thể bỏ qua.
Cần nắm rõ thời gian chia cổ tức của doanh nghiệp
Tại sao bạn cần nắm rõ lịch chia cổ tức của doanh nghiệp? Thực tế thì trong khoản thời gian doanh nghiệp có thông báo tiến hành chi trả cổ tức, khi đó giá trên thị trường của cổ phiếu đó sẽ có sự thay đổi đáng kể.
Sau ngày chi cổ tức thì giá cổ phiếu sẽ được điều chỉnh giảm theo mức tỷ lệ chi trả cổ tức. Khi đó nhà đầu tư có thể sở hữu cổ phiếu của doanh nghiệp với một mức giá tốt hơn so với trước thời gian chia cổ tức.
Nếu như bạn không phải là cổ đông của doanh nghiệp chuẩn bị chia cổ tức thì việc nắm rõ thời gian chia cổ tức giúp bạn chớp được thời cơ mua vào – bán ra để chốt lời hiệu quả hơn.
Nhận cổ tức như thế nào là đúng nhất?
Nhận cổ tức như thế nào là đúng nhất?
Cách để nhận cổ tức bằng cổ phiếu như thế nào?
Cổ phiếu sẽ được chuyển trực tiếp vào tài khoản giao dịch chứng khoán của cổ đông. Thời gian cổ phiếu về tài khoản giao động trong khoảng từ 30 – 60 ngày sau khi doanh nghiệp đã hoàn tất mọi thủ tục cần thiết.
Cổ tức bằng tiền thì bao lâu về tài khoản?
Đối với những cổ tức trả bằng tiền mặt, bạn có thể nhận thông qua tài khoản giao dịch chứng khoán đăng ký trước đó, nhận séc hoặc qua bưu điện gửi trực tiếp về nhà. Thời gian nhận có thể kéo dài từ 1,5 đến 2 tháng, sau khi doanh nghiệp đã hoàn tất các thủ tục, quy định niêm yết cổ phiếu.
Có nên mua cổ phiếu để được nhận cổ tức hay không?
Để trả lời cho câu hỏi này thì bạn cần xác định xem mục đích đầu tư của bạn là gì. Nếu như bạn tìm kiếm một kênh đầu tư dài hạn và an toàn thì nên mua cổ phiếu để nhận cổ tức.
Cổ phiếu là một kênh giúp mang lại nguồn thu nhập thụ động lâu dài, đó chính là cổ tức. Do vậy việc đầu tư vào cổ phiếu và hy vọng nhận lại lợi nhuận thường được diễn ra trong dài hạn. Doanh nghiệp thường chi trả cổ tức theo năm là chủ yếu, vì thế bạn cần nắm giữ cổ phiếu chứ không thể mua đi, bán lại liên tục trên thị trường. Điều này cũng tương tự như việc gửi tiền để nhận lãi suất ngân hàng theo kỳ hạn.
Tuy nhiên, nếu như bạn muốn tìm kiếm một kênh đầu tư có lợi nhuận cao hơn và muốn nhanh chóng kiếm lời thì cần cân nhắc trước khi đưa ra quyết định mua cổ phiếu để nhận cổ tức.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu bao lâu được bán?
Cổ phiếu nhận được từ việc chi trả cổ tức thì nhà đầu tư hoàn toàn có thể bán để lấy tiền mà không nhất thiết phải giữ. Để bán được số cổ phiếu đó thì mất rất nhiều thời gian bởi bạn phải chờ đến khi cổ phiếu về tài khoản chứng khoán của mình thì mới có thể bán. Đối với những cổ phiếu mua bán trên sàn giao dịch sẽ theo công thức T+3 còn đối với những cổ phiếu này thì ngay khi cổ phiếu về tài khoản mọi người có thể thực hiện giao dịch bán lại nhanh chóng.
Thời gian cụ thể thì tùy thuộc mỗi doanh nghiệp phát hành cổ phiếu, đa số sẽ khoảng từ 1 – 2 tháng thì cổ phiếu mới về được tài khoản, vậy nên sau 1 – 2 tháng sau khi nhận được thông báo nhận cổ tức bằng cổ phiếu thì bạn có thể bán cho bất kỳ ai theo giá trên thị trường.
Kết luận
Trong khi cổ tức có thể báo hiệu rằng một doanh nghiệp có dòng tiền ổn định và tạo ra được lợi nhuận tốt, chúng cũng có thể cung cấp nguồn doanh thu định kỳ cho các nhà đầu tư. Hy vọng bài viết trên FTV đã cung cấp cho bạn được đầy đủ những thông tin về chi trả cổ tức.
FTV – đơn vị chuyên tư vấn đầu tư chứng khoán và hàng hóa phái sinh uy tín tại Việt Nam
Được thành lập vào năm 2017, FTV đang là doanh nghiệp ứng dụng Fintech thu hút nhiều người quan tâm nhất. FTV đặt mục tiêu trở thành công ty chuyên cung cấp những sản phẩm và dịch vụ tài chính ưu việt, vượt trội trên thị trường Việt Nam. Cùng với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư tài chính, kết hợp với việc dùng công nghệ AI trong quản lý tài sản và các danh mục đầu tư, FTV cung cấp những giải pháp đầu tư thông minh, hoàn chỉnh và chuyên biệt nhất, mang đến cho người dùng những trải nghiệm mới lạ và đạt được các giá trị bền vững.
Nếu bạn vẫn còn thắc mắc về cổ tức là gì hoặc muốn tham gia đầu tư chứng khoán, hãy liên hệ ngay đến số HOTLINE 0983 668 883 của Công Ty Cổ phần Đầu tư & Công nghệ FTV để được tư vấn nhanh chóng nhất.
Xem thêm: